Ngày đầu xét xử 14 bị cáo vụ Đồng Tâm: Đồng loạt nhận sai và "đổ lỗi" do nhận thức

Theo đại diện VKSND huyện Mỹ Đức, sau khi có quyết định của UBND tỉnh Hà Tây (cũ), UBND xã Đồng Tâm, lúc này, Nguyễn Văn Bột làm Chủ tịch UBND xã và Nguyễn Xuân Trường, cán bộ địa chính xã, đã trực tiếp thực hiện việc giao đất cho 39 hộ/49 hộ với diện tích 4.095m².

Còn lại khoảng 1.300m², UBND xã Đồng Tâm không thực hiện việc giao đất cho 10 hộ theo danh sách đã trình UBND tỉnh Hà Tây phê duyệt. Đến năm 2002, Bột chuyển công tác, Nguyễn Văn Sơn, SN 1958, được bổ nhiệm làm Chủ tịch UBND xã. Trường đã báo cáo với Sơn về việc diện tích còn lại của Quyết định 868 chưa giao khoảng 1000m².

Do chuẩn bị đo đạc bản đồ đất thổ cư trên toàn xã, Sơn đã cùng Triển, Trường hội ý và thống nhất số diện tích đất còn lại không giao cho các hộ theo danh sách mà giao cho 10 cán bộ chủ chốt của UBND xã, những người có nhiều năm công tác, có nhu cầu về đất ở, mỗi người 1 suất với mức thu tiền là 100 nghìn đồng/m².

Năm 2003, khi đo bản đổ đất thổ cư toàn xã, 10 cán bộ được chia đất được thể hiện trên bản đồ đất thổ cư với diện tích 1.208m². Vì diện tích đất chia cho 10 cán bộ UBND xã còn thừa khoảng 77m² có vị trí sát với diện tích 100m² đất của gia đình Bột nên Trường đã trao đổi và cho diện tích 77m² còn thừa vào số diện tích đất này của Bột.

Trong phần xét hỏi, ở nhóm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, các bị cáo đều thừa nhận sai phạm và cho rằng, nhận thức kém.

Bị cáo Nguyễn Văn Đức, SN 1965, cựu Chủ tịch HĐND xã Đồng Tâm, nói, bị cáo đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng chưa được giao đất. Về việc mua đất, Trường là người đến phòng làm việc của Đức và nói, khu đất trên, nhân dân không mua nên bán cho cán bộ, mỗi người một suất.

Bị cáo Nguyễn Xuân Trường khai

Cuối năm 2007, đầu 2008, bị cáo ký vào biên bản mua đất. Đầu năm 2012, Trường bảo đưa CMND và sổ hộ khẩu (photo) của vợ bị cáo để làm giấy. Bị cáo đã ký thay vợ vào tờ khai và giấy chứng nhận đứng tên vợ bị cáo. Đức thừa nhận, đây là khu đất được quy hoạch đất giãn dân và bị cáo không là đối tượng được giao đất theo quyết định này. “Hành vi của tôi là sai. Tôi không nhận thức sâu sắc về pháp luật” – bị cáo nói.

Trong khi đó, bị cáo Nguyễn Văn Khang, SN 1965, cựu Kế toán ngân sách xã Đồng Tâm, thừa nhận, cũng từ lời của Trường, bị cáo đã ký vào giấy đăng ký mua đất và giờ bị cáo cũng chưa được nhận đất, chưa làm thủ tục gì. Cũng như bị cáo Đức, Khang khai, mình không thuộc đối tượng được mua đất. Bị cáo cho rằng, không thu tiền của 10 cán bộ xã mua các suất đất trên. “Bị cáo không phải là đối tượng được cấp đất giãn dân nhưng lại ký để được mua đất là sai” – lời Khang.

Có lời khai tương tự là Bùi Văn Dũng, SN 1958, cựu Trưởng ban tài chính xã Đồng Tâm. Dũng cho rằng, khoảng cuối năm 2007, đầu 2008, Trường đến phòng làm việc trao đổi rằng, mỗi cán bộ lâu năm được mua 1 suất đất. Thấy biên bản một số người ký rồi nên bị cáo cùng ký.

Bùi Văn Hồng, SN 1958, cựu xã Đội trưởng xã Đồng Tâm trình bày, không thuộc đối tượng được cấp. Nhưng nghĩ được quan tâm và là đất mua nên đã ký. Bị cáo cho rằng, nhận thức của mình hạn chế. “Bị cáo sai rồi thì mong quý toà xem xét” – Hồng trả lời.

Nguyễn Đinh Văn Dũng, cựu Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức, khai

Với nhóm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, Trần Trung Tấn, SN 1975, cựu cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức khai, là cán bộ hợp đồng mới. Lúc đó, cán bộ chính thức đi học nên Tân được giao kiểm tra, đối chiếu hồ sơ của các hộ dân được cấp giấy. Bị cáo đã thẩm định 9 hồ sơ và không xuống thực địa.

Như lời Tấn, không phải đi thực địa vì đã có thông báo công khai, niêm yết hồ sơ tại UBND xã trong 15 ngày. “Tôi không được hưởng lợi gì và chỉ là cán bộ hợp đồng. Hồ sơ của các hộ được chuyển lên đã đủ, nguồn gốc đất được địa phương xác nhận” – lời Tấn. Bị cáo thừa nhận, đã thiếu trách nhiệm. Bị cáo mong toà xem xét vì còn phải nuôi mẹ già hơn 80 tuổi.

Là cấp trên, Nguyễn Đinh Văn Dũng, cựu Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức, cũng cho rằng, đã làm tròn trách nhiệm. Bị cáo nhận thấy mình thiếu trách nhiệm vì không phát hiện được ra sự gian dối của cấp cơ sở.

Nhưng cựu Giám đốc này nói, hành vi của mình đã bị xử lý hành chính và không đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Bị cáo không đồng ý với việc quy ra số tiền thiệt hại để cáo buộc với bị cáo.

Hoa Đỗ - Nguyễn Tuấn / PL&XH