Hai Bộ tiếp tục đưa đề xuất về thuế bảo vệ môi trường, xăng dầu

Việc giảm thuế bảo vệ môi trường sẽ giúp dịu bớt phần nào áp lực giá cả nhưng nhà chức trách có thể cân nhắc giảm thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế nhập khẩu

Mức giảm thuế chưa giải quyết được vấn đề

Từ 1-3 đến nay, giá thành phẩm thế giới đã tăng gần 20% mỗi lít xăng, dầu. Việc này khiến chênh lệch giá cơ sở (dùng để tính toán giá bán lẻ trong nước) và giá thế giới ngày càng tăng. Một DN xăng dầu ở Hà Nội cho biết, với giá cơ sở ngày 7-3, giá bán ra trong nước đang âm khoảng 3.800 đồng một lít, dầu diesel âm 4.800 đồng mỗi lít.

Với ngành vận tải, xăng dầu bình quân chiếm khoảng 30-35% tổng chi phí mỗi chuyến xe di chuyển. Việc giá dầu tăng chưa có điểm dừng từ cuối năm ngoái, theo tính toán của các DN vận tải mỗi chuyến hàng chạy tuyến Bắc – Nam phải gánh thêm 2 triệu đồng tiền nhiên liệu (dầu). Vì thế, trong bối cảnh hiện nay, các DN, nhất là nhóm vận tải, đang cần sự hỗ trợ để hồi phục sau thời gian dài bị ảnh hưởng bởi Covid. Nếu giảm thuế để hạ giá nhiên liệu, hỗ trợ DN vượt qua giai đoạn khó khăn lúc này để hồi phục, nên giảm ít nhất 1.000 đồng với mỗi lít dầu, 2.000 đồng với xăng.

Liên đoàn Thương mại & Công nghiệp Việt Nam (VCCI) góp ý gửi Bộ Tài chính về mức dự kiến giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu, cũng nhận xét, mức giảm 500 đồng với mỗi lít dầu, 1.000 đồng với xăng là “thấp, cần giảm mạnh hơn”. Lý do là giá bán lẻ xăng dầu đã đạt mức cao kỷ lục từ trước đến nay và dự báo tiếp tục tăng thời gian tới, khi xung đột quân sự Nga - Ukraine chưa có dấu hiệu dừng, và lệnh trừng phạt kinh tế của Mỹ và các nước phương Tây lên Nga diễn ra căng thẳng, có xu hướng leo thang. Vì thế, giải pháp trợ lực giảm thuế phí từ Nhà nước rất quan trọng trong bối cảnh sức khoẻ DN, nền kinh tế đang ốm yếu, cần hồi phục. Hơn nữa, giảm thuế trong xăng dầu lúc này cũng khả thi khi Việt Nam sẽ được hưởng lợi từ giá xuất khẩu dầu thô tăng và tình hình thu ngân sách hai tháng đầu năm 2022 khả quan.

Vì thế, tổ chức đại diện cho các DN đề nghị, nên tăng mức giảm thuế bảo vệ môi trường lên gấp đôi mức dự kiến hiện nay, tức 2.000 đồng với xăng. 1.000 đồng với dầu. Thời hạn áp dụng việc giảm này có thể không nhất thiết phải tới hết năm nay (8 tháng), mà có thể chỉ kéo dài 3-6 tháng nếu giá xăng dầu ổn định trở lại.

Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, 4 đợt tăng giá xăng dầu trong tháng 2 khiến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng bình quân 1,68% so với cùng kỳ 2021. Trong đó, giá xăng dầu trong nước bình quân 2 tháng tăng 45,3% so với cùng kỳ, tác động làm CPI chung tăng 1,63 điểm phần trăm.

Nên xem xét, nghiên cứu giảm các loại thuế khác

Theo ông Bùi Ngọc Bảo - Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, việc giảm thuế bảo vệ môi trường sẽ giúp dịu bớt phần nào áp lực giá cả nhưng nhà chức trách có thể cân nhắc giảm thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế nhập khẩu. Chẳng hạn, thuế tiêu thụ đặc biệt đang thu là 10%, khi giá dầu ở mức 50 USD một thùng, mức thuế DN phải trả là 5 USD. Và khi giá dầu vọt lên 100 USD một thùng, thuế suất DN phải đóng tăng gấp đôi, 10 USD. Tức là giá dầu càng tăng thì thuế thu càng đắt, đây là điểm bất hợp lý. Thay vì thu thuế tiêu thụ đặc biệt theo tỷ lệ %, nên đưa về số tuyệt đối, tránh gánh nặng cho DN.

Lãnh đạo một DN kinh doanh xăng dầu ở Hà Nội tính toán, bình quân giá thế giới tăng 10% thì giá nhập về Việt Nam sau khi cộng các chi phí, thuế... tăng khoảng 15%, tương đương giá mỗi lít xăng đắt thêm gần 3.000 đồng. Điều hành linh hoạt hơn lúc này giúp DN cắt lỗ, xoay vòng tiền để nhập tiếp hàng về bán, tránh đứt đoạn nguồn cung. Thực tế giá thế giới liên tiếp lập đỉnh khiến nhiều DN kinh doanh xăng dầu trong nước thời gian qua đối diện tình thế “càng kinh doanh càng lỗ”. Có DN cho biết, hiện mỗi lít xăng DN này đang chịu âm 3.000 đồng. Nếu cộng dồn các lần tăng trước đó, mức chênh lệch có thể lên tới 5.000 đồng.

Ngày 9-3, giá dầu thô trên thị trường thế giới đã lên mức dầu WTI là 125,68 USD một thùng, dầu Brent là 130,53 USD một thùng và vẫn đang tiếp tục diễn biến phức tạp. Giá các mặt hàng thành phẩm xăng dầu theo đó đã tăng lên mức 142-158 USD mỗi thùng, tăng 51-69 USD so với giá ngày đầu tháng 1 năm nay. Mức giá này sẽ tác động lớn đến giá xăng dầu trong nước, khiến giá có thể tăng 5.000-8.000 đồng một lít, kg tùy loại, tương đương tăng 27-44% so với giá xăng dầu đầu năm 2022. Việc này có thể làm ảnh hưởng lớn đến CPI chung của cả nước năm 2022.