Xuất hiện "dịch nôn" ở trẻ: Bác sỹ chuyên khoa bày cách xử trí

Xuất hiện nhiều trẻ đau bụng, nôn khiến nhiều phụ huynh lo lắng về "dịch nôn" đang lây lan (ảnh BV ĐKHV)

Không nên lo lắng về "dịch nôn"

Trước hết về việc xuất hiện "dịch nôn", TS-BS. Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP Hồ Chí Minh lý giải: Dịch nôn, ói xuất hiện có khả năng do trẻ hoà nhập trở lại. Một thời gian dài trẻ không tiếp xúc với nhau nay xuất hiện trẻ bị bệnh thì lây nhanh hơn chứ cũng không có gì nguy hiểm. Trước đó cũng có đợt trẻ nôn ói, tiêu chảy xuất hiện rồi, có thể do virus Rota, hoặc do virus nào đó khác.

ThS-BS. Trần Thị Cườm, Phó trưởng khoa Nhi-BV Đa khoa Hùng Vương (Phú Thọ) cho biết, vừa qua tại khoa Nhi của BV tiếp nhận hàng chục ca bệnh nhi với những biểu hiện nôn, sốt, đi ngoài nhiều lần, ăn uống kém, rối loạn điện giải, hạ đường huyết… có những trường hợp cả nhà phải nhập viện.

Nguyên nhân dẫn đến trẻ bị nôn là do vi khuẩn sinh sôi phát triển mạnh vào mùa Hè gây nên tình trạng nhiễm độc. Loại bệnh này không chỉ xuất hiện ở trẻ em mà còn ở người lớn nên mọi người nhầm lẫn là bệnh truyền nhiễm.

"Đây là loại bệnh xảy ra vào mùa hè, thời điểm này tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi trong thức ăn, trong môi trường sống dễ dàng xâm nhập vào cơ thể và gây nên bệnh. Vì vậy các mẹ không quá hoang mang, lo lắng hãy bình tĩnh và theo dõi sức khoẻ của bé nếu bé mắc bệnh", BS. Cườm đưa ra lời khuyên.

Còn theo PGS-TS. Nguyễn Thị Việt Hà, Trưởng khoa Tiêu hoá-BV Nhi Trung ương, có nhiều nguyên nhân gây đau bụng và nôn ở trẻ em. Tuỳ theo từng nhóm nguyên nhân khác nhau mà tình trạng của trẻ có thể diễn biến cấp tính trong vài ngày hoặc kéo dài nhiều tuần đến nhiều tháng. Đau bụng và nôn cấp tính nhiều khi là các dấu hiệu chỉ điểm của nhiều bệnh nguy hiểm cần phải được can thiệp khẩn cấp.

Về nguyên nhân dẫn đến đau bụng và nôn ở trẻ em, theo TS. Việt Hà, nhiễm khuẩn tiêu hoá là nguyên nhân thường gặp nhất. Nguyên nhân thường gặp nhất gây nôn và đau bụng ở trẻ em là viêm dạ dày-ruột cấp do virus như rotavirus, norovirus, calicivirus, adenovirus, Covid-19. Viêm dạ dày, ruột có thể xảy ra khi trẻ ăn thức ăn, nguồn nước bị nhiễm khuẩn hoặc trẻ ngậm tay, chơi đồ chơi bị nhiễm bẩn.

Thời tiết nắng nóng của mùa hè làm gia tăng sự phát triển của ruồi, muỗi, gián, kiến… dẫn đến dễ lây lan các mầm bệnh. Sử dụng đá, nước giải khát được làm lạnh gây dễ nhiễm khuẩn nếu nguồn nước ô nhiễm.

Bên cạnh đó, mùa hè là thời điểm trẻ cùng gia đình được đi du lịch nhiều hơn, sử dụng các thực phẩm chuẩn bị sẵn hoặc thức ăn đường phố dễ bị nhiễm khuẩn hoặc nhiễm độc tố vi khuẩn như: thịt, cá, hải sản, kem, trứng, sữa và rau quả làm gia tăng tình trạng viêm dạ dày-ruột do nhiễm khuẩn.

Nôn trớ do viêm dạ dày-ruột nhiễm khuẩn thường bắt đầu đột ngột và hồi phục nhanh trong vòng 24 giờ. Các biểu hiện khác như tiêu chảy phân nhày máu, sốt hoặc đau bụng sẽ xuất hiện đồng thời hoặc sau 12-24 giờ; Ngộ độc thực phẩm rất dễ được phát hiện ra, vì biểu hiện của ngộ độc thường xảy ra sau khi ăn hay uống một thực phẩm bị nhiễm độc thường là một vài giờ hoặc vài ngày sau đó...

Nguyên nhân dẫn đến trẻ bị nôn là do vi khuẩn sinh sôi phát triển mạnh vào mùa Hè gây nên tình trạng nhiễm độc (ảnh BV ĐKHV)

Khi nào trẻ cần được đưa đi bệnh viện?

PGS-TS. Nguyễn Thị Việt Hà thông tin, biểu hiện đau bụng ở trẻ em khác nhau theo nguyên nhân gây bệnh và lứa tuổi của trẻ. Trẻ chưa biết nói thường sẽ biểu hiện bằng triệu chứng quấy khóc liên tục với vẻ mặt nhăn nhó đau đớn. Những trẻ lớn hơn có thể sẽ nói với cha mẹ về tình trạng đau bụng, xác định được vị trí đau và mô tả được tính chất của cơn đau dù không phải lúc nào cũng chính xác. Trẻ thường đau bụng vùng quanh rốn hoặc giữa bụng với cơn đau thoáng qua.

Trẻ cần được đưa đến bệnh viện nếu đau ở vị trí dưới rốn và nghiêng về phía bên phải, đau bụng lan xuống vùng bẹn kèm theo đi tiểu khó, cơn đau kéo dài quá 24 giờ hay mức độ đau trở nên trầm trọng hơn vì trong tình huống này đau bụng có thể do viêm ruột thừa hay những vấn đề nghiêm trọng khác.

Nôn là một trong những triệu chứng đi kèm thường gặp. Hãy đưa trẻ đến bệnh viện nếu nôn kéo dài trên 24 giờ hoặc trẻ nôn liên tục, nôn ra tất cả mọi thứ sau khi ăn hoặc uống, dịch nôn có màu xanh hoặc vàng, có sự hiện diện của máu đỏ tươi hoặc máu đông.

Tiêu chảy thường xuất hiện đồng thời hoặc sau nôn, đau bụng. Tình trạng tiêu chảy có thể tồn tại ngay cả khi đau bụng đã hết. Trẻ cần được đưa đến cơ sở y tế nếu trẻ đi ngoài phân lỏng nhiều nước, nhiều lần trong ngày, phân nhày máu hoặc có biểu hiện mất nước.

Với những trẻ có tiền sử đã mắc Covid-19 hoặc tiếp xúc với người mắc Covid-19, sống trong vùng dịch, cha mẹ cũng cần lưu ý các biểu hiện đau bụng và nôn. Kết quả từ các nghiên cứu trên thế giới cho thấy 30-40% trẻ em nhiễm Covid-19 có biểu hiện triệu chứng tiêu hoá như: nôn, đau bụng, tiêu chảy. Sau nhiễm Covid-19 từ 4-6 tuần khoảng 10% trẻ có biểu hiện đau bụng, nôn. Khi có biểu hiện này trẻ cần được đi khám vì trẻ có thể bị viêm ruột thừa, lồng ruột, viêm tuỵ cấp, tràn dịch ổ bụng.

Ngoài ra, hội chứng viêm đa hệ thống ở trẻ em (MIS-C) là tình trạng các cơ quan trong cơ thể khác nhau (trên 2 cơ quan) có thể bị viêm, bao gồm tim, phổi, thận, não, da, mắt hoặc các cơ quan tiêu hóa. Khi trẻ xuất hiện những tình trạng như sốt cao liên tục, phát ban, rối loạn tiêu hóa, nếu nặng hơn có thể gặp các biến chứng tim mạch, sốc,… thì cha mẹ cần đưa con tới các cơ sở y tế để biết có mắc hậu Covid-19 hay hội chứng viêm đa hệ thống hay không.