"Hội nghị công tác dân vận trong hoạt động hòa giải ở cơ sở" diễn ra vào ngày 13-7

	Những hoà giải viên không... ngại khó
	Hòa giải viên "vun lửa” hạnh phúc cho các gia đình
	Phường Quỳnh Lôi, quận Hai Bà Trưng: Những hoà giải viên tâm huyết

Hòa giải nói chung, hòa giải ở cơ sở nói riêng là phương thức giải quyết tranh chấp, xung đột xã hội có từ lâu đời, mang ý nghĩa xã hội và nhân văn sâu sắc, được nhiều quốc gia thừa nhận, khuyến khích và tạo điều kiện phát triển.

Ở Việt Nam, hoạt động hòa giải có lịch sử tồn tại cùng với lịch sử dựng nước và giữ nước, góp phần gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Công tác hòa giải ngày càng được phát huy và trở thành phương thức giải quyết tranh chấp chiếm ưu thế trong nhiều phương thức giải quyết xung đột xã hội.

Hòa giải ở cơ sở đã giải quyết triệt để những mâu thuẫn, xung đột tại cơ sở, góp phần gìn giữ an ninh trật tự, an toàn xã hội, phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm. Từ đó giúp giảm bớt tình trạng đơn thư, khiếu kiện, tiết kiệm thời gian, tiền bạc cho nhà nước và nhân dân; phát huy tinh thần đoàn kết cộng đồng, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân vững mạnh.

Hòa giải viên phường Quỳnh Lôi, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm cũng như thực hiện nghiêm các biện pháp phòng dịch Covid-19 tại địa bàn. Ảnh: Khôi Nguyên.

Hoạt động hòa giải ở cơ sở mang tính xã hội tự quản, vì lợi ích cộng đồng, không hướng tới mục tiêu lợi nhuận. Sau khi hòa giải thành, mỗi bên đều được phổ biến kiến thức pháp luật có liên quan nội dung tranh chấp, hiểu được quyền và nghĩa vụ của mình, từ đó tự giác thực hiện nội dung thỏa thuận khi hòa giải thành. Như vậy, công tác hòa giải ở cơ sở góp phần phát huy quyền làm chủ, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân.

Theo thống kê từ Bộ Tư pháp, tính đến ngày 31-12-2019, cả nước có 96.605 tổ hòa giải với 600.462 hòa giải viên. Từ 1-1-2014 đến 30-9-2019, các tổ hòa giải đã tiến hành hòa giải 875.573 vụ việc tranh chấp, mâu thuẫn, vi phạm pháp luật. Trong đó, hòa giải thành được 707.945 vụ việc, chiếm tỷ lệ 80,6%.

Thực hiện chủ trương đổi mới công tác dân vận, tăng cường hiệu quả hòa giải, đối thoại và thực hiện kết luận của Ban chỉ đạo Cải cách Tư pháp Trung ương, Tòa án nhân dân (TAND) tối cao đã triển khai thí điểm đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại 16 tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương. Kết quả hòa giải thành, đối thoại thành đạt tỷ lệ 78,08%. Trên cơ sở tổng kết kết quả thí điểm, TAND tối cao đã hoàn thiện, trình Quốc hội hồ sơ Dự án Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án. Ngày 16-6-2020, Quốc hội khóa XIV, kỳ họp thứ 9 đã thông qua Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án.

Để đạt được kết quả hòa giải các vụ việc nói trên có nhiều nguyên nhân, trong đó phải kể đến sự nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của công tác dân vận trong việc hòa giải để từ đó vận động nhân dân, sử dụng trước tiên biện pháp hòa giải ở cơ sở khi có các mâu thuẫn, tranh chấp. Bởi đây là hình thức giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn rất nhân văn lại ít tốn kém, mang lại hiệu quả bền vững, hướng tới thực hiện mục tiêu xây dựng khu dân cư văn hóa, sống hòa thuận, hạnh phúc, yên vui và giúp đỡ nhau cùng phát triển.

Hoạt động hòa giải ở cơ sở cũng góp phần nâng cao hiệu quả của công tác dân vận. Trong quá trình hòa giải, các hòa giải viên ở cơ sở đã trực tiếp phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến các bên tranh chấp và những người có liên quan. Điều này góp phần nâng cao nhận thức pháp luật của nhân dân, hình thành ý thức chấp hành pháp luật.

Từ đó đạt mục tiêu của công tác dân vận là vận động tất cả các tầng lớp nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng; chung sức, đồng lòng thực hiện thành công các định hướng phát triển đất nước mà Đảng chỉ ra; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc; củng cố và tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng và nhân dân.

Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp cũng thẳng thắn nhìn nhận, thực trạng hòa giải nói chung, hòa giải ở cơ sở nói riêng còn đặt ra nhiều thách thức. Đặc biệt, dưới tác động của nên kinh tế thị trường, sự hội nhập quốc tế, các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật thuộc phạm vi hòa giải đang gia tăng cả về số lượng và tính chất phức tạp của vụ việc.

Nhà nước không thể và cũng không cần phải tham gia vào quá trình giải quyết mọi mâu thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên trong xã hội, nhất là mâu thuẫn trong quan hệ dân sự khi mà người dân có thể tự dàn xếp, thỏa thuận với nhau hoặc thỏa thuận giải quyết thông qua hòa giải trên nguyên tắc "việc dân sự cốt ở đôi bên". Công tác hòa giải cần phải được tiếp tục đổi mới, phát huy hiệu quả hơn nữa, gắn với việc xác định dân vận là nội dung quan trọng trong công tác hòa giải.