Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp đã chủ trì, phối hợp với UBND TP Hà Nội, các Bộ, ngành và các địa phương liên quan tổng kết thi hành Luật Thủ đô năm 2012, rà soát, lập đề nghị và soạn thảo dự án Luật theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Các quy định của dự thảo Luật được Bộ Tư pháp tổng hợp, xây dựng và hoàn thiện dựa trên cơ sở đề xuất của UBND TP Hà Nội, ý kiến thảo luận của Thường trực Chính phủ, ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, ý kiến kết luận của của lãnh đạo Quốc hội tại buổi làm việc với Thường trực Thành ủy Hà Nội.

Bộ Tư pháp và UBND TP Hà Nội đã thành lập Ban soạn thảo, Tổ biên tập; xây dựng Đề cương chi tiết dự thảo Luật; tổ chức các phiên họp để cho ý kiến về một số định hướng lớn xây dựng dự án Luật; tổ chức rà soát các quy định của Đảng, Nhà nước, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến các chính sách đặc thù của Thủ đô; nghiên cứu, khảo sát Khu Công nghệ cao Hòa Lạc; nghiên cứu kinh nghiệm nước ngoài...

Bộ đã chủ trì, phối hợp với UBND TP Hà Nội tổ chức các cuộc họp với đại diện các Bộ, cơ quan ngang bộ, các Sở, ngành của TP Hà Nội và các đơn vị có liên quan thuộc Bộ Tư pháp để góp ý trực tiếp vào từng nội dung/quy định cụ thể của dự thảo Luật.

Tổ chức các Hội thảo tham vấn các nhà đầu tư, doanh nghiệp về các quy định, biện pháp thu hút đầu tư trong lĩnh vực văn hóa - thể thao, giáo dục đào tạo, y tế; bảo vệ, phát triển văn hóa của Thủ đô; cơ chế khai thác hiệu quả tài sản công; Hội thảo về Phân cấp, phân quyền trong đề xuất chính sách xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi)…

Ban soạn thảo còn tổ chức các cuộc làm việc tại một số Bộ như: Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch… để làm rõ một số nội dung tại dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) có liên quan tới chức năng quản lý nhà nước của từng ngành.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, thực hiện nhiệm vụ đề xuất xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ TP, từ năm 2021, Hà Nội đã tiến hành việc tổng kết thi hành Luật Thủ đô năm 2012 và đề xuất chính sách xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi).

Thành ủy đã thành lập Ban Chỉ đạo; UBND TP đã thành lập Tổ công tác xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) để lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai nhiệm vụ tổng kết thi hành Luật và xây dựng hồ sơ dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi).

Thời gian qua, sau khi xây dựng dự thảo Luật, TP Hà Nội đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo, tọa đàm, lấy ý kiến đóng góp của nguyên lãnh đạo thành phố, các chuyên gia, nhà khoa học, cử tri và Nhân dân Thủ đô đối với toàn bộ dự thảo Luật.

Từ đó, Tổ công tác xây dựng Luật đã tiếp thu nhiều ý kiến đóng góp quý báu, có giá trị thiết thực cả về lý luận và thực tiễn; giúp TP tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) với những quy định đặc thù, vượt trội, hiệu lực, hiệu quả, tạo thể chế thuận lợi để xây dựng, phát triển Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Qua quá trình xây dựng dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hà Nội Lê Hồng Sơn khẳng định, dự thảo Luật là kết quả của quá trình phối hợp trong một khoảng thời gian dài nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện giữa thành phố Hà Nội, Bộ Tư pháp và các cơ quan có liên quan.

Theo ông Lê Hồng Sơn, trong quá trình dự thảo Luật được Quốc hội xem xét, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo các sở, ban, ngành TP tham gia, phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp trong việc giải trình, thuyết minh về dự án Luật; bám sát các cơ quan thuộc Quốc hội, Bộ, ngành trung ương để báo cáo giải trình, làm rõ về dự án Luật.

Tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội XV Quốc hội lần đầu tiên tiến hành thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi). Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) xây dựng dựa trên 5 quan điểm chỉ đạo: thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng, phát triển Thủ đô; quy định các cơ chế, chính sách đặc thù cho Thủ đô bảo đảm phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và tuân thủ Hiến pháp năm 2013 và bám sát 9 nhóm chính sách đã được Chính phủ thông qua; chi tiết, cụ thể hóa tối đa các cơ chế, chính sách đặc thù trong Luật để áp dụng được ngay; kế thừa, phát triển các quy định đang phát huy tác dụng tốt của Luật Thủ đô 2012 đã được thực tiễn kiểm nghiệm; luật hóa các cơ chế, chính sách đặc thù đang thí điểm cho các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phù hợp với Thủ đô.

Dự thảo quy định về chính quyền Thủ đô, trong đó, về mô hình tổ chức, thực hiện mô hình không tổ chức HĐND phường ở Hà Nội theo Nghị quyết số 97/2019/QH14 thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại TP Hà Nội và bổ sung thành phố thuộc TP Hà Nội.

Tăng số lượng đại biểu HĐND (từ 95 lên 125 đại biểu), tỷ lệ đại biểu chuyên trách (từ 20% lên 25%), số lượng Phó Chủ tịch HĐND (từ 2 lên tối đa 3); mở rộng thành phần Thường trực HĐND so với Luật Tổ chức chính quyền địa phương nhằm nâng cao năng lực và tăng tính chuyên nghiệp của HĐND.

Về tổ chức, bộ máy, cán bộ, công chức Thủ đô, dự thảo Luật quy định một số nội dung đặc thù: HĐND TP thành lập, tổ chức lại, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính đặc thù thuộc UBND TP Hà Nội, quận, huyện. Hà Nội được tăng thêm biên chế phù hợp với nhu cầu thực tế.

Giao Thường trực HĐND TP Hà Nội một số thẩm quyền như quyết định các biện pháp để giải quyết công việc đột xuất, khẩn cấp; quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án đầu tư công nhóm B, nhóm C; quyết định hỗ trợ các cơ quan trung ương để thực hiện nhiệm vụ trên địa bàn; hỗ trợ các địa phương khác trong trường hợp cần thiết.

HĐND, UBND TP Hà Nội được quyết định thành lập, tổ chức lại, giải thể một số cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập đặc thù; tổ chức tuyển dụng công chức cho các cơ quan, tổ chức thuộc TP.

HĐND quận, thị xã bố trí trong dự toán chi ngân sách của UBND phường khoản chưa phân bổ từ 2% đến 4% tổng chi ngân sách phường để thực hiện một số nhiệm vụ chi như chi phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, quốc phòng, an ninh…

Về chế độ công vụ; cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài; chế độ tiền lương, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức Thủ đô, dự thảo Luật quy định cán bộ được quản lý thống nhất từ cấp xã đến TP; áp dụng tiêu chuẩn chung cho cán bộ, công chức ở các cấp chính quyền.

Quy định đối tượng thu hút, chế độ đãi ngộ nhân tài như tuyển dụng không qua thi tuyển, bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo; được đảm nhiệm chức vụ quản lý, điều hành tại đơn vị sự nghiệp công lập...

Tương tự cơ chế áp dụng cho TP Hồ Chí Minh, dự thảo Luật quy định chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức thuộc các cơ quan, đơn vị Thủ đô, một số cơ quan ngành dọc Trung ương đóng trên địa bàn để thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương, với tổng mức chi không vượt quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức.

Về quy hoạch, quản lý không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị, dự thảo Luật quy định phân quyền từ Thủ tướng Chính phủ cho UBND TP Hà Nội được điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung xây dựng khu chức năng, quy hoạch chung đô thị, quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật.

(Còn nữa)

Kỳ 1: Sửa vì Luật Thủ đô 2012 lỗi nhịp Luật Thủ đô (sửa đổi) đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của Thủ đô, cũng như sự phát triển chung của cả ...

Nội dung: Nhật Nam

Ảnh: Khánh Huy

Thiết kế: Thanh Tuấn