Xét xử Hà Văn Thắm và đồng phạm: “Chỉ nói sự thật chứ không phải đe dọa…”

Sau khi công bố bản cáo trạng dài 107 trang, ngày 29-9, HĐXX sơ thẩm của TAND TP Hà Nội bắt đầu chuyển sang phần xét hỏi. Tòa làm rõ “lình xình” tại Cty TNHH MTV Thương mại và dịch vụ Trung Dung (Trung Dung) đầu tiên.

VKSND TC cáo buộc, đầu năm 2012, Ngân hàng Nhà nước có chủ trương tái cơ cấu và sát nhập các ngân hàng TMCP yếu kém. Do muốn thâu tóm một số ngân hàng TMCP về Oceanbank, Thắm đến gặp Hứa Thị Phấn, cổ đông lớn, đại diện cho nhóm cổ đông của Ngân hàng Đại Tín (Đại Tín) đặt vấn đề chuyển giao lại Đại Tín cho Thắm.

Ngày 23-2-2012, Phấn giao cho cháu, Ngô Kim Huệ, thành viên HĐQT, Phó TGĐ Đại Tín, đại diện cho nhóm cổ đông của Phấn, ký hợp đồng kinh tế với Thắm để bán 254.751.970 cổ phần (tương đương 84,92% vốn điều lệ Đại Tín) với tổng trị giá hợp đồng hơn 4.468 tỷ đồng. Đổi lại, Thắm kế thừa toàn bộ nghĩa vụ trả nợ và quyền được sở hữu tài sản bảo đảm từ các khoản vay khoản 3.553 tỷ đồng; khoản đầu tư khoảng 920 tỷ đồng và một số nghĩa vụ khác của Phấn tại Đại Tín.

Sau khi cho người vào điều hành, tiếp quản Đại Tín, phát hiện dư nợ xấu không có khả năng thu hồi cũng như nhiều mối quan hệ phức tạp, Thắm thỏa thuận chuyển nhượng lại Đại Tín cho Phạm Công Danh, Chủ tịch HĐQT Cty TNHH MTV Tập đoàn Thiên Thanh. Ngày 9-10-2012, Phấn ký lại hợp đồng với Danh về việc chuyển nhượng 252.110.151 cổ phần Đại Tín cho Danh, tổng giá trị hơn 4.619 tỷ đồng.

Giữa tháng 11-2012, Thắm, Danh bàn bạc và thống nhất việc Thắm sẽ cho Danh vay 500 tỷ đồng từ Oceanbank để tăng tính thanh khoản cho Ngân hàng Xây dựng. Do Danh không có tài sản thế chấp nên Thắm bảo mượn tài sản của Phấn. Danh đã gặp Phấn để thỏa thuận và hai bên đã ký hợp đồng cho mượn tài sản thế chấp. Từ đó, Oceanbank cho Cty Trung Dung vay 500 tỷ đồng.

Về hành vi này, được tòa hỏi, Trần Văn Bình, GĐ Cty Trung Dung, khai rằng, không nhớ và không biết về món vay 500 tỷ đồng trên. Còn Danh thừa nhận, Bình làm việc tại Cty Thiên Thanh nhưng gần như không gặp. Với việc mua lại Đại Tín, Thắm có gợi ý với Danh và ra giá khoảng 1000 tỷ đồng. Sau khi thỏa thuận, hai bên “chốt” là 800 tỷ đồng. Như lời Danh, dù chưa biết đó là ngân hàng nào nhưng bị cáo vẫn nghe theo Thắm. “Anh Thắm nói, nếu đồng ý thì làm các nghĩa vụ tài chính. Trước mắt chuyển 500 tỷ đồng”- Danh khai.

Bị cáo cho hay, chuyển tiền xong, Danh mới biết đó là Ngân hàng Đại Tín. Cũng theo lời Danh, ban đầu Phấn không đồng ý chuyển giao Đại Tín cho bị cáo vì sợ Danh “non tay”, chưa có kinh nghiệm về ngân hàng. Nhưng khi được Thắm hứa hỗ trợ, giúp đỡ thì bà này đã thuận theo. Để vay được 500 tỷ đồng từ Oceanbank, chính Phấn là người đề nghị cho bị cáo cho mượn tài sản thế chấp để vay được tiền. “500 tỷ đồng này đã chuyển đi đâu, bị cáo có trách nhiệm gì?” – trước câu hỏi của HĐXX, Danh khai, đã giao cả cho Tổ tài chính để đổ tiền vào 3, 4 tài khoản của những người nhóm của bà Phấn. Bị cáo không trực tiếp làm nên không “để ý đến trách nhiệm” của mình.

Nghe Danh trả lời, Thắm thừa nhận, đúng là bị cáo đã hứa hỗ trợ Danh và hai bên có thỏa thuận 800 tỷ đồng để mua lại Đại Tín. Thực tế, mới chi khoảng 400 tỷ đồng. Khoản này độc lập và trước thời gian cho Cty Trung Dung vay 500 tỷ đồng. Cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank lý luận, mối quan hệ giữa bị cáo và Danh, Phấn không hề liên quan đến khoản vay của Cty Trung Dung.

Dù nói rằng, mình không cho vay sai quy định và không mua đi, bán lại Đại Tín nhưng Thắm trả lời tòa: “Bị cáo không muốn trong mắt tòa, bị cáo không thành khẩn. Bị cáo không phản đối bất cứ điều gì và tuyệt đối chấp hành. Bị cáo được biết, khoản tiền này được nhóm bà Phấn nhận. Danh còn đề nghị khắc phục hậu quả bằng cách thu hồi 500 tỷ đồng này”. Tuy nhiên, khi thẩm phán “truy” đến cùng thì bị cáo thừa nhận, cho Cty Trung Dung vay 500 tỷ đồng là vi phạm về quy định cho vay tài sản thế chấp.

Được xác định là đồng phạm, Nguyễn Văn Hoàn, Phó TGĐ Oceanbank, cho rằng, mình được ủy quyền ký hợp đồng cho Cty Trung Dung vay 500 tỷ đồng, dù thấy, tài sản thế chấp “yếu”. Bị cáo thừa nhận, có sai sót trong quá trình duyệt khoản vay và mong tòa xem xét vì không bàn bạc với Thắm.

Được cho là “mắt xích” quan trọng trong phi vụ này nhưng Phấn xin tòa xử vắng mặt mình vì lý do sức khỏe. Tòa đã công bố lời khai tại CQĐT của Phấn liên quan đến hành vi này. Trong đó, Phấn có khai, Danh cho biết, đủ khả năng mua lại Đại Tín nên đồng ý với việc chuyển nhượng cổ phần cho Danh và thừa nhận, đã cho mượn tài sản thế chấp cho Oceanbank. Về việc Phấn “tố” Thắm đe dọa mình, Thắm phân bua rằng, chỉ nói với Phấn về tình hình của Đại Tín là xấu chứ bị cáo không có ý đe dọa. Còn nếu Phấn nghĩ đó là lời đe dọa thì bị cáo không ý kiến gì.

Về 500 tỷ đồng này, đại diện của Oceanbank phát biểu, trên cơ sở buộc tội của cáo trạng, đề nghị tòa xem xét, tuyên buộc Cty Trung Dung và các bị cáo có liên quan liên đới chịu trách nhiệm bồi thường số tiền này và lãi phát sinh theo hợp đồng tín dụng giữa Trung Dung và Oceanbank.

Vị đại diện cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm liên quan của Ngân hàng Xây dựng trong cam kết 3 bên. “Ngân hàng Xây dựng chưa thực hiện đúng cam kết dẫn đến việc giải tỏa khoản tiền này không đúng; đề nghị được duy trì kê biên tài sản các bên đã sử dụng thế chấp đứng tên nhóm của bà Phấn” – đại diện Oceanbank nói. Như lời bà này, 500 tỷ đồng được chuyển đến tài khoản của 5 người nhóm của Phấn nên buộc các cá nhân phải giao lại.

Hoa Đỗ / PL&XH