“Bộ ba huyền ảo” của Ba Lan tại VCK Euro 2012

Borussia Dortmund đã vô địch Bundesliga mùa giải này với sự rực sáng của ba ngôi sao người Ba Lan. Giờ đây, các cầu thủ này đang hứng chịu một áp lực khổng lồ để giúp đội bóng quê hương có được “một cái gì đó” khi Ba Lan sẽ đồng đăng cai VCK Euro 2012 chính thức khai mạc vào tuần sau.

Chuyện người Ba Lan ở Đức

Robert Lewandowski tỏ ra thoải mái như ở nhà tại thành phố thủ phủ vùng Ruhr công nghiệp. Tuy nhiên, tiền đạo ngôi sao của Borussia Dortmund (BVB) không phải là người Đức. Lewandowski đến từ Ba Lan, nơi anh được tôn thờ và hình ảnh của anh hiện diện khắp nơi. Giá trị quảng cáo của Lewandowski hiện trị giá cả triệu EUR. Nike và Coca-Cola đã thêm hình ảnh của cầu thủ này trên sản phẩm của mình. Trong số ra tháng 3 vừa qua, tạp chí MaleMen của Ba Lan đã bất tử hóa Lewandowski thành một người mẫu cơ bắp cuồn cuộn với dòng tít “Xem xem gã 20 triệu EUR trông ra sao". Và đến nay, giá trị thị trường của tiền đạo người Ba Lan đã tăng với tốc độ hỏa tiễn.

Năm 2010, Lewandowski đã ghi tên mình vào lịch sử bóng đá Ba Lan khi trở thành cầu thủ đắt giá nhất đất nước Đông Âu này với bản hợp đồng chuyển nhượng từ Poznan sang Dortmund. Bất chấp những sự chỉ trích ban đầu, phong độ tuyệt vời của tiền đạo này đã khiến tất cả những ai nghi ngờ về năng lực của mình phải câm bặt.

Trong trận đấu cuối cùng mùa giải vừa qua gặp Freiburg, Lewandowski đã ghi được bàn thắng thứ 21 và 22, khi Borussia Dortmund đối đầu với đối thủ truyền kiếp Bayern Munich trong trận chung kết Cúp quốc gia Đức hôm 12-5 vừa qua tại Berlin, Lewandowski thậm chí còn lập một hattrick để giúp đội nhà giành chiến thắng với tỷ số 5-2. Trong hai mùa bóng với Dortmund, Lewandowski đã có luôn hai danh hiệu vô địch.

Đóng góp quan trọng trong thành công này là Jakub Blaszczykowski, biệt danh "Kuba," và Lukasz Piszczek - hai thành viên ĐTQG Ba Lan khác. Số liệu thống kê thực tế cho thấy mỗi cầu thủ Đông Âu này đã góp dấu giày ở hơn 60% tổng số bàn thắng mà BVB có được trong mùa giải vừa qua. Tạp chí thể thao danh tiếng Kicker của Đức đã liệt ba cầu thủ này nằm trong số 8 cầu thủ xuất sắc nhất Bundesliga.

Có một điểm chung giữa ba cầu thủ Ba Lan này, đó là họ đã biết vượt lên trên những hoàn cảnh khó khăn mà nhiều người khác đã gục ngã. Lewandowski là trụ cột chính của gia đình khi mới 16 tuổi, do cha mất sớm. Trong khi đó, Kuba mất cả bố lẫn mẹ khi mới 11 tuổi. Ở tuổi 19, tiền vệ này vẫn còn ngụp lặn ở giải hạng 4. Nhưng chỉ hai năm sau, Kuba đã có mặt ở Dortmund sau khi có mặt trong đội hình ĐTQG một năm trước đó. Và cầu thủ trẻ đã phải hứng chịu sự sỉ nhục lớn trong đời khi gặp gỡ các đồng đội mới ở Đức. Một trong số các cầu thủ đã thốt lên: "Ôi Chúa ơi, giờ tớ phải cất kín ví tiền của mình mới được". Kuba đã vượt qua nỗi sỉ nhục này và giờ đây anh là đội trưởng ĐTQG Ba Lan.

Trong khi đó, Lukasz Piszczek được Hertha Berlin tuyển mộ vào năm 2004, song ngay lập tức được đưa về Ba Lan để thi đấu cho Zaglebie Lubin dưới dạng cho mượn. Tại đây, với chỉ 2.500 EUR, Piszczek đã bán độ trong trận đấu gặp KS Cracovia. Và không phải ai khác, HLV của Lubin lúc đó chính là đương kim HLV ĐTQG Ba Lan hiện nay, Franciszek Smuda. Tuy nhiên, Piszczek sau đó đã tự nguyện “nộp” mình với ban lãnh đạo đội bóng, chịu mọi hình thức kỉ luật và rút cho mình một bài học nhớ đời. Giờ đây anh là hậu vệ cánh phải không thể thiếu của cả Dortmund lẫn ĐTQG Ba Lan.

Robert Lewandowski, Lukasz Piszczek và Jakub "Kuba" Blaszczykowski (trái sang phải). Ảnh: TL

Những vấn đề “người trong nhà” mới tỏ

Chính những thành công tại Đức của “bộ ba huyền ảo” Ba Lan đã khiến họ mang nặng kì vọng làm “nên chuyện” của người dân quốc gia Đông Âu ở Euro 2012. Tối 8-6 tới đây, Ba Lan sẽ đá trận khai mạc với Hy Lạp tại thủ đô Warsaw. Và đây sẽ là bước đầu tiên trong hành trình đầy khó khăn. Bởi trên bảng xếp hạng của FIFA, đội đồng chủ nhà VCK Euro 2012 xếp sau rất xa so với đối thủ. Thậm chí họ còn đứng sau cả Sierra Leone.

Tuy nhiên, không phải ai cũng tỏ ra hào hứng với những kì vọng đặt lên vai các cầu thủ ĐTQG Ba Lan. Chẳng hạn như Jan Tomaszewski. Ông là thủ môn trong trận thua tức tưởi 0-1 trước Đức ở bán kết World Cup 1974. Giờ đây Tomaszewski là thành viên nghị viện Ba Lan, và nổi giận với Grzegorz Lato, một đồng đội cũ, người giờ đây giữ cương vị Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Ba Lan, cũng như những quan chức liên quan đến việc phát triển bóng đá nước này lên tầm thế giới. Ông nói: "Nhiều điều không thể tin được đang xảy ra ở Ba Lan. Những quan chức và cầu thủ xấu xa đơn giản là tiếp tục công việc của mình như thể chẳng có điều gì xảy ra". Chẳng hạn như theo ông, những cầu thủ có tì vết như Piszczek không thể nào được phép lên tuyển. Hay Chủ tịch Lato, người đã bị một doanh nhân cáo buộc nhận hối lộ.

Và thực tế cho thấy, chính HLV ĐTQG Franciszek Smuda mới là người “to mồm” nhất và là tâm điểm của mọi tranh cãi ở liên đoàn. Franciszek Smuda, thường được gọi là “Franz” theo tiếng Đức, bởi ông xuất thân từ vùng Thượng Silesia, nơi đã được chuyển cho Ba Lan kiểm soát sau Thế chiến thứ hai. Dù có trong tay ba cầu thủ quan trọng của Dortmund trong đội hình, tuy nhiên Franz cũng bị nghi ngờ khá nhiều về năng lực chuyên môn. Rất nhiều người cảm thấy không ưa Smuda khi ông nói tiếng Đức tốt hơn ngôn ngữ mẹ đẻ. Nhiều người khác lại cho rằng Smuda nói hôm nay một kiểu ngày mai lại một kiểu khác.

Thậm chí có người còn cho rằng, Smuda đang đưa vào ĐTQG những “con cáo nhuộm lông”, tức là những cầu thủ có bà là người Ba Lan song chỉ có thể phát âm được một vài từ trong ngôn ngữ này. Theo họ, những cầu thủ như vậy không xứng đáng khoác lên mình áo đấu ĐTQG. Dù ngôi sao Lewandowski cũng đồng tình với quan điểm này, song Smuda khẳng định ông thấy điều đó chẳng có gì là sai khi ông đi khắp cả nước để đưa những cầu thủ xuất sắc nhất cả nước lên tuyển. Bởi đơn giản, bộ ba của Dortmund cùng với thủ thành Wojciech Szczesny của Arsenal là không đủ để ông xây dựng một đội bóng có năng lực cạnh tranh, không chỉ tại Euro 2012 này.

Theo Smuda, đẳng cấp giải vô địch quốc nội của Ba Lan chỉ ngang tầm với nước láng giềng Bosnia-Herzegovina. Theo ông, chính liên đoàn bóng đá Ba Lan mới là đối tượng đáng bị chỉ trích nếu như Ba Lan phải rời VCK Euro 2012 ngay sau vòng đấu bảng, bất chấp những nỗ lực của bộ ba ngôi sao Dortmund. Quan điểm của chiến lược gia này là Ba Lan, dù xếp thứ ba tại các VCK World Cup 1974 và 1982, đang phải trả giá đắt cho việc thiếu một chiến lược đầu tư dài hạn mang tầm cỡ quốc gia cho bóng đá trẻ.

Tuy nhiên, bất chấp mọi tranh cãi rùm beng trước ngày khai mạc Euro 2012, có một điều chắc chắn rằng bộ ba người Ba Lan của Dortmund sẽ chơi hết mình, song không chỉ bởi “màu cờ sắc áo”. Họ muốn thể hiện năng lực bản thân trước con mắt săm soi của đại diện các CLB lớn ở châu Âu, và chờ đợi những lời mời chào tiền tấn. Như Lewandowski đã thành thực bày tỏ: "Lẽ dĩ nhiên, mỗi người chúng tôi cũng sẽ chơi để chứng tỏ giá trị của mình".

Đào Diệu