Hiện tượng mạng nào cũng sớm nở, tối tàn?

Chỉ trong vòng một năm, từ hai cái tên chưa ai biết đến, cặp ca sĩ – nhà sản xuất âm nhạc Jack & K-ICM (luôn lên sân khấu biểu diễn chung với nhau) đã trở thành “keyword” với một sức hút mạnh mẽ đến mức nhiều người kinh ngạc. Sức hút của cặp đôi gây bất ngờ cho rất nhiều người khi liên tiếp ra sản phẩm, mà sản phẩm nào cũng thành hit, cũng “top trend”, thậm chí vượt mặt cả những tên tuổi vốn trước nay hút view rất lớn như Sơn Tùng M-TP. Tất cả các bản hit: Hồng nhan, Sóng gió, Bạc phận, Em gì ơi, Việt Nam tôi, Sao em vô tình... đều thẳng tiến No1 các bảng xếp hạng nhạc số trong nước, có những ca khúc liên tiếp trụ vững trên vị trí số 1 nhiều tuần liền - điều mà không phải nghệ sĩ nào cũng làm được, chứ chưa nói hai tên tuổi mới.

Jack và K-ICM từng là hiện tượng gây bão làng nhạc Việt suốt năm 2019 nhưng cũng không tránh khỏi kết cục nhanh chóng tan rã .

Sự thành công của bộ đôi có nhiều nguyên nhân, nhưng nhiều phân tích đã chỉ ra rằng: Nhạc của Jack mới mẻ, có pha các tiết tấu dân gian, có sử dụng sự biến tấu đặc biệt của ngôn từ, nhưng nếu không có bàn tay hòa âm của K-ICM, rất khó để các ca khúc tạo được điểm nhấn đặc biệt như vậy. Nghĩa là, trong mối quan hệ này, cơ bản phải là tương hỗ, hợp tác, bù trừ cho nhau để cùng phát triển.

Tuy nhiên, quan hệ tương hỗ của cả hai dần bị phá vỡ, tỷ lệ nghịch với sự nổi tiếng ngày càng tăng cao. Bộ đôi Jack & K-ICM bỗng ồn ào với tất cả các câu chuyện gây tranh cãi: Đẫm nước mắt, đầy đủ các “đấu tố”, các kiểu bằng chứng và kéo theo đó là một lực lượng fan hùng hậu bắt đầu chia rẽ. Đa phần mọi người đều cho rằng, nguyên nhân cơ bản là vì Jack bị đối xử bất công, bị ép làm việc quá sức…

Phía Cty của K-ICM liên tiếp đưa ra những bác bỏ. Và đến thời điểm này, không thể nói chắc chắn ai đúng, ai sai vì tất cả đều thiếu rõ ràng đối với người ngoài. Chỉ biết rằng, một năm danh tiếng đã không thể cứu vãn kết cục tan rã. Sau hơn một tháng cãi vã, hai bên âm thầm chuẩn bị kế hoạch đi biểu diễn trở lại, tất nhiên, là với hình thức nghệ sĩ “solo” - biểu diễn độc lập. Vậy là một sự kết hợp hiện tượng cuối cùng cũng không tránh khỏi kết cục: Lùm xùm và chia bè.

Nhiều người cho rằng, kịch bản này thực ra không có nhiều bất ngờ. Bởi điều đó thể hiện đúng bản chất của ngành công nghiệp giải trí ở thời kỳ kỹ thuật số này. Chỉ một bản ghi âm hợp tai số đông kèm theo một video đúng thẩm mỹ đại chúng, nếu may mắn và được hỗ trợ bởi một kế hoạch phát hành, truyền thông tốt, chủ nhân của nó sẽ trở thành ngôi sao, thành người tạo “trend”, được quan tâm ồn ào và tung hô không tiếc lời. Nhưng đằng sau sự tỏa sáng, có gắn bó được lâu dài với nghệ thuật hay không lại do những yếu tố khác quyết định, đó là tư duy âm nhạc, chiến lược phát triển để tạo sức hút, nhất là sự công bằng về vai trò và thành quả.

Nếu để ý sẽ thấy, không phải chỉ riêng Jack và K-ICM có kết cục như vậy ở vai trò hiện tượng mạng. Nguyễn Trọng Tài từng rất nổi tiếng với bản hit Hongkong1, làm mưa là gió làng nhạc Việt năm 2018 nhưng khi trở lại với các sản phẩm tiếp theo lại không có bất kỳ sự chú ý nào. Các tên tuổi ngoại đạo làng nhạc như HuyR và Tùng Viu từng “phủ sóng” làng nhạc trong nước với “Cô gái m52” cũng giống như đi dạo chơi trong âm nhạc một lần rồi thôi.

Một trường hợp không thể không nhắc đến là cô gái cover triệu view Hương Ly. Hương Ly được xem là hiện tượng “hát lại” nổi bật của V-pop khi có những bản nhạc cô cover, lượng xem còn hơn cả của ca sĩ chính. Từ cái tên ít người biết, Hương Ly thành hiện tượng mạng. Nhưng cũng rất nhanh sau lùm xùm về giá cả mỗi lần cover, Hương Ly ngay lập tức không còn giữ được sự chú ý nữa. Nhiều sản phẩm nhạc của chính cô hay cover lại của các ca sĩ khác sau đó cũng giảm view rõ rệt.

Hoa Vinh từng là hiện tượng mạng rất được chú ý với kỷ lục lượt xem livestream có lúc hơn 60 nghìn người. Sau khi hát chơi chơi vu vơ trên mạng, trở thành hiện tượng được chú ý, Hoa Vinh có ra các sản phẩm âm nhạc, ngay lập tức, sản phẩm được đầu tư ra mắt đầu tiên đã leo top xếp hạng, nhưng các sản phẩm tiếp sau đó không còn có được sức hút nữa. Hoa Vinh cũng không còn là cái tên “hiện tượng” như thời điểm ban đầu mới ra mắt.

Rõ ràng, nhạc số cho chúng ta rất nhiều ưu điểm: Nhanh, dễ phổ biến, dễ có hiện tượng nhưng cũng bao chứa trong đó sự đào thải nhanh đến mức không ai ngờ. Từ hiện tượng đến khi trở thành một nghệ sĩ thực thụ là chặng đường quá dài, quá xa và không ít khó khăn. Nhìn vào những gì đang diễn ra, rõ ràng, các hiện tượng đều đa phần có kết cục sớm nở, tối tàn, nhanh vội đến không ngờ. Vì thế mà phải chăng không ít ca sĩ từng lo lắng khi nói rằng: Đừng gọi tôi là hiện tượng mạng.