Thứ hai 29/04/2024 18:02

Từ tranh chấp thương hiệu Phở Thìn nhớ đến thương hiệu cà phê Trung Nguyên

Theo dõi Pháp luật & Xã hội trên
Thời gian này phở Thìn đang là cái tên được nhắc nhiều về tranh chấp quyền sử dụng thương hiệu mang tên "Phở Thìn" gây tranh cãi trên mạng xã hội. Điều này gợi nhớ “ông trùm” trong ngành cà phê của Việt Nam Trung Nguyên từng đối mặt với việc bị mất trắng thương hiệu khi đầu tư ra nước ngoài. Đây chính là bài học quý giá của các doanh nghiệp về tầm quan trọng của việc đăng ký bảo vệ thương hiệu của mình.
Từ tranh chấp thương hiệu Phở Thìn nhớ đến thương hiệu cà phê Trung Nguyên

Từ tranh chấp thương hiệu Phở Thìn nhớ đến thương hiệu cà phê Trung Nguyên.

Bài học đắt giá từ việc không quan tâm đến bản quyền

Ở Hà Nội, món ẩm thực nổi tiếng không thể không nhắc đến là Phở Thìn. Thế nhưng, có một sự thật rất thú vị là ở Hà Nội có tới 2 "thương hiệu" Phở Thìn khác nhau. Nhiều người dân Hà Nội khá lâu vẫn lầm tưởng rằng 2 hàng Phở Thìn "huyền thoại" là cùng 1 chủ, có người thì lại bảo là "anh em"... dù trên thực tế, 2 "thương hiệu" Phở Thìn này chẳng hề liên quan gì đến nhau. Cuộc tranh cãi về sở hữu "Phở Thìn" của thương hiệu ở Lò Đúc nổ ra khiến nhiều người chú ý.

Quán phở Thìn Bờ Hồ được mở từ khoảng năm 1954, do ông Bùi Chí Thìn (1928 - 2001) làm chủ. Tới nay, hàng phở này vẫn chỉ có 1 địa chỉ duy nhất ở 61 Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm. Đến nay vợ chồng anh Bùi Chí Thành, người cháu trai của ông đang tiếp quản quán. Quán phở này ghi dấu ấn, vào năm 2019, phở Thìn Bờ Hồ tự hào trở thành cái tên được lựa chọn để phục vụ cho 3.000 phóng viên quốc tế và trong nước trong dịp Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều.

Một quán phở cùng thương hiệu Phở Thìn ở Lò Đúc, quận Hai Bà Trưng. Quán phở ở đây ra đời từ năm 1979, do ông Nguyễn Trọng Thìn gây dựng từ một hàng phở nhỏ. Cho tới nay, hàng phở đã nổi tiếng tầm cỡ quốc tế và có cả cơ sở ở nước ngoài.

Đầu năm 2019, phở Thìn Lò Đúc gây được tiếng vang cả trong và ngoài nước bởi sự kiện mở chi nhánh tại Nhật Bản. Ông Nguyễn Trọng Thìn, chủ tiệm phở Thìn 13 Lò Đúc cho biết: "Hồ sơ bảo hộ sở hữu trí tuệ (SHTT) của nhãn hiệu Phở Thìn 13 Lò Đúc của tôi đã được bảo hộ ở Mỹ, châu Âu, Nhật Bản. Hiện tôi đã nhượng quyền 5 cửa hàng ở Nhật Bản, Mỹ có một cửa hàng, Úc một cửa hàng, Indonesia cũng có một cửa hàng. Khi nhượng quyền tôi có luật sư để làm rõ những ràng buộc theo hợp đồng, cốt là bảo vệ cái minh bạch. Tôi không hiểu sao không được bảo hộ ở trong nước, khi đây là nơi biết rõ tôi nhất".

Theo tra cứu thông tin tại website của Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam, nhãn hiệu "Phở Thìn" được cơ quan chức năng bảo hộ và ngăn chặn các hành vi xâm phạm cho Phở Thìn Bờ Hồ, đã được đăng ký lại nhãn hiệu và thời hạn hiệu lực đến 26/12/2024.

Theo anh Thành, chủ quán “Phở Thìn” tại Đinh Tiên Hoàng đã được Cục Sở hữu Trí tuệ chấp nhận cấp văn bằng bảo hộ nhãn hiệu cho ông Bùi Chí Đạt (con trai ông Bùi Chí Thìn) từ 2005, cấp lại năm 2017.

Theo các chuyên gia ẩm thực, để xảy ra việc tranh chấp một thương hiệu quen thuộc cũng cho thấy tư duy về sản phẩm F&B của người Việt rất tốt nhưng về quản lý, kinh doanh còn hạn chế.

Tranh chấp tiền tỷ cho một tên miền

Năm 2000, đánh dấu một sự kiện có lẽ ông chủ của Trung Nguyên, Đặng Lê Nguyên Vũ không thể nào quên được cuộc chiến giành lại thương hiệu đầy gian nan của Trung Nguyên, đó là phải mua lại chính nhãn hiệu của mình trên thị trường Mỹ. Vì chưa tiến hành đăng ký bảo vệ thương hiệu, công ty Rice Field của Mỹ đã đăng kí bảo hộ thương hiệu cà phê Trung Nguyên tại Mỹ và WIPO

Tháng 7/2000, Công ty Trung Nguyên tiếp xúc với Công ty Rice Field với mục đích đưa sản phẩm sang thị trường Mỹ. Tuy nhiên, khi hai bên còn đang thương thảo, chưa đi đến ký thỏa thuận hợp đồng thì phía đối tác đã đăng ký bảo hộ thương hiệu cà phê Trung Nguyên với các cơ quan chức năng Mỹ và Tổ chức Bảo hộ Trí tuệ Thế giới (WIPO).

Sau 2 năm thương thảo, Trung Nguyên mới lấy lại được thương hiệu. Theo nhiều nguồn tin, để dàn xếp ổn thỏa, Trung Nguyên đã phải rất vất vả và tiêu tốn tốn hàng trăm nghìn USD cho việc lấy lại thương hiệu.

Sau sự cố trên, Trung Nguyên lập tức tiến hành đăng ký bảo vệ thương hiệu trên 60 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, đến năm 2010, vấn đề thương hiệu của Trung Nguyên lại thêm một lần “dậy sóng” bởi vụ ầm ĩ giữa cà phê Trung Nguyên và cafe Highlands của Công ty Cổ phần Việt Thái Quốc tế (VTI) đã diễn ra, khi tên miền trungnguyen.com.au (tên miền quốc gia của Australia) được dùng để quảng bá, giao dịch cho Highlands Coffee. Khi đăng ký tên miền này tại Australia thì Trung Nguyên phát hiện Cty The trustee for Hinchliffe Trust đã đăng ký tên miền này và sử dụng dưới hình thức một website giao dịch thương mại.

Không chỉ có vậy, Trung Nguyên tiếp tục để mất thương hiệu cà phê chồn tại Mỹ. Văn phòng về bằng sáng chế và thương hiệu Mỹ (USPTO) cho biết, bản quyền Legend Coffee đã được một người tên Alexander Nguyễn đăng ký. Người này không hề có liên quan gì đến Trung Nguyên.

Người kinh doanh chủ yếu quan tâm đến doanh thu, lợi nhuận trong khi bảo vệ tài sản trí tuệ lại khá mơ hồ. Nhà quản lý về sở hữu trí tuệ cho biết, điều quan trọng nhất là doanh nghiệp phải nâng cao tính chuyên nghiệp cho mình, ngoài đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ trong nước, cần đăng ký tại các quốc gia khác. Việc chậm trễ trong đăng ký chứng nhận độc quyền tại nước ngoài đã khiến nhiều doanh nghiệp bị mất thương hiệu hoặc phải tốn rất nhiều công sức, chi phí đòi lại.

Đăng ký bảo vệ thương hiệu có khó không?

Thực chất, thủ tục đăng ký bảo vệ thương hiệu không hề khó. Chỉ là bạn nhận thức được việc bảo vệ thương hiệu của mình quan trọng như thế nào để tiến hành đầy đủ các thủ tục nhanh chóng. Ví dụ khi đăng ký nhãn hiệu độc quyền ở Việt Nam, bạn chỉ cần chuẩn bị:

Đơn đăng ký nhãn hiệu độc quyền; Mẫu nhãn hiệu cần đăng ký; Giấy tờ pháp lý của chủ sở hữu nhãn hiệu, chủ đơn đăng ký; Chứng từ nộp phí và lệ phí cho Cục Sở hữu trí tuệ; Giấy ủy quyền (nếu nộp hồ sơ thông qua đại diện)...

Thời gian đăng ký thường kéo dài 15 - 18 tháng, tuy nhiên thời hạn bảo hộ lại lên đến 10 năm và được gia hạn nhiều lần

Từ lùm xùm "truyền nhân" Phở Thìn 13 Lò Đúc: Bảo hộ nhãn hiệu phải đi trước một bước
Cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật “Cà phê Việt Nam – Hành trình kiến tạo di sản văn hoá thế giới”
24 giờ sống Tỉnh thức cùng Trung Nguyên Legend
Ngô Sơn
Pháp luật và Xã hội

Mở Zalo, bấm quét QR để quét và xem trên điện thoại

Tin mới hơn
Tin đã đăng
Xem thêm»

Mời bạn quét mã QR để theo dõi Pháp luật và Xã hội trên nền tảng Zalo

Mời bạn quét mã QR để theo dõi phapluatxahoi.kinhtedothi.vn
X
Phiên bản di động