Hà Nội : Đề xuất lập 87 chốt thu phí xe vào nội thành

Hà Nội xây dựng phương thu phí xe ôtô vào nội đô. Ảnh GT

Chỉ số ô nhiễm môi trưởng của Hà Nội đang ngày càng ở mức báo động vì vậy việc giảm thiểu ô nhiễm đang là vấn để được các sở bộ nghành quan tâm, Với mục tiêu giảm xe ôtô đi vào nội đô nhằm giải quyết ùn tắc, ô nhiễm môi trường, Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội và đơn vị tư vấn là trường Đại học Giao thông Vận tải vừa hoàn tất Đề án thu phí phương tiện vào nội đô, dự kiến trình UBND thành phố vào cuối tháng 10.

Theo Sở GTVT, hiện phương tiện tham gia giao thông trên địa bàn TP. Hà Nội đã tăng lên 6,4 triệu phương tiện, trong đó ôtô là 0,6 triệu xe, xe máy là 5,6 triệu xe.

Theo Đề án quản lý xe cá nhân, đến năm 2030 Thủ đô sẽ dừng hoạt động xe máy tại các quận nội thành, nhưng do số lượng ô tô hiện nay đang tăng cao hơn cả xe máy, mỗi năm thêm 10,2%, nên việc đưa ra phương án thu phí vào nội đô để giảm lượng ô tô trong khu vực trung tâm là rất cần thiết.

Đề án quản lý xe cá nhân với tầm nhìn đến 2030 đã được HĐND TP Hà Nội thông qua tháng 7-2017, thời gian qua Sở GTVT Hà Nội đã giao cho đơn vị tư vấn xây dựng đề án thành phần có tên “Đề án thu phí phương tiện vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc và ô nhiễm môi trường để hạn chế xe cơ giới đi vào” (Đề án thu phí phương tiện vào nội đô). Hiện đơn vị tư vấn đã có báo cáo kết quả xây dựng đề án với Sở GTVT.

Theo đơn vị tư vấn, nội dung quan trọng nhất của đề án là khảo sát, lên phương án lập các trạm thu phí xe ô tô vào nội đô. Cụ thể, sau một thời gian thực tế, tính toán và làm việc với các sở, ngành, đơn vị có trách nhiệm, đơn vị tư vấn đã đưa ra 87 vị trí để lập trạm thu phí xe vào nội đô.

Trong Đề án này, đơn vị tư vấn đã xác định ranh giới thu phí từ vành đai 3 (cầu Thanh Trì - Pháp Vân - Mai Dịch - Phạm Văn Đồng - Tây Hồ Tây - Võ Chí Công - Cầu Nhật Tân - Hoàng Sa - Trường Sa - Lý Sơn - Nguyễn Văn Linh - Vành đai 3); chu vi khu vực thu phí khoảng 51 km, diện tích 150 km2.

Hầu hết các vị trí đưa ra để lập trạm thu phí này nằm ở khu vực cửa ngõ vào trung tâm thành phố. Theo Đề án nêu dự kiến 68 vị trí với 87 trạm thu phí đặt bên trong ranh giới vành đai 3, nằm trên các trục đường hướng tâm vào trung tâm thành phố. Một số vị trí dự kiến đặt tại nút giao Nguyễn Trãi - Khuất Duy Tiến, Nút giao Big C Thăng Long, Lê Văn Lương, Xuân Thủy, Giải Phóng, Cổ Linh - cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Hoàng Quốc Việt, Võ Chí Công, cầu Đông Trù, cầu Chương Dương, cầu Thanh Trì...

Các phương tiện đi đường vành đai 3, xe quá cảnh, không vào trung tâm sẽ không phải trả phí.

Cũng theo tính toán của đơn vị tư vấn thì dự kiến thời gian thu phí xe từ 5 đến 21h hàng ngày, chia ra các khung giờ cao điểm và thấp điểm. Tại mỗi vị trí sẽ lắp đặt cổng thu phí tự động và hệ thống camera, không có người thu trực tiếp. Ôtô đi qua không phải dừng, tiền phí được trừ trong tài khoản của chủ xe.

Hệ thống thu phí tự động này đáp ứng xe lưu thông tốc độ tối đa 70 km/h. Các chủ phương tiện sẽ phải mở tài khoản để phục vụ thu phí cũng như nộp phạt khi vi phạm giao thông. Ngoài ra, hệ thống thu phí này sẽ đồng bộ với thu phí tự động trên các quốc lộ, cao tốc.

Đơn vị tư vấn đưa ra các mức phí phương tiện lúc cao điểm khác thấp điểm; phí vé tháng, vé lượt cho các phương tiện khác nhau. Người dân sống gần trạm thu phí, xe ưu tiên được miễn giảm. Xe kinh doanh vận tải có mức phí thấp để không ảnh hưởng chi phí sản xuất, lưu thông hàng hóa. Xe chở khách công cộng có mức phí thấp hơn xe cá nhân...

Lộ trình triển khai chia theo theo các giai đoạn:

Từ năm 2021 – 2025 nghiên cứu, hoàn thiện đề án và các điều kiện triển khai thu phí.

Từ năm 2025 - 2030 xây dựng dự án và tổ chức thí điểm thực hiện thu phí điểm tại một số vị trí, sau đó có tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm.

Từ năm 2030, xây dựng dự án và bổ sung các điểm thu phí theo danh sách để dần khép kín vành đai thu phí theo mục tiêu của đề án.

"Việc thu phí phương tiện cơ giới vào nội đô nhằm hạn chế số xe cơ giới, là khoản thu mà người sử dụng ôtô phải trả khi đi vào khu vực có nguy cơ ùn tắc giao thông trong thời điểm nhất định", đề án nêu.

Đây là loại phí mới, mang tính trách nhiệm khi buộc chủ xe phải gánh chịu một phần chi phí cho hoạt động gây ra ùn tắc giao thông của mình. Phí này không đặt mục đích thu ngân sách lên hàng đầu mà xác định phi lợi nhuận, tác động để người dân lựa chọn tuyến đường, phương tiện phù hợp với nhu cầu của mình; đồng thời góp phần hướng người dân dần chuyển đổi phương tiện cá nhân sang công cộng, hình thành văn hóa đi bộ.

Theo đại diện Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, đề án thu phí phương tiện sẽ được trình UBND thành phố và các cấp có thẩm quyền xem xét thông qua. Sau khi đề án được phê duyệt, dự án báo cáo khả thi sẽ tính toán cụ thể hơn vị trí trạm thu phí, mức phí, công nghệ thu.

Chuyên gia giao thông Bùi Danh Liên cho rằng, việc thu phí nội đô để giảm ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường Thủ đô là cần thiết trong bối cảnh ùn tắc khu vực nội đô ngày càng trầm trọng.

Tuy nhiên để thực hiện được, Hà Nội cũng như cả nước cần sớm áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý điều hành giao thông; phương tiện ra vào nội đô đều được giám sát bằng hệ thống camera và thu phí tự động để tránh gây ùn tắc tại các trạm thu phí.