Tranh chấp ở các chung cư, bên nào cũng sẽ chịu thiệt

Tranh chấp ngày càng phức tạp

Vào nhừng ngày đầu tháng 3 vừa qua, hàng trăm cư dân của dự án Home City đã tập trung diễu hành phản đối vì cho rằng chủ đầu tư của dự án này (Cty TNHH MTV Đầu tư Văn Phú – Trung Kính) đã tự ý bịt lối đi tại số 177 Trung Kính, vốn trước đây chủ đầu tư lấy làm địa chỉ của dự án này. Theo đó, cuối năm 2016 sau khi nhận bàn giao nhà, nhiều hộ dân rất bất ngờ khi lối đi chính của dự án Home City không phải là 177 Trung Kính như trước, thay vào đó là lối vào khá vòng vèo theo đường Nguyễn Chánh - con đường nhỏ nằm ở mặt sau tòa nhà. Đây cũng không phải lần đầu tiên cư dân dự án này phản ứng gay gắt với chủ đầu tư. Trước đó, hồi giữa tháng 2-2017, nhiều cư dân từng tập trung phản đối, đòi trả lại lối đi ở 117 Trung Kính đồng thời yêu cầu chủ đầu tư giải quyết nhiều vấn đề bức xúc khác liên quan đến dự án này. Dù chủ đầu tư dự án đã lý giải và đưa ra các bằng chứng pháp lý nhưng cư dân vẫn không đồng tình.

Trước đó vào tháng 2-2017, sau nhiều lần đề nghị chủ đầu tư giải quyết việc đo thiếu diện tích căn hộ và nhiều vấn đề bức xúc khác, nhiều cư dân mua căn hộ tại chung cư Parkview Residence (phường Dương Nội, quận Hà Đông, Hà Nội) của Cty CP đầu tư và phát triển BĐS Thế Kỷ (CEN Invest) đã kéo đến trụ sở CEN Invest yêu cầu được làm việc với chủ đầu tư. Đến ngày 3-3, hai bên đã có một buổi đối thoại, đáng tiếc là dù kéo dài tới 12 giờ đồng hồ nhưng những vướng mắc giữa cư dân và chủ dự án vẫn chưa thực sự được tháo gỡ. Ngoài những vụ việc này, thời gian qua Hà Nội còn có khá nhiều vụ tranh chấp đã và đang diễn ra tại nhiều dự án khác nhau được báo chí phản ánh như dự án chung cư Thăng Long Garden, Skylight (Minh Khai, quận Hai Bà Trưng), Tràng An Complex (quận Cầu Giấy)… Thậm chí có những vụ việc kéo dài âm ỉ trong suốt một thời gian dài như việc mâu thuẫn giữa chủ đầu tư và cư dân tại dự án Hồ Gươm Plaza (phường Mỗ Lao, Hà Đông, Hà Nội) mà đỉnh điểm là việc chủ đầu tư từ chối trông giữ xe của cư dân dưới tầng hầm, cư dân đã để xe ôtô tràn ra cả lòng đường để phản đối chủ đầu tư. Cư dân ở dự án này cho biết, sẽ tiếp tục tổ chức phản đối chủ đầu tư sang tận tháng 4 năm nay nếu tranh chấp không được giải quyết.

Mặc dù mới đang trong giai đoạn bàn giao nhà, thế nhưng dự án căn hộ Kim Văn - Kim Lũ do Vinaconex 2 làm chủ đầu tư cũng đang có dấu hiệu bùng phát tranh chấp. Nhận bàn giao nhà, nhiều khách hàng tại dự án này lại không hài lòng và không muốn chuyển về. Theo phản ánh của một nhóm khách hàng mua căn hộ tại tòa C, dự án Kim Văn Kim Lũ thì chủ đầu tư bàn giao sản phẩm căn hộ lỗi và thiếu hoàn thiện. “Dự án còn chưa hoàn thiện, nhiều hạng mục vẫn còn đang thi công dở dang và không thể ở được nếu chuyển về sinh sống, nhưng DN vẫn cố tiến hành bàn giao căn hộ cho đúng tiến độ. Về đây sinh sống, nếu có chuyện gì xảy ra với gia đình chúng tôi thì ai sẽ là người chịu trách nhiệm”, một khách hàng mua nhà ở đây bức xúc cho biết.

Vì đâu nên nỗi?

Các chuyên gia phân tích, BĐS là loại hàng hóa tương đối nhạy cảm, do đó những tranh chấp này ngay lập tức có thể ảnh hưởng đến tốc độ tiêu thụ của dự án và đương nhiên, giá trị căn hộ vì thế cũng sẽ bị kéo giảm xuống, nhất là tại những dự án để tranh chấp, kiện tụng kéo dài. Trao đổi về vấn đề này, GĐ một sàn BĐS lớn cho biết, trong nghề môi giới, các nhân viên sàn giao dịch thường ngại nhất khi những sản phẩm của họ vướng vào các dự án có tranh chấp. Không chỉ phải ra sức giải thích, thuyết phục khách hàng để họ hiểu được bản chất của vấn đề mà nhiều lúc, mặc dù đã cung cấp đầy đủ các thông tin, ngay trước ngày đặt cọc, vẫn có khách hàng hủy hợp đồng vì lo ngại tính pháp lý của dự án cũng như lo ngại những phiền phức đi kèm. Một cư dân của dự án Home City thì cho biết, chỉ vì dính vào việc tranh chấp lối đi của dự án, đến thời điểm này, căn hộ diện tích 80m2 của chị đã bị “bốc hơi” ngót 160 triệu so với mức giá thị trường trước thời điểm tranh chấp. “Chúng tôi nhận bàn giao nhà từ cuối năm 2016, vì vài lý do nên tôi quyết định bán lại căn hộ này. Tuy nhiên, tranh chấp xảy ra ngay sau khi đạt được thỏa thuận giá bán với mức 35,5triệu m2, đáng tiếc là chúng tôi chưa nhận tiền đặt cọc nên khi có sự việc bất ngờ xảy ra, bên mua đã xin tạm dừng việc mua bán và hiện nay, nhân viên sàn môi giới đang định giá căn hộ này giảm xuống còn 33,5 triệu/m2”- chị Dung lo ngại. Tương tự, một số cư dân, nhà đầu tư dự án này cũng cho biết họ rất mong chủ đầu tư cùng với cư dân tòa nhà nhanh chóng giải quyết những mâu thuẫn, tranh chấp phát sinh thời gian qua, bởi nếu để kéo dài sẽ tiếp tục tác động xấu tới giá trị giao dịch sản phẩm của dự án này trên thị trường và gây thiệt hại cho cả hai bên...

Theo luật sư Trần Quang Khải, GĐ Cty Luật TNHH Gia Phú thì càng ngày các tranh chấp này càng diễn biến phức tạp, gây ra nhiều khó khăn trong công tác quản lý, ảnh hưởng đến quyền lợi của khách hàng, chủ đầu tư, cũng như sự tăng trưởng của thị trường BĐS nói chung và thị trường chung cư nói riêng. Phổ biến nhất trong các tranh chấp chung cư là tranh chấp ở phần sở hữu diện tích chung. Việc phân định sở hữu chung riêng mặc dù đã được quy định khá rõ trong Luật Nhà ở nhưng lại phát sinh nhiều tranh chấp nhất. Một loại tranh chấp cũng phổ biến và đa dạng không kém đó là tranh chấp liên quan đến phí dịch vụ chung cư. Bên cạnh đó, còn có các tranh chấp về việc góp vốn mua nhà, tiến độ xây dựng, thanh toán, chất lượng xây dựng, bầu ban quản trị, đến tranh chấp về các dịch vụ cung cấp độc quyền như gas, điện, nước, Internet…

“Chủ đầu tư luôn áp đặt các điều khoản trong hợp đồng, nên đã nảy sinh các tranh chấp. Hiện tại, hệ thống văn bản pháp luật điều chỉnh các quan hệ liên quan đến nhà chung cư là quá chậm, chưa bắt kịp sự phát triển của nhà chung cư. Trong khi đó, văn bản quá nhiều, lại vừa thừa, vừa thiếu, chồng chéo mâu thuẫn, gây khó khăn khi áp dụng giải quyết các tranh chấp”, luật sư Trần Quang Khải nhận định. Theo luật sư Trần Quang Khải thì cần sớm ban hành Luật Chung cư để điều chỉnh tất cả các quan hệ liên quan đến nhà chung cư. Việc tạo ra một hành lang pháp lý hoàn chỉnh sẽ giúp hạn chế và giải quyết nhanh các tranh chấp liên quan đến nhà chung cư. Cũng theo luật sư Trần Quang Khải, dù tranh chấp ngày càng gia tăng về quy mô, nhưng có vẻ như các quy định pháp lý về xử lý tranh chấp chung cư lại chưa theo kịp. Thực tế, dù nghị định, thông tư và các văn bản pháp quy về quản lý chung cư đều đã có đầy đủ, nhưng lại không rõ ràng về chế tài và khung pháp lý xử lý tranh chấp chung cư, dẫn đến kết quả là tranh chấp chung cư cứ thế bùng phát. Mà một khi để xảy ra những tranh chấp như vậy thì rõ ràng cả đôi bên chủ đầu tư và cư dân cũng sẽ đều phải chịu thiệt, nếu để tranh chấp càng kéo dài thì những thiệt thòi đó lại càng nhân lên. Trên thực tế, với một thị trường BĐS non trẻ như Việt Nam thì tranh chấp là điều khó tránh khỏi. Vì vậy, các vướng mắc từ những dự án BĐS cần được các cơ quan quản lý Nhà nước vào cuộc sớm cùng DN tháo gỡ, đáp ứng mong muốn của người dân cũng như giải quyết khó khăn cho DN. Khi làm được việc này thì có thể hạn chế được tối đa những vụ việc tranh chấp không đáng có.

Hà Linh / PL&XH