Các địa phương gặp khó khăn về quy trình thanh, quyết toán kinh phí

Quang cảnh phiên họp của Quốc hội chiều ngày 7/1/2023

Chậm thanh toán cho các lực lượng tuyến đầu đã gây tổn thương tinh thần khi tham gia chống dịch

Bày tỏ đồng thuận với nhiều nội dung trong báo cáo thẩm tra, đại biểu Trần Hoàng Ngân, đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP Hồ Chí Minh nhắc về bối cảnh ra đời của Nghị quyết 30/2021/QH15 khi mà đại dịch Covid-19 ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống kinh tế - xã hội.

Đại biểu chia sẻ, tại thời điểm đó, dịch bệnh Covid-19 đang diễn ra hết sức phức tạp trên thế giới, đặc biệt là với biến chủng Delta đã gây những tác hại nghiêm trọng tại TP Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam. Mỗi ngày số ca nhiễm tăng rất nhanh, từ 100 ca/ngày lên tới 1.000 - 5.000 ca/ngày. Thuốc điều trị, phác đồ điều trị chưa có. Vật tư y tế, máy móc, thiết bị, giường bệnh không đáp ứng đủ, nhân lực y tế quá tải. Do đó đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng, tổn thương rất lớn đến sức khỏe, tính mạng người dân, ảnh hưởng đến kinh tế.

Trong bối cảnh đó, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã phối hợp, đồng hành cùng Chính phủ làm việc ngày đêm để kịp thời đưa vào nội dung Nghị quyết kỳ họp thứ Nhất Quốc hội khóa XV với những nội dung quan trọng để Chính phủ tiếp tục chủ động, linh hoạt, áp dụng các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 trong tình trạng khẩn cấp để ngăn chặn kịp thời dịch bệnh lây lan.

Bên cạnh Nghị quyết 30/2021/QH15, Quốc hội cũng ban hành 6 Nghị quyết và Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 10 Nghị quyết, đại biểu Trần Hoàng Ngân khẳng định đây là sáng kiến lập pháp chưa có tiền lệ, đã tạo điều kiện cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo điều hành, ban hành các quyết định quan trọng, giải pháp sáng tạo, giúp công tác kiểm soát dịch bệnh nhanh chóng và hiệu quả. Huy động được nhiều lực lượng tiến đầu tham gia phòng chống dịch tại giai đoạn cao điểm.

Cho rằng trong tình hình hiện nay dịch vẫn còn đang diễn biến phức tạp, biến thể mới lại tiếp tục phát sinh, đại biểu Trần Hoàng Ngân bày tỏ thống nhất hoàn toàn tất cả các kiến nghị của Chính phủ. Đồng thời lưu ý thêm cho phép thực hiện chuyển tiếp một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 30/2021/QH15, các hoạt động phòng chống dịch của cơ sở y tế và chế độ chính sách đối với người được điều động tham gia phòng chống dịch.

Trong đó, việc thanh toán chi phí phòng chống dịch Covid-19 cho cơ sở y tế và chi phí khám bệnh, chữa bệnh cho người bệnh Covid–19, đại biểu đề nghị quy định trong dự thảo Nghị quyết yêu cầu các thủ tục phải đơn giản, rút gọn. Mặt khác, việc chậm thanh toán cho các chiến sĩ, cho các lực lượng tuyến đầu đã gây tổn thương đến tinh thần của lực lượng tuyến đầu khi tham gia chống dịch.

Đại biểu cũng cho rằng nên áp dụng thêm cơ chế đặc biệt, đặc thù, đặc cách đối với việc mua sắm vật tư y tế, đầu tư cơ sở, trang thiết bị hóa chất trong bối cảnh dịch bệnh; phải tăng cường công tác phân tích, dự báo; tăng thêm chi phí cho ngành y tế để tăng cường công tác phân tích, dự báo phòng chống các dịch bệnh.

Liên quan đến việc thanh toán cho việc phòng, chống dịch bệnh Covid-19, đại biểu Nguyễn Anh Trí, Đoàn ĐBQH TP Hà Nội băn khoăn tại sao việc thanh toán lại chậm? Do đó, cần quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan, cá nhân lại triển khai chậm…

Liên quan đến vắc-xin phòng, chống dịch bệnh Covid-19, đại biểu đánh giá cao vai trò của Quốc hội, Chính phủ trong ngoại giao vắc-xin nên dịch bệnh sớm được dập tắt. Tuy nhiên, Việt Nam cần phải tự sản xuất vắc-xin riêng. Thời gian qua, chúng ta đặt vai trò sản xuất vắc-xin lên vai các công ty tư nhân.

Mặc dù các công ty tư nhân có kinh phí nhưng về đội ngũ nhân lực có tri thức, trí tuệ cao và trình độ khoa học thì chưa hội đủ. Vì vậy, để có thể sản xuất vắc-xin thì chúng ta phải hội đủ tri thức của các nhà khoa học ở các đơn vị sản xuất vắc-xin có thời gian thành lập và phát triển từ 15 đến 40 năm và tiếp thu kiến thức, kinh nghiệm trên thế giới.

Phải hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật liên liên quan đến cơ chế về phòng, chống dịch bệnh

Phát biểu thảo luận tại hội trường, đại biểu Nguyễn Đại Thắng, Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên cho rằng: Việc tiếp tục thực hiện một số chính sách liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19 tại Nghị quyết 30 cho phép việc tiếp tục sử dụng giấy đăng kí lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc hết thời hạn hiệu lực từ ngày 01/01/2023 mà chưa kịp thời hạn theo quy định của Luật Dược là cần thiết.

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng, Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên

Đợt dịch lần thứ tư với biến chủng mới rất phức tạp, nguy hiểm trong điều kiện nguồn vắc-xin còn khó khăn, diện bao phủ vắc-xin chưa được nhiều đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, tính mạng của người dân, ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống của Nhân dân cũng như kinh tế xã hội của đất nước.

Việc Quốc hội ban hành Nghị quyết 30 là rất kịp thời, tạo cơ sở pháp lý vững chắc, kịp thời để Chính phủ, các bộ, ngành, chính quyền địa phương áp dụng tất cả các biện pháp cần thiết theo yêu cầu của thực tiễn phòng, chống dịch Covid-19.

Theo đại biểu, đây là chủ trương, chính sách hợp lòng dân hiện chủ trương, chính sách phải phù hợp với thực tiễn, xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn. Với việc ban hành kịp thời Nghị quyết 30 của Quốc hội và việc triển khai thực hiện khẩn trương, quyết liệt, kịp thời, có hiệu quả các nội dung đề ra trong nghị quyết. Nhờ vậy, chúng ta đã kiểm soát tốt dịch bệnh Covid-19 trên phạm vi toàn quốc, đưa đất nước trở về trạng thái bình thường mới.

Tuy nhiên, Quốc hội, Chính phủ cần rà soát để kịp thời sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các chính sách pháp luật có liên quan đến hoàn thiện hơn hệ thống chính sách pháp luật, nhất là cơ chế về phòng, chống dịch bệnh cũng như ứng phó với những vấn đề khẩn cấp chưa có tiền lệ. Chính phủ cần chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện chi trả đầy đủ các chế độ, chính sách hỗ trợ cho lực lượng tăng cường điều động để tham gia công tác phòng, chống dịch Covid-19 được thực hiện trước ngày 31/12/2012 mà đến nay vẫn chưa thanh toán xong.

Đồng thời có chính sách hỗ trợ các địa phương có khó khăn về nguồn lực để chi trả, hỗ trợ, có giải pháp để tháo gỡ khó khăn, bất cập về hồ sơ, thủ tục bảo đảm thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với các cơ sở y tế và người bệnh Covid-19.

Cần cơ chế đặc biệt, đặc cách về giá, chỉ định thầu

Theo đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân, đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương, Nghị quyết số 10 của Quốc hội quy định Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ được quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp chưa được luật quy định; hoặc khác với quy định trong luật, pháp lệnh hiện hành để đáp ứng yêu cầu cấp bách của công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 về áp dụng cơ chế đặc biệt đặc thù, đặc cách trong cấp phép, đăng ký lưu hành, sản xuất, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế, hóa chất và đầu tư cơ sở vật chất. Đây là quy phạm pháp luật sát thực tiễn, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho các lực lượng phòng, chống dịch bệnh, tháo gỡ nhiều khó khăn, hạn chế trong tình huống vô cùng cấp bách, khẩn thiết.

Đại biểu cho biết, hiện nay chưa có cơ chế để các địa phương, đơn vị đã ứng trước hàng hóa, thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị y tế của doanh nghiệp phục vụ cấp bách cho việc cứu dân. Nhưng sau khi dịch được kiểm soát, các địa phương, cơ quan, đơn vị gặp nhiều khó khăn về quy trình, quy định thanh, quyết toán kinh phí. Các địa phương cũng không thể mua hàng hóa đã tạm ứng để trả lại cho doanh nghiệp; hoặc không có cơ chế thanh toán đặc biệt để hoàn tiền lại cho các doanh nghiệp.

Hơn nữa, việc xác định giá các loại hàng hóa tại thời điểm dịch bệnh rất bất cập do nguồn cung vô cùng khan hiếm, đẩy giá các mặt hàng y tế tăng cao. Bên cạnh đó, việc tham khảo giá trên các trang thông tin của Bộ Y tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có nhiều thông tin khác nhau, nhiều mức giá khác nhau tại cùng một thời điểm.

Đại biểu kiến nghị Quốc hội trên cơ sở quy định Nghị quyết 30 giao cho Chính phủ tiếp tục có cơ chế đặc biệt đặc cách về giá, chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền xác định và công bố giá hợp lý trong bối cảnh khan hiếm nguồn cung hàng hóa và có cơ chế đặc biệt về chỉ định thầu, nhằm tháo gỡ những khó khăn lớn nhất cho các địa phương, doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, với tinh thần chống dịch như chống giặc Quốc hội đã quy định được mua sắm với số lượng cao hơn nhu cầu thực tế để dự phòng trường hợp dịch bệnh có diễn biến phức tạp phát sinh; đồng thời có giải pháp không để xảy ra tiêu cực, hạn chế tối đa lãng phí trong hoạt động này. Vì vậy, nhiều địa phương, đơn vị đã mua sắm để dự phòng trong tình huống kịch bản xấu nhất, nhưng đến khi tình hình đã được kiểm soát thì việc giải quyết tình trạng dư thuốc, trang thiết bị, hóa chất còn chậm, rất cần được rà soát, chỉ đạo và có giải pháp giải pháp giải quyết kịp thời.

Đại biểu kiến nghị bổ sung dự thảo Nghị quyết Quốc hội giao Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố tiếp tục rà soát, hoàn chỉnh số liệu thông tin báo cáo tổng kết Nghị quyết 30. Trong đó cần phân tích, làm rõ những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân, đặc biệt là trong công tác thanh, quyết toán công tác phòng, chống dịch bệnh. Đồng thời, tổng kết thực tiễn để nâng các nội dung quy định Nghị quyết 30 lên thành luật, tạo cơ sở pháp lý vững chắc trong quá trình thực hiện xử lý các tình huống cấp bách có thể xảy ra trong tương lai.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan: Cảm kích trước sự quan tâm, ủng hộ của các ĐBQH đối với ngành y tế

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan chia sẻ, trong 3 năm qua ngành y tế đối mặt với vô vàn thách thức chưa từng có, kể cả trong và sau đại dịch. Trong bối cảnh đó với sự sáng suốt trong lãnh đạo, chỉ đạo, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 30/2021/QH15 từ đó giúp cho ngành y tế giải quyết những vấn đề phát sinh cả trong và sau dịch.

Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết tiếp thu các ý kiến của các ĐBQH về việc tiếp tục rà soát, đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương để bổ sung thêm thông tin, số liệu, phân tích thêm các vướng mắc, bất cập và nguyên nhân về những vướng mắc hiện nay cũng như các vấn đề tồn đọng về các chế độ, chính sách.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan phát biểu tại phiên họp

Về nguyên nhân chưa hoàn thành thanh toán chi phí và các việc triển khai thực hiện trong thực tiễn, theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, do đây là lần đầu tiên có một đại dịch lớn, số lượng người mắc cao, nhiều tình huống phát sinh khó dự đoán. Các cơ quan vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, kể cả phác đồ điều trị cũng phải thay đổi liên tục, nhân lực làm chuyên môn y tế thiếu. Do đó, việc lập các giấy tờ, thủ tục hành chính gặp nhiều khó khăn.

Thời gian vừa qua, để tập trung giải quyết vấn đề này, Bộ Y tế đã rà soát và ban hành Thông tư, sửa đổi Thông tư 56 về những thủ tục giải quyết chế độ nghỉ việc để hưởng bảo hiểm xã hội. Đây là một trong những giải pháp để tháo gỡ những khó khăn về mặt quy trình, thủ tục, thực tiễn để các địa phương triển khai thực hiện.

Về việc tổng kết và đưa ra thành những bài học kinh nghiệm, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết Thủ tướng Chính phủ đã giao cho ngành Y tế đang phối hợp cùng với các Bộ, ngành, địa phương để tổng kết 3 năm trong công tác phòng chống dịch để từ đó đánh giá những mặt làm được những mặt chưa làm được, nguyên nhân, tồn tại và đặc biệt là những bài học kinh nghiệm cho thời gian tới.

Liên quan đến việc giải quyết những vướng mắc trong gia hạn thuốc, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết vấn đề này sẽ giải quyết triệt để trong Luật Dược (sửa đổi). Bộ trưởng cũng làm rõ các vấn đề về hậu Covid-19; xử lý thuốc, vật tư dư…

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cũng bày tỏ cảm kích trước sự quan tâm, ủng hộ của các vị ĐBQH đối với ngành y tế và những cán bộ, nhân viên ngành y tế.

	Hà Nội tăng cường các biện pháp thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Covid-19
	Bộ Y tế khẩn trương rà soát, đáp ứng nhu cầu vắc-xin phòng Covid-19 của các địa phương

Đăng Khôi