Nga đẩy mạnh tiến công ở lãnh thổ Ukraine: Chiến trường liệu có đến hồi kết?

Nga tăng tốc kiểm soát lãnh thổ các khu vực tại Donbass của Ukraine trong tháng 11/2025.

Diễn biến này đặt ra câu hỏi lớn về xu thế của cuộc xung đột, cũng như khả năng phòng thủ lâu dài của Kiev trong bối cảnh nguồn lực suy yếu và áp lực chiến sự ngày càng gia tăng.

Theo nhóm phân tích Deep State, đơn vị có liên hệ mật thiết với Bộ Quốc phòng Ukraine, quân đội Nga đã kiểm soát gần 520 km2 lãnh thổ chỉ trong tháng 11, gấp đôi so với 260 km2 của tháng trước. Con số này tiếp tục được tờ Economist củng cố khi trích dẫn dữ liệu từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho thấy Nga đã mở rộng kiểm soát thêm 690 km2 trong tháng 11 và tổng cộng 4.562 km2 từ đầu năm đến nay, vượt đáng kể mức 3.734 km2 của cả năm 2024. Đây là tốc độ tiến quân nhanh nhất của Moscow kể từ sau khi rút quân khỏi Kiev và các khu vực miền bắc Ukraine vào tháng 3/2022.

Dù giới chức cả hai phía chưa đưa ra bình luận trực tiếp, Tướng Valery Gerasimov, Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, cùng ngày khẳng định các mũi tiến công của Nga đang duy trì đà tiến công trên mọi mặt trận, một tuyên bố nhằm củng cố thông điệp rằng Nga hiện nắm thế chủ động chiến thuật lẫn chiến lược.

Thực tế trên chiến trường cho thấy Nga đang gây sức ép đồng loạt ở nhiều hướng. Tại Donetsk, lực lượng Nga tuyên bố kiểm soát thành trì chiến lược Pokrovsk vào ngày 1/12 và đồng thời bao vây Mirnograd, dù Ukraine khẳng định vẫn giữ một phần diện tích của Pokrovsk. Tại Kharkov, Nga nói rằng họ đã nắm hoàn toàn thành phố trung chuyển quan trọng Kupyansk, trong khi ở Zaporizhzhia, các mũi tiến công tiếp tục tiến sâu vào khu vực phía đông bắc. Lực lượng Nga cũng đang áp sát Seversk, khiến pháo đài Sloviansk, một trong hai trung tâm phòng thủ trọng yếu còn lại của Ukraine tại Donbass đứng trước nguy cơ bị uy hiếp trực tiếp.

Các vùng lãnh thổ (màu hồng) đã được Nga kiểm soát tính đến hết tháng 11/2025.

Mặc dù vậy, Economist cho rằng tốc độ tiến quân của Nga vẫn ở mức “chậm” tính theo tiêu chuẩn của các chiến dịch hành tiến truyền thống, bởi phần lớn giao tranh hiện diễn ra tại các khu vực đô thị. Những trận đánh trong thành phố thường mang lại rất ít thay đổi về diện tích lãnh thổ được kiểm soát, nhưng lại có ý nghĩa chiến lược lớn, vì việc chiếm được các thành phố then chốt giúp Nga tạo lập các bàn đạp cho các chiến dịch quy mô lớn tiếp theo.

Theo các chuyên gia phương Tây, với tốc độ tiến quân duy trì như hiện nay, sẽ cần vài năm để Nga đạt mục tiêu kiểm soát toàn bộ Donbass, bao gồm Donetsk và Lugansk. Ukraine vẫn đang giữ những “pháo đài cuối cùng” như Kramatorsk và Sloviansk, hai đô thị có giá trị phòng thủ cao với hệ thống chiến hào, chỉ huy và hậu cần được thiết lập nhiều lớp suốt hơn một thập kỷ qua. Emil Kastehelmi, chuyên gia quân sự của Black Bird Group (Phần Lan), nhận định tiền tuyến Ukraine “chưa lập tức sụp đổ” và Nga chưa tạo ra một đột phá quyết định trên chiến trường.

Tuy nhiên, các chỉ dấu về xu hướng dài hạn lại nghiêng về phía Nga. Một trong những yếu tố then chốt là tình trạng suy giảm nhân lực của Ukraine. Các báo cáo độc lập trong tháng qua cho biết lực lượng Kiev đang chịu tổn thất đáng kể, trong khi quá trình bổ sung quân gặp nhiều trở ngại do tinh thần suy giảm, dân số già hóa và tranh luận nội bộ về việc hạ độ tuổi nghĩa vụ bắt buộc. Bên cạnh đó, nguồn viện trợ quân sự từ phương Tây liên tục bị chậm trễ hoặc giảm quy mô, khiến Ukraine khó duy trì các tuyến phòng thủ dày đặc như trước.

Điểm đáng chú ý tiếp theo là ưu thế công nghệ không người lái của Nga. Nhờ tận dụng tốt UAV cảm tử, UAV trinh sát và kết hợp chúng với pháo binh tầm xa, Nga có khả năng tấn công vào các vị trí sâu phía sau phòng tuyến của Ukraine, phá hủy kho đạn, trung tâm chỉ huy và tuyến hậu cần. Điều này làm suy yếu toàn bộ hệ thống phòng thủ của Kiev và buộc họ phải rút lui chiến thuật ở nhiều khu vực. Các chuyên gia nhận định ưu thế UAV của Nga không nhất thiết giúp họ chiếm lãnh thổ nhanh chóng, nhưng làm giảm đáng kể năng lực phản công của Ukraine, tạo thế chủ động lâu dài cho Moskva.

Economist đánh giá những diễn biến hiện tại có thể tác động mạnh tới tương quan đàm phán giữa hai bên hơn là tạo ra một bước tiến mang tính quyết định trên chiến trường. Việc Nga đạt được các thắng lợi chiến thuật đều đặn, dù không mở ra đột phá chiến lược tức thời, vẫn đặt Ukraine vào thế phòng ngự bị động, làm suy giảm vị thế đàm phán của Kiev trong trường hợp các cuộc thương lượng hòa bình diễn ra trong tương lai.

Nhiều đánh giá cho rằng chiến sự sẽ còn kéo dài cho đến khi hai bên đạt được một thỏa thuận chính trị, thay vì một chiến thắng quân sự tuyệt đối. Trong bối cảnh đó, tốc độ tiến quân tăng dần của Nga trong tháng 11 được coi là dấu hiệu phản ánh sự chuyển động của chiến trường theo hướng bất lợi cho Ukraine, đặc biệt khi yếu tố thời gian hiện đang ủng hộ Moscow hơn là Kiev.

	Ukraine thảo luận với Mỹ về kế hoạch hòa bình: tín hiệu tích cực nhưng còn nhiều thách thức
	Ukraine tấn công “hạm đội bóng tối” của Nga trên Biển Đen