Để không còn những mảnh đất “cắt đứt” tình máu mủ

Chỉ vì mâu thuẫn đất đai mà xảy ra những vụ cha, mẹ, con cái, anh chị em sát hại nhau để lại hậu quả đau lòng. Nguyên nhân sâu xa dẫn tới những bi kịch cũng bởi tranh chấp đất đai thừa kế. Và đã có không ít những vụ án chỉ vì mẫu thuẫn giành đất đã khiến nhiều mảnh đất vô tình cắt đứt tình thân, máu mủ, ruật rà.
Ngôi nhà xảy ra vụ việc đau lòng khi 3 con gái mang xăng đốt nhà mẹ đẻ chỉ vì trang chấp đất đai
Ngôi nhà xảy ra vụ việc đau lòng khi 3 con gái mang xăng đốt nhà mẹ đẻ chỉ vì trang chấp đất đai

Từ tranh chấp thừa kế đất đai

Ngày 26/07/2016 TAND TP HCM xét xử Phùng Huệ Nhơn (32 tuổi, trú tại quận 11) vì tội “Giết người”. Nguyên nhân xuất phát từ việc Nhơn và 3 anh em gồm Phùng Vệ Minh, Phùng Vệ Nghĩa và Phung Đức Vệ, cùng sở hữu 1 căn nhà tại đường Lê Bạch Cát, phường 13, quận 11 do bố mẹ để lại.

Trong quá trình chung sống, hai anh em Nhơn và Minh thường xuyên xảy ra mâu thuẫn đánh nhau, nhưng được mọi người can ngăn. Tối ngày 4/1/2016, sau khi đi nhậu về, Minh ngồi chửi vợ chồng Nhơn thậm tệ. Bực tức vì bị chửi mắng và nghĩ 3 người anh em của mình tìm cách chiếm đoạt ngôi nhà nên Nhơn đã đi lấy dao đâm Nghĩa khi người này đang nằm ngủ. Nạn nhân kịp chạy thoát ra ngoài kêu cứu và được đưa đến BV trong tình trạng khẩn cấp.

Sau khi đâm Nghĩa, Nhơn này tiếp tục cầm dao đi tìm và đâm anh Minh nhiều nhát vào cổ, ngực và vai khiến nạn nhân tử vong. Chỉ vì mâu thuẫn nhà đất mà bố mẹ để lại, Nhơn đã thẳng tay đâm những người anh em máu mủ ruột thịt của mình khiến người thì nguy kịch, người thì mất mạng. Ngày 25/9/2018, Nguyễn Văn Thơ (42 tuổi, trú tại huyện Phong Điền) bị tòa án TP Cần Thơ tuyên 12 năm tù về tội “Giết người’. Cụ thể, Nguyễn Văn Thái và Nguyễn Văn Thơ là anh em ruột, thường xảy ra cự cãi về việc tranh chấp đất. Chiều 15/5 sau khi đi uống rượu về, Thơ ghé nhà mẹ bàn bạc về việc chuyển nhượng đất. Khi gặp nhau tại đây hai anh em xảy ra cự cãi, Thái nhất quyết phản đối chuyển nhượng đất, không cho anh trai sử dụng lối đi và lấy nước canh tác. Cả hai đã không kiềm chế được nên lao vào ẩu đả, đánh nhau. Thơ lấy dao dâm em ruột bị thương nặng và bị tử vong trên đường đi cấp cứu.

Tại Đan Phượng, Hà Nội cũng từng xảy ra thảm án rúng động dư luận khi anh trai dùng dao chém chết 4 người nhà em ruột. Cụ thể, hung thủ gây ra vụ thảm án là Nguyễn Văn Đông (53 tuổi trú tại huyện Đan Phượng), xuất phát từ việc liên quan đến đất đai với người em trai là Nguyễn Văn Hải (50 tuổi).

Tại CQCA Đông khai, đêm 31/8/2019 không ngủ được do bực tức gia đình em trai nên sáng 1/9 mang theo 1 con dao sang nhà người em với ý đồ giết chết anh Hiệp và bà Doãn Thị Việt (48 tuổi) là con trai và vợ ông Hải. Vụ truy sát khiến ông Hải và con gái tử vong tại chỗ. Bà Việt và cháu nội tử vong tại BV. Con dâu ông Hải bị thương nặng.

Đông sau đó đã bị khởi tố và tạm giam để điều tra tội “Giết người” theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015.

Mới đây, đã xảy ra vụ việc 3 con gái mang xăng đốt nhà mẹ đẻ vì đất đai khiến người mẹ bị bỏng nặng gây xôn xao dư luận. Theo người nhà cho biết, từ khi xây nhà mới, chị em trong gia đình bắt đầu nảy sinh mâu thuẫn. Từ năm 2020, người con gái út đã gửi đơn đề nghị UBND xã Trung Hòa giải quyết về phân chia thừa kế đất đai với lý do đất đai bố để lại là tài sản thừa kế của cả các chị em nhưng mẹ và anh trai đã sử dụng làm tài sản riêng nên "không bằng lòng".

Lãnh đạo xã cho hay, đã ba lần tổ chức hòa giải việc nhà bà Đ song bất thành. Gia đình tự xin hòa giải nội bộ nhưng "rạn nứt giữa các thành viên trong nhà ngày càng lớn".

Theo kết quả xác minh ban đầu từ CQCA, do mâu thuẫn trong việc tranh chấp tài sản, chia quyền thừa kế đất, sáng 30/10/2022, 3 người con gái đến nhà mẹ đẻ của mình là bà Vũ Thị Đ, 61 tuổi, mang theo can xăng loại 10 lít đến. Sau khi cự cãi ngoài cửa, cả ba cùng mẹ đẻ tiếp tục vào trong nhà, một người mang theo can xăng đổ xuống nền gian phòng khách. Thấy vậy bà Đ liền can ngăn con gái nhưng một người đã châm lửa đốt. Lửa bùng lên dữ dội khiến bà Đ và ba người con đều bị bỏng nặng. Bà Đ bị bỏng nặng nhất với trên 60%, tiên lượng xấu, 2 người con gái bị bỏng trên 30%, cô con gái còn lại bị bỏng 5%.

CQĐT đã ra quyết định khởi tố vụ án giết người xảy ra tại thôn Thiên Lộc, xã Trung Hòa, huyện Yên Mỹ.

Sự cần thiết sửa đổi Luật Đất đai

Trên đây là những vụ án hết sức đau lòng mà nguyên nhân chính đều xuất phát từ vấn đề tranh chấp đất đai. Thiết nghĩ, pháp luật cần có những quy định rõ ràng hơn những quy định liên quan đến đất đai nói chung và quyền thừa kế đất đai nói riêng. Nhằm hạn chế những mâu thuẫn tranh chấp để giảm thiểu những vụ việc tương tự xảy ra.

Trước những vấn đề nóng về đất đai trong những năm qua, người dân đều bày tỏ nhất trí với sự cần thiết phải ban hành Luật Đất đai (sửa đổi) nhằm khắc phục những bất cập hiện hành trong quản lý, sử dụng đất đai và cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp đã đặt ra trong Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất đai, tạo động lực đưa đất nước ta phát triển có thu nhập cao.

Với những nỗ lực của Chính phủ trong việc xây dựng, tiếp thu, chỉnh lý dự án luật phức tạp, có phạm vi tác động rộng và quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của đất nước, sẽ tiếp tục được nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện để bảo đảm tính đồng bộ, toàn diện của pháp luật về đất đai. Do đó, việc ban hành Kế hoạch hoàn thiện dự án Luật Đất đai (sửa đổi), hi vọng sẽ tạo ra những bước đột phá trong việc quản lý đất đai.

Tháng 11/2022, Bộ TN&MT chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan xây dựng nội dung lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Mục đích của kế hoạch nhằm cụ thể hóa mục tiêu hoàn thiện thể chế, chính sách về quản lý và sử dụng đất đồng bộ và phù hợp với thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đến năm 2023 hoàn thành việc trình Quốc hội thông qua dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Theo luật sư Lê Minh Trường, thuộc Đoàn Luật sư TP Hà Nội, trường hợp tranh chấp đất đai xảy ra giữa anh em ruột thịt không phải là ít. Và để tránh việc mâu thuẫn dẫn đến những hậu quả đau lòng thì người trong cuộc nên nhờ tư vấn, hỗ trợ pháp lí từ phía luật sư để giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật.
Hóa giải mâu thuẫn đất đai nhờ phân tích cái lý, cái tình
Cứu người nhưng bị kiện ngược: Làm sao để vừa lý, vừa tình, vừa không bị vô cảm?
Nhóm thanh thiếu niên manh động giải quyết mâu thuẫn bằng phóng lợn và chai thủy tinh

Dương Huy

Bản quyền thuộc về "Pháp Luật và Xã hội - Chuyên trang của Báo Kinh tế & Đô thị", chỉ được dẫn nguồn khi có thỏa thuận bằng văn bản.