Phí dịch vụ nhà chung cư: Có 4 phương án lựa chọn

Sở Xây dựng Hà Nội vừa có văn bản gửi các Sở Tư pháp, Tài chính, TN-MT, Cục Thuế và UBND các quận, huyện, đưa ra 4 phương án giá dịch vụ nhà chung cư để các quận huyện, sở ngành liên quan cho ý kiến trước khi chính thức trình UBND TP xem xét, phê duyệt.

Theo phương án 1, Sở Xây dựng đề xuất TP sẽ công bố khung giá đồng thời kèm theo phụ lục về các mức giá khác nhau gắn với tần suất, chất lượng, của một số loại nhà chung cư đã khảo sát. Phương án này được đánh giá là thực hiện đúng hướng dẫn của Thông tư 37/2009 của Bộ Xây dựng. Tuy nhiên, nhược điểm lớn của phương án này là việc Nhà nước quy định khung giá chưa phù hợp với quy luật thị trường, không khuyến khích sự thỏa thuận. Chưa kể, khoảng cách giá sẽ rất lớn, vì vậy, khi áp dụng hoặc có tranh chấp xảy ra thì mức giá áp để tính cho từng tòa nhà cụ thể sẽ rất khó khăn để thực hiện. Khung giá có giá sàn và giá trần, nhưng trên thực tế cả giá sàn và giá trần trong khung giá cũng chưa thể phản ánh hết được các mức giá. Đặc biệt, giá trần vẫn là mức giá mang tính áp đặt, do tính chất của dịch vụ luôn phải tuân theo quy luật của thị trường, trong đó, yếu tố nhu cầu của người sử dụng và năng lực của đơn vị cung cấp là định tính.

Nếu được thỏa thuận về giá dịch vụ, những tranh chấp nhỏ trên giữa chủ đầu tư và cư dân sẽ giảm.

Phương án đang được Sở Xây dựng “nghiêng” theo là chỉ công bố các mức giá dịch vụ nhà chung cư phổ biến để các tổ chức, cá nhân liên quan biết tham khảo. Trường hợp có tranh chấp xảy ra, UBND quận, huyện sẽ quyết định áp dụng mức giá tương ứng hoặc gần sát với tòa nhà có dịch vụ được mô tả. Phương án này được cho là sẽ khắc phục được tối đa những vướng mắc về giá dịch vụ nhà chung cư, tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân thương thảo, thỏa thuận theo đúng quy luật thị trường và quy định tại Bộ luật Dân sự. Trong khi đó, Nhà nước vẫn thể hiện vai trò hướng dẫn, cung cấp thông tin minh bạch, công khai để các tổ chức, cá nhân có liên quan tham khảo vận dụng. Trường hợp có tranh chấp xảy ra, vẫn có mức giá để giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, phương án này lại không tuân theo hướng dẫn Thông tư số 37/TT-BXD của Bộ Xây dựng!

Theo phương án 3, TP sẽ không ban hành giá dịch vụ nhà chung cư. Sở Xây dựng Hà Nội lập luận theo kiến nghị của Sở Xây dựng TP HCM là “việc ban hành giá dịch vụ nhà chung cư để khống chế mức trần là không cần thiết, không phù hợp quy luật thị trường. Đây là giao dịch dân sự về sử dụng dịch vụ nhà chung cư, do đó giá dịch vụ là giá thỏa thuận”. Phương án này có ưu điểm là phù hợp với qui luật thị trường, để các bên tự thỏa thuận, cơ quan Nhà nước không can thiệp vào việc định giá, nhưng lại khiến người dân thiếu thông tin để tham khảo, sẽ dễ bị ép giá và cũng không tuân theo hướng dẫn Thông tư 37 của Bộ Xây dựng.

Còn theo phương án cuối cùng là điều chỉnh giá theo giá tại thời điểm hiện tại. Nghĩa là, giữ nguyên những nội dung cơ bản của Quyết định 4520 của UBND TP nhưng điều chỉnh các mức giá cho phù hợp với kết quả khảo sát và hao phí nhân công, máy, nguyên vật liệu tại thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, phương án này sẽ không khắc phục được các vướng mắc đã phát sinh!

Theo Sở Xây dựng Hà Nội, sau khi tổng kết và tổ chức hội thảo về giá dịch vụ nhà chung cư, nhiều ý kiến cho rằng Nhà nước không nên can thiệp vào việc xác định giá dịch vụ nhà chung cư, chỉ duy nhất Bộ Xây dựng đồng tình. Trên cơ sở thực tiễn giải quyết tranh chấp và các góp ý, Sở Xây dựng Hà Nội cho rằng phương án 2 là hợp lý và khả thi hơn cả.

Thỏa thuận về giá dịch vụ là sự thể hiện ý chí thống nhất giữa các bên, nên sẽ hạn chế được tranh chấp và cũng thuận tiện hơn cho giải quyết tranh chấp nếu xảy ra. Nhiều chủ đầu tư đã bày tỏ mong muốn Nhà nước không qui định giá trần. Còn về phía người dân, nếu giá dịch vụ được xây dựng công khai, minh bạch, đảm bảo chất lượng tương xứng với giá cả, thì việc thỏa thuận mức giá cũng là cách nên làm. Theo nhiều cư dân chung cư, phương án 2 của Sở Xây dựng Hà Nội đề xuất là hợp lý hơn cả trong điều kiện quản lý chung cư hiện nay.

Hải Lý