Đưa hàng thủ công mỹ nghệ vươn ra “biển lớn”

Trong những năm qua, Thành ủy, HĐND, UBND TP Hà Nội thường xuyên quan tâm, chỉ đạo, ban hành nhiều chủ trương, chính sách, chương trình hành động nhằm hỗ trợ và hướng tới phát triển bền vững các làng nghề thủ công mỹ nghệ Hà Nội trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Số liệu thống kê của Sở Công thương Hà Nội cho thấy, hiện Hà Nội có hơn 1.000 làng nghề truyền thống. Tuy nhiên, các làng nghề, DN hiện nay chủ yếu sản xuất thủ công, nhỏ lẻ, chưa đáp ứng được tiêu chuẩn chất lượng cũng như số lượng của nhà nhập khẩu nước ngoài. Nhiều khi, DN nhận được các đơn hàng lớn mà không dám làm. Nguyên nhân là do huy động cả làng cùng sản xuất vẫn không đáp ứng được yêu cầu về số lượng và thời hạn giao hàng.

Hội chợ Hanoi Gift Show sẽ là cầu nối đưa hàng Việt ra thị trường quốc tế. ẢNH: V. KHUÊ

Phát biểu tại lễ khai mạc Hội chợ quốc tế Quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội, đồng chí Nguyễn Doãn Toản, Thành ủy viên, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhấn mạnh: Hà Nội tự hào là Thủ đô nghìn năm văn hiến, có nhiều nghề và làng nghề thủ công mỹ nghệ nhất trên thế giới, với gần 1.000 làng nghề thủ công mỹ nghệ trong đó có hàng trăm làng nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống nổi tiếng trong và ngoài nước… Các làng nghề không chỉ mang lại giá trị kinh tế, là nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa độc đáo của Thủ đô Hà Nội mà còn tạo việc làm cho gần 1 triệu lao động, với thu nhập bình quân đầu người đạt từ 35-50 triệu đồng/ người/ năm. Trong đó, có nhiều làng nghề có mức thu nhập cao từ 70-100 triệu đồng/người/năm. Cụ thể, những năm qua, hàng thủ công mỹ nghệ của Hà Nội đã xuất khẩu sang nhiều thị trường khó tính như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc… Tuy nhiên, việc mở rộng thị phần và thị trường vẫn còn gặp không ít khó khăn...

Với mong muốn đẩy mạnh xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ, nhằm góp phần cải thiện đời sống người dân làng nghề và phát triển kinh tế, thời gian vừa qua TP đã triển khai nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ DN, cơ sở sản xuất làng nghề như: Vay vốn, mở rộng mặt bằng sản xuất, xúc tiến thương mại... Đặc biệt, TP đã thuê các chuyên gia nước ngoài, mở lớp tập huấn về thiết kế; đồng thời, mong muốn các DN, cơ sở sản xuất chủ động, nhanh nhạy tiếp cận thị trường, đổi mới quản lý và sản xuất để ngành nghề thủ công mỹ nghệ phát triển mạnh mẽ hơn.

Một trong những biện pháp xúc tiến thương mại hiệu quả, được Hà Nội áp dụng trong những năm qua chính là việc tổ chức các Hội chợ Quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ. Các sự kiện này không chỉ giúp các DN, nhà sản xuất có cơ hội giới thiệu sản phẩm của mình đến người tiêu dùng trong nước mà còn là dịp tìm kiếm cơ hội hợp tác quốc tế, qua đó thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu mặt hàng nhiều tiềm năng này.

Chia sẻ kinh nghiệm thành công trên thương trường, ông Lê Hoài Vũ, đại diện Cty TNHH gốm sứ Hoàng Minh cho hay, yếu tố giúp DN “giữ chân” được bạn hàng quốc tế chính là chiến lược tạo sự khác biệt. Với tâm niệm, gốm sứ sản xuất ra phải vừa đẹp hình thức, vừa bảo đảm chất lượng nên ông luôn đặt ra 3 tiêu chí cho cơ sở của mình: Đổi mới công nghệ sản xuất và nghiên cứu, sáng tạo những dòng men mới; Hợp lý hóa trong sản xuất để tiết kiệm chi phí đầu vào; Chủ động tham gia nhiều chương trình xúc tiến thương mại tại nước ngoài để tìm hiểu thị hiếu khách hàng cũng như tích cực quảng bá thương hiệu.

Kinh nghiệm của một số DN làng nghề thành công cũng cho thấy, thay vì thụ động chờ đợi cơ hội, bản thân mỗi làng nghề cần phải tự chuyển mình cho phù hợp với tình hình thực tế. Nếu trước đây làng nghề chỉ phụ thuộc vào một vài thị trường cố định và bán cái mình có thì nay phải chuyển sang tư duy bán cái thị trường cần, định vị lại cơ cấu các mặt hàng.

Tuy nhiên, để làm được điều trên không phải dễ với nhiều làng nghề, vì không phải cơ sở nào cũng dày vốn đầu tư và tuyển dụng đội ngũ thiết kế, công nghệ hiện đại. Do vậy, Nhà nước cùng Hiệp hội các làng nghề cần hỗ trợ về vốn, dây chuyền công nghiệp, cơ chế phù hợp để tăng khả năng sản xuất các mặt hàng xuất khẩu. Đồng thời, tăng cường trao đổi thông tin bằng việc tổ chức những kỳ xúc tiến thương mại để nghệ nhân có điều kiện tìm hiểu thị hiếu khách nước ngoài mà mặt hàng Việt Nam có thể hướng đến.

Trên cơ sở đó, Hà Nội đã có nhiều hỗ trợ cho các DN sản xuất và kinh doanh hàng thủ công mỹ nghệ, như: Miễn phí thuê gian hàng, bố trí người phiên dịch... Do vậy, các DN rất yên tâm và cố gắng thể hiện thật tốt tại các kỳ hội chợ, các dịp xúc tiến thương mại quốc tế. Ông Lê Hồng Thăng – GĐ Sở Công thương Hà Nội cho biết: “Với phương châm đề cao yếu tố chất lượng, không chạy theo số lượng, chúng tôi chú trọng tập trung lựa chọn hỗ trợ các DN, cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ có tiềm năng, thế mạnh để xuất khẩu ra thị trường quốc tế”.