Can thiệp mạch máu não “xóa mù” cho cô gái bị tai biến sau khi tiêm Filler

PGS-TS-Bác sĩ Nguyễn Hồng Hà, trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, BV Hữu Nghị Việt Đức cho biết, bệnh nhân được đưa đến BV trong tình trạng đau đớn và hoảng loạn; da vùng trán và mũi bắt đầu tím sẫm, lạnh hơn các vùng khác trên mặt. Mắt phải sụp mi, rối loạn vận động các cơ nhãn cầu. Thị lực không còn cảm nhận được ánh sáng. Bệnh nhân được chẩn đoán tai biến do tiêm Filler mất thị lực và thiếu máu cấp tính da trán mũi và ổ mắt.

Ngay lập tức các bác sỹ khởi động quy trình cấp cứu tối khẩn cấp. Các bác sỹ tạo hình thẩm mỹ phải đứng ra làm điều phối viên phối hợp các chuyên khoa. Bệnh nhân được đặt trong tình trạng hồi sức tích cực: Thuốc chống viêm giảm đau liều cao, các loại thuốc giảm áp lực cho não và ổ mắt, oxy liều cao liên tục; bác sỹ tạo hình thẩm mỹ chuẩn bị thuốc giải và tiêm trực tiếp ngay vào vùng tiêm Filler và vùng da sắp hoại tử.

Sau 2 lần được can thiệp thông tắc mạch máu não, bệnh nhân đã thoát khỏi tình trạng mù lòa vĩnh viễn do biến chứng tiêm Filler. Ảnh: BVCC

Giám đốc BV Mắt Trung ương cũng cử 1 kíp bác sỹ đến phối hợp khám mắt và tiêm thuốc giải hậu nhãn cầu. Song song đó thì chuyên gia chẩn đoán hình ảnh chuẩn bị đầy đủ phương tiện máy móc can thiệp mạch.

Theo TS. Lê Thanh Dũng, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, động mạch mắt là nhánh nhỏ của động mạch cảnh trong. Để đưa được thuốc ly giải Filler trực tiếp vào nhánh động mạch mắt cần có trang thiết bị là máy chụp mạch số hóa xóa nền, các hệ thống dây dẫn và ống thông nhỏ được các bác sĩ điện quang can thiệp vào nhánh động mạch mắt.

Qua chụp kiểm tra thấy bệnh nhân tắc hoàn toàn động mạch trung tâm võng mạc. Thuốc ly giải được tiêm với tốc độ chậm trong thời gian khoảng 2 giờ. Ngay sau khi kết thúc can thiệp chụp kiểm tra thấy hình ảnh động mạch trung tâm võng mạc được tái thông, thị lực bệnh nhân được cải thiện rõ rệt. Sau đó, bệnh nhân tiếp tục được tiêm thuốc ly giải Filler kết hợp với thuốc tiêu sợi huyết (làm tan cục máu đông). Với việc sử dụng phối hợp 2 loại thuốc, sau hơn 2 giờ, thị lực của bệnh nhân cải thiện trở lại.

Tuy nhiên, 12 giờ sau đó, bệnh nhân lại xuất hiện tình trạng mất thị lực toàn bộ. Cả ê-kip lại khẩn trương can thiệp một lần thứ hai. Rất may là sau hơn 2 tiếng điều trị tích cực, thị lực của bệnh nhân đã cải thiện được gần như sau lần can thiệp đầu tiên.

Hiện đã qua 14 ngày, toàn trạng của bệnh nhân đã ổn định hơn nhiều, các cơn đau buốt đầu vào mắt đã giảm, vùng da mắt và mũi phục hồi gần như bình thường không còn dấu hiệu hoại tử. Bệnh nhân có thể đếm được các ngón tay, nhìn phân biệt các đồ vật ở khoảng cách 50-60 cm. “Đây là một trong những kết quả hơn cả mong đợi. Bệnh nhân này có thể giữ lại được một phần thị lực chứ không bị mù vĩnh viễn như các bệnh nhân khác”, bác sỹ Nguyễn Quốc Anh, BV mắt Trung ương chia sẻ.

Tìm hiểu trong y văn của thế giới số trung tâm có thể phối hợp các chuyên khoa đủ để triển khai kỹ thuật phức tạp này để điều trị tai biến mù mắt cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Số ca phục hồi được một phần thị lực sau biến chứng khủng khiếp này cũng chỉ có trên dưới 10 ca. Còn số ca tắc mạch phải thông tắc đến hai lần mà vẫn hồi phục lại một phần thị lực thì chỉ có khoảng 2 đến 3 ca.

Một nghiên cứu tổng quan gần đây cho thấy tỉ lệ các biến chứng từ tắc mạch hoặc mù mắt dao động từ 3 đến 9 ca/10.000 ca tiêm. Đây là một con số hết sức đáng báo động. Số ca biến chứng rất nặng như mù mắt sau tiêm chưa có con số chính xác nhưng ước tính cũng lên đến cả trăm ca.

PGS Nguyễn Hồng Hà cảnh báo, khi người tiêm Filler không phải là bác sỹ chuyên khoa, không có kiến thức về tạo hình thẩm mỹ và nhất lại chỉ là nhân viên spa tiêm Filler thì nguy cơ tiêm vào các nhánh mạch máu quanh ổ mắt rất cao. Thuốc sẽ theo mạch máu đi vào não, nếu tắc mạch não gây đột quỵ nguy hiểm đến tính mạng còn nếu tắc động mạch mắt nhất là động mạch trung tâm võng mạc thì sẽ gây mù mắt, diện tích da xung quanh phần cấp máu của các nhánh mạch quanh ổ mắt cũng sẽ vì thế mà hoại tử gây biến dạng khuôn mặt. Do động mạch mắt không có các vòng nối phong phú như trên da nên một khi bị tắc hiện tượng hoại tử sẽ diễn ra rất nhanh, thời gian vàng để can thiệp không còn là 6 giờ như nối chi đứt rời mà rút xuống chỉ còn 60 đến 90 phút.