Trách nhiệm của nhà báo khi cả nước chống dịch

Nỗ lực trên mặt trận thông tin

Một bức tranh toàn cảnh về cuộc chiến chưa từng có về dịch Covid-19 ở Việt Nam và toàn cầu đã được tái hiện sinh động, chân thực và đầy ấn tượng trên các phương tiện truyền thông đại chúng trong suốt gần sáu tháng qua, kể từ khi dịch được ghi nhận ở Việt Nam vào khoảng cuối tháng 1-2020. Trong nước, lúc bấy giờ, những người làm báo chuyên theo dõi mảng sức khỏe, những phóng viên thời sự đã xác định tâm thế tác nghiệp mới.

Nhiều phóng viên nhận nhiệm vụ đến vùng tâm dịch hay sống tại tâm dịch, có tiếp xúc với những bệnh nhân nghi ngờ dương tính… đều chọn cách an toàn tự cách ly với gia đình, với tòa soạn để bắt trọn khoảnh khắc nóng bỏng ở tuyến đầu. Nhiều tòa soạn hay các Đài Truyền hình lớn đã có những khu cách ly đặc biệt, chuyên dành cho các phóng viên chuyên thông tin tại các điểm nóng vừa làm nơi sản xuất tin, bài và là nơi nghỉ ngơi. Nhiều tòa soạn chia đội ngũ làm việc ra các nhóm tách biệt, không tiếp xúc giữa các nhóm để giảm xác suất rủi ro lây nhiễm.

Đó là những ngày tháng, không chỉ sẵn sàng chấp nhận đối mặt với nguy hiểm của loại dịch bệnh mới Covid-19, mà còn là những thách thức trên mặt trận thông tin với các nhà báo, để có được những điểm riêng, độc đáo trong những tác phẩm báo chí của mình.

Các nhà báo không muốn nói nhiều về mình, nhưng trải nghiệm trong cuộc chiến chống giặc Covid-19 sẽ là những thước phim không thể nào quên trong cuộc đời làm báo của họ

Các nhà báo bước vào đợt làm việc căng thẳng nhất. Toàn bộ tòa soạn được phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng phóng viên, trực chiến ngày đêm để có được bản tin tổng hợp cập nhật nhất theo từng múi giờ. Nhiều tờ báo, nhiều đài truyền hình sẵn sàng “cài cắm” phóng viên sống tại tâm dịch để có những bản tin trực tiếp hằng ngày.

Ở đó, họ không chỉ ghi nhận câu chuyện vất vả, khó khăn của các y, bác sĩ, các cán bộ y tế, các chiến sĩ công an, quân đội, các cán bộ địa phương tại vùng dịch, mà họ còn ghi lại những câu chuyện đẹp trong hành trình người dân cả nước cùng đồng lòng, chung sức, tuân thủ cách ly để thực hiện thắng lợi cuộc chiến Covid-19.

Những cơ quan thông tấn lớn trong cả nước như VTV, VOV, Thông tấn xã Việt Nam, Báo Nhân Dân... cập nhật nhanh nhất về các thông tin chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia; về ghi nhận những ca mắc mới, tình hình điều trị của Việt Nam; về những chính sách của Việt Nam đối với công tác cách ly, khoanh vùng, dập dịch; về chính sách nhân đạo của Việt Nam trong những chuyến bay quốc tế đưa công dân Việt Nam về nước… Cùng với sự đồng hành của báo chí, truyền thông, các thông điệp trong từng giai đoạn chống dịch của cả nước được người dân đồng hành, ùng hộ.

Các phóng viên trực chiến từng phút để có được những bản tin nóng hổi. Và để làm được điều đó, nhiều nhà báo đã không ngại xông pha vào những điểm nóng nhất. Nhiều cuộc tác nghiệp vô cùng đặc biệt, khi các nhà báo phải đứng từ xa hàng mét để phỏng vấn. Nhiều nhân vật, chúng tôi chỉ có thể tiếp cận thông tin thông qua những cuộc điện thoại vào lúc nửa đêm, khi họ tranh thủ thời gian nghỉ ngơi ít ỏi để chia sẻ về công việc. Nhiều bản tin trên truyền hình, các khách mời đã xuất hiện một cách khác biệt bằng cách trả lời qua video call hoặc họ tự quay clip trả lời gửi về tòa soạn, đài truyền hình.

Từ phía sau, các tòa soạn báo làm việc online ngày đêm, xuất bản nhiều chuyên trang tuyên truyền riêng về dịch bệnh Covid-19. Cũng như nhiều tờ báo khác, các ấn phẩm của báo Nhân Dân nhanh chóng vào cuộc, coi nhiệm vụ thông tin về dịch bệnh đến người dân là cấp bách hàng đầu.

Nhân Dân điện tử với đặc thù đưa tin nhanh, đã thành lập Tổ công tác tuyên truyền về dịch bệnh, xuất bản hàng nghìn tin, bài thời sự, chuyên sâu, các bài phân tích đánh giá từ phía cơ quan quản lý, các chuyên gia y tế trong phòng, chống dịch. Với sự tiếp cận thông tin về dịch bệnh từ rất sớm ngay khi những ca bệnh đầu tiên được ghi nhận tại Trung Quốc, Báo Nhân Dân điện tử đã phát đi những cảnh báo đầu tiên từ phía Bộ Y tế Việt Nam về nguy cơ dịch bệnh từ cuối năm 2019. Và từ đó tới nay, các thông tin được chuyển tải bằng nhiều hình thức phong phú đa dạng từ Infographic, Megastory, Longform...

Các nhà báo chung tay cùng cộng đồng

Trong những lần tác nghiệp, phóng viên Thịnh An đã đi thực tế để ghi nhận hoạt động phòng chống dịch của cán bộ chiến sỹ, đặc biệt là những người ngày đêm quên mình chống dịch. Ở mỗi điểm cách ly phong tỏa, chốt kiểm soát dịch, chị và đồng nghiệp đều được các nhân viên y tế hướng dẫn phòng dịch khi tác nghiệp, được phát cho quần áo bảo hộ để di chuyển tác nghiệp vào trong khu vực cách ly.

Phóng viên Thịnh An chia sẻ: “Chỉ qua điện thoại với người thân và mẹ của 2 bé, chúng tôi thấy được hoàn cảnh của gia đình em thật sự đáng thương. Bố các em là bệnh nhân Covid-19 mới qua đời, mẹ cũng là bệnh nhân mắc Covid-19 đang điều trị ở Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cơ sở 2, gia đình đặc biệt khó khăn, các em phải tự chăm sóc nhau trong khu cách ly”.

Trong quá trình tác nghiệp, người làm báo thường dành tình cảm đặc biệt cho những hoàn cảnh khó khăn, họ đặt cảm xúc của mình vào mỗi bài viết. Dùng ngòi bút và lòng trắc ẩn của mình để chạm tới trái tim độc giả, mong muốn sự chia sẻ của độc giả từ đó nhận được sự quan tâm ủng hộ hỗ trợ, giúp cho những mảnh đời bất hạnh.

Không chỉ các cơ quan báo chí ở thủ đô Hà Nội, tại tỉnh Điện Biên hoạt động hỗ trợ cộng đồng, đồng bào dân tộc cũng được các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh tích cực triển khai. Ngay khi dịch bùng phát ở huyện Nậm Pồ, đoàn viên thanh niên Đài PT&TH tỉnh Điện Biên đã kêu gọi các nhà hảo tâm, mạnh thường quân quyên góp, ủng hộ hỗ trợ người dân huyện Nậm Pồ các nhu yếu phẩm, trang thiết bị phục vụ việc cách ly và lực lượng đang làm nhiệm vụ tại các tổ chốt kiểm dịch.

Tương tự, tại tỉnh Quảng Ngãi, vừa qua Hội Nhà báo tỉnh, Đài PTTH tỉnh, Báo Quảng Ngãi và Tỉnh đoàn phát động chương trình Ly cà phê 50 nghìn nhằm quyên góp ủng hộ người dân Bắc Giang, Bắc Ninh chống dịch Covid-19 đã thu hút nhiều người tham gia.

Ly cà phê ở đây có nhiều điều đặc biệt, uống cà phê chỉ là cớ, thực chất uống cà phê là để ủng hộ người dân Bắc Giang, Bắc Ninh đang gặp nhiều khó khăn trong cuộc chiến chống dịch Covid-19. Tin tức các cơ quan báo chí đưa về tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh với hàng trăm ca nhiễm, người bị nhiễm chủ yếu là những người lao động, công nhân càng khiến những người làm báo trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi muốn có những hoạt động thiết thực để đóng góp nhiều hơn nữa…

Trong khó khăn, gian khổ tình yêu thương đùm bọc, hỗ trợ lẫn nhau của người Việt cứ thế được nhân lên, lan tỏa từ người này sang người kia, ngày này qua tháng khác và đó cũng là sức mạnh để đất nước Việt Nam ta quyết tâm chiến thắng đại dịch.