Nội dung bức “tâm thư” gửi xuống “suối vàng” và những vụ án nhức nhối dư luận...

Bố hành hạ mẹ, con vào tù

“Bố! Có lẽ, con viết những dòng này sẽ không mong được sự tha thứ của bố nhưng con chỉ mong rằng ở nơi chín suối bố có thể hiểu được sự hối hận của con như thế nào cho đến ngày hôm nay. Trong phút nông nổi, bột phát của tuổi trẻ, con đã khiến cho gia đình mình phải ly tán, sai lầm mà suốt đời con không thể nào quên…” - Đây là những dòng tâm thư của phạm nhân Bùi Tất Trung gửi tới người cha đã khuất của mình.

Nếu có ai đã từng nghe và biết đến câu chuyện của Bùi Tất Trung một thanh niên ngoan ngoãn, hiền lành có tiếng ở xóm lẻ, cụm dân cư số 8, xã Hạ Mỗ, huyện Đan Phượng, Hà Nội thì việc Trung phạm tội giết người có lẽ là một điều quá bất ngờ, ngoài sức tưởng tượng.

Ông Nguyễn Thế Hiếu, Trưởng CA xã Hạ Mỗ cho biết, Trung là con út của ông Bùi Tất Bật, bà Nguyễn Thị Loan, cho đến khi phạm tội, Trung là thanh niên tốt, chưa có tiền án tiền sự, hay vi phạm pháp luật. “Do là một thanh niên mới lớn, bột phát và xuất phát từ tình thương đối với người mẹ cho nên dẫn đến hành xử gây hậu quả” - ông Hiếu nói về nguyên nhân dẫn đến hành động phạm tội của Bùi Tất Trung.

Kết hôn với ông Bật, bà Loan những tưởng cuộc sống sẽ yên ấm hạnh phúc cùng chồng đến cuối đời. Thế nhưng, chính lúc cuộc sống đề huề, con đàn cháu đống, ông Bật đâm ra thay đổi tâm tính, có những mối quan hệ ngoài luồng. Sau những lần vui thú bên ngoài, lần nào về nhà ông cũng kiếm cớ gây sự với vợ. Đầu tiên là những câu chửi mắng rồi đến những trận đòn khiến bà Loan vẫn rùng mình mỗi khi nghĩ đến.

Chứng kiến cảnh mẹ nhiều lần bị bố hành hạ, là con trai út trong nhà, Trung chỉ biết im lặng. Chính Trung cũng đã nhiều lần bầm giập trước đòn roi của bố, có những đêm bị đuổi ra khỏi nhà nhưng Trung vẫn tha thứ cho bố trong cơn giận. Song nỗi uất ức về người cha tàn tệ mỗi ngày một lớn dần ở Trung.
Sự kìm nén lên đến đỉnh điểm và bùng phát khi hôm đó ông Bật đánh bà Loan nhập viện. Sau khi ông Bật bỏ đi, con cái đưa bà Loan lên trạm y tế khám thương. Trung đi chơi về, nghe kể lại sự việc, sẵn nông nổi, Trung bỏ về nhà thì gặp ông Bật đang đi ở xóm. Trung hỏi “sao ông lại đánh mẹ tôi?”. Bực tức, ông Bật quay sang đánh Trung. Giằng co khiến ông Bật bị ngã, sẵn cơn uất ức vì dồn nén, Trung vớ được con dao đâm bố.

Anh Bùi Quang Tâm, một hàng xóm trực tiếp can ngăn khi sự việc xảy ra giữa ông Bật và Trung kể lại: Khi ông Bật từ nhà đi ra thì cũng là lúc gặp Trung đi từ ngoài ngõ về. Đến trước cổng nhà anh Tâm, hai bên lời qua tiếng lại và án mạng xảy ra.

“Tôi đang sửa cái máy làm đậu thì thấy hai bố con chạy đến. Gặp hai bố con quỵ xuống. Thấy có máu, tôi hô hoán mọi người đưa ông Bật đi viện” - anh Tâm nhớ lại.

Dù được coi là nghịch tử, nhìn rộng hơn thì bị cáo Bùi Tất Trung cũng là một nạn nhân gián tiếp từ hành động bạo lực gia đình gây ra. Ảnh: L.Hùng

Lời sám hối muộn màng

Trong mắt xóm giềng, Trung là một thanh niên hiền lành, ngoan ngoãn. Chẳng ai ngờ chàng trai có tiếng “hiền như đất” trong phút chốc lại trở thành kẻ giết người, đâm chính người đã sinh ra mình.

“Nó là đứa ngoan ngoãn, biết suy nghĩ và chăm chỉ làm ăn. Chỉ vì quá thương mẹ, tức giận với bố mà trót dại. Việc đã xảy ra rồi, nhìn mà thương cho nó hơn là giận” - một hàng xóm của Trung nói với giọng nuối tiếc.

Bản án 13 năm tù giam là cái giá mà Bùi Tất Trung phải trả cho tội lỗi đã gây ra. Chỉ vì một phút thiếu kiềm chế, Trung đã phạm sai lầm. Ước mơ về một tình yêu đẹp, một gia đình hạnh phúc, một công việc ổn định... của Trung giờ đây tạm thời ở lại sau song sắt.

Đó là bản án pháp lý dành cho Trung được tính bằng năm tháng, còn bản án lương tâm chắc chắn sẽ khiến Trung day dứt suốt quãng đời còn lại. Nét mặt bàng hoàng của cha khi phải nhận những nhát dao chí mạng vẫn ám ảnh Trung mỗi đêm.

Trung kể, những ngày sau khi gây án, Trung không thể ngủ được. Cứ miên man nhớ về những kỷ niệm hạnh phúc thời thơ ấu. Những giọt nước mắt ân hận lặng lẽ rơi khi Trung nghĩ về gia đình, về bố, về mẹ và các anh chị.

Giờ đây, Trung đang cải tạo tại trại giam Suối Hai, Bộ Công an, mong mỏi chờ đến ngày được đoàn tụ. Con đường của Trung còn đầy những chông gai, mặc cảm, nhưng với sự giúp đỡ của các cán bộ trại giam, sự động viên của các bạn tù đã tiếp thêm cho Trung niềm hi vọng. “Qua hai năm thụ án tại Trại giam này, Trung là phạm nhân cải tạo tốt” - một cán bộ trại giam nhận xét.

“Em sẽ cố gắng cải tạo tốt để được về chăm sóc mẹ và hy vọng cha sẽ tha thứ. Em nghĩ rằng, là người trong một nhà sống phải nhẹ nhàng và yêu thương nhau, nếu dùng bạo lực sẽ dễ sinh ra oán hận. Oán hận tích tụ từ năm này qua năm khác, ắt có ngày bùng phát” - Trung nói trong ân hận muộn màng.

Anh Bùi Tất Tuấn, anh trai của Trung vẫn không hình dung nổi nỗi đau lòng với bi kịch xảy ra với gia đình mình. Bố mất, em đi tù, sức khỏe mẹ sa sút. “Giá như nó không làm như vậy…” - anh Tuấn bùi ngùi.

Đối với bà Loan, đằng sau án tù của đứa con trai ngoan hiền, là những giọt nước mắt chưa dứt và có lẽ nó sẽ còn lăn dài. Hơn 1 năm từ ngày Trung bị kết án, nỗi đau đớn trong bi kịch cuộc đời cùng nỗi niềm thương con vẫn khắc khoải với bà từng ngày. Nỗi đau quá lớn đã khiến bà ốm hơn 2 tháng trời sau đó. Chỉ vì quá thương mẹ, đứa con ngoan ngoãn của bà mang tiếng là kẻ sát nhân. Điều đó như những nhát dao cứa sâu vào vết thương trong lòng người mẹ.

“Cứ nghĩ đến nó là tôi đau xót lắm. Nếu thằng Trung là đứa hỗn láo, thì không nói làm gì, nhưng từ xưa đến nay, nó chẳng cãi bố mẹ nửa lời. Ước mong duy nhất của tôi bây giờ là mong ông ấy ở nơi chín suối tha thứ để nó cải tạo tốt, sớm được sự khoan hồng của pháp luật để có thể làm lại” - bà Loan xót xa.

Để những nỗi đau dừng lại

Theo ông Hoa Hữu Vân, Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình, Bộ VH-TT&DL, BLGĐ được dung dưỡng bởi những hủ tục, đặc biệt là quan điểm bất bình đẳng về giới. Hình thành lối suy nghĩ và hành động chấp nhận hành vi BLGĐ, thậm chí coi đó như một phương pháp giáo dục, răn dạy.

“Tâm lý thương cho roi, cho vọt”, vì vậy, trong rất nhiều trường hợp, việc dạy con bằng đòn roi hoặc buộc người vợ phải phục tùng chồng đã trở thành điều bình thường. Điều này khiến người chồng có tính gia trưởng, độc đoán nên BLGĐ càng có điều kiện để phát triển” - ông Vân phân tích.

Cũng theo ông Vân, đối tượng gây ra BLGĐ hầu hết là nam giới, nhưng tâm lý cam chịu của người phụ nữ đã vô hình trung tiếp tay cho vấn nạn này tiếp diễn. Họ không muốn tố cáo vì sợ vạch áo cho người xem lưng, hạnh phúc gia đình sẽ tan vỡ. “Bởi vậy việc tuyên truyền, vận động để các chị em vượt qua tâm lý e ngại, mạnh dạn chia sẻ những vướng mắc, mâu thuẫn trong cuộc sống gia đình cần được đẩy mạnh hơn nữa” - ông Vân góp ý.

Từ đó, ông Hoa Hữu Vân cho rằng, mỗi khu dân cư cần thành lập tổ hòa giải để kịp thời can thiệp khi có bạo hành xảy ra trên địa bàn. “Những biện pháp này sẽ giúp mọi người nhận thức đúng về những giá trị quý báu của gia đình; thay đổi hành vi ứng xử giữa các thành viên trong một nhà, từ đó dần xóa bỏ BLGĐ” - ông Vân nêu quan điểm.

Theo bà Vân Anh, từ ngày 28-12-2013, hành vi chồng chửi vợ hoặc vợ chửi chồng có thể bị phạt đến 1 triệu đồng; đối xử tồi tệ với thành viên gia đình, bắt ăn đói mặc rách... có thể bị phạt tới 2 triệu đồng theo Nghị định 167/2013/NĐ-CP mới được ban hành. “Đây là hành lang pháp lý quan trọng” - bà Vân đánh giá.

Vẫn theo bà Vân, Nghị định 167 đã cho thấy sự kiên quyết của Nhà nước, Chính phủ trong vấn đề phòng, chống BLGĐ. “Đây là cơ sở pháp lý thống nhất để bảo vệ quyền và lợi ích của các thành viên trong gia đình, nhất là người già, phụ nữ và trẻ em, để những bi kịch chồng đánh vợ, con giết cha... không còn xảy ra” - bà Vân Anh nêu nhận định.

Bà Nguyễn Vân Anh, chuyên gia tư vấn các vấn đề BLGĐ, thì cho rằng các vết thương về thể xác sẽ nhanh chóng phục hồi nhưng những vết thương về tinh thần do bạo hành gia đình gây ra lại rất khó để xóa nhòa. Thực tế này cho thấy những thể chế pháp lý đủ mạnh để phòng chống những hành vi bạo lực bên cạnh các phương pháp giáo dục, tuyên truyền... là vô cùng cần thiết.

Theo báo cáo của Bộ Công an, trên cả nước, trung bình 2-3 ngày lại có một người bị giết liên quan đến bạo lực gia đình (BLGĐ). Nhiều ý kiến cho rằng nguyên nhân của BLGĐ bắt nguồn từ rượu, ma túy, cờ bạc, ghen tuông... nhưng theo nhiều chuyên gia, nguyên nhân sâu xa của BLGĐ là do tư tưởng bất bình đẳng giới, lối xử sự gia trưởng vẫn tồn tại dai dẳng trong đời sống xã hội.

Q.Minh - L.Trường