Chất lượng giáo dục thường xuyên cấp THPT còn hạn chế

Vượt qua khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ năm học 2020 - 2021

Báo cáo đánh giá tổng kết nhiệm vụ năm học 2020 - 2021, ông Hoàng Đức Minh, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Thường xuyên cho biết, năm học 2020-2021 quy mô và mạng lưới cơ sở GDTX tại các địa phương về cơ bản được duy trì ổn định.

Cả nước hiện có 18.239 cơ sở giáo dục thường xuyên (GDTX), tăng 782 cơ sở so với năm học trước. Trong đó, số lượng trung tâm ngoại ngữ - tin học, trung tâm giáo dục kỹ năng sống tăng, đạt tỷ lệ 99,53% xã/phường/thị trấn có trung tâm học tập cộng đồng.

Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên tại các trung tâm GDTX, trung tâm GDNN-GDTX cơ bản ổn định về số lượng so với năm học trước, với 18.705 cán bộ, nhà giáo.

Trong đó, số lượng giáo viên biên chế tăng lên với 8.743 thầy cô thuộc biên chế (tăng 639), số lượng giáo viên dạy văn hoá là 9.769 giáo viên (tăng gần 1.300).

Tuy nhiên, số lượng giáo viên biên chế của các cơ sở GDTX (64%) vẫn chưa đủ về số lượng và cơ cấu các môn học nên khó khăn trong bố trí giáo viên và ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng dạy học.

Toàn cảnh hội nghị trực tuyến của Bộ GD&ĐT.

Năm học vừa qua, trong điều kiện dịch Covid-19 phức tạp, các Trung tâm đã chủ động ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, dạy học để đảm bảo hoàn thành chương trình đúng tiến độ và chất lượng. Học viên GDTX đã tốt nghiệp THPT đạt 90,32%, còn kết quả tốt nghiệp THCS đạt tỷ lệ 99,7%.

Ngoài ra, để đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng cao của người dân, nhiều trung tâm đã tập trung phát triển các chương trình bồi dưỡng ngắn hạn. Cùng với đó, công tác xây dựng xã hội học tập, xoá mù chữ cũng được hệ thống GDTX tích cực thực hiện.

Tuy nhiên, giáo dục thường xuyên vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Đó là, nhận thức về công tác xây dựng xã hội học tập ở một số địa phương, cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị lực lượng vũ trang chưa đúng mức.

Công tác quản lý nhà nước về giáo dục thường xuyên còn có vấn đề bất cập. Chất lượng giáo dục thường xuyên cấp THPT vẫn còn hạn chế, các điều kiện đảm bảo chất lượng dạy học của giáo dục thường xuyên chưa đáp ứng được yêu cầu.

Năm học 2021-2022, giáo dục thường xuyên tập trung triển khai các giải pháp phù hợp trong tổ chức các hoạt động dạy và học để chủ động thích ứng với tình hình dịch bệnh Covid-19.

Duy trì hoạt động dạy và học của các cơ sở giáo dục thường xuyên bảo đảm đủ thời lượng, kiến thức, kỹ năng cho học viên để hoàn thành chương trình năm học và đảm bảo yêu cầu của công tác phòng chống dịch bệnh.

Đồng thời, triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án "Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030" và Chỉ thị số 14-CT/TW của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030.

Nâng cao nhận thức về vai trò của GDTX trong hệ thống giáo dục

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ ghi nhận nỗ lực của các địa phương, cơ sở GDTX trong điều kiện dịch bệnh đã chủ động, linh hoạt thực hiện nhiệm vụ và hoàn thành chương trình, đảm bảo chất lượng. Hơn 90% học viên GDTX tốt nghiệp THPT năm 2021 đã khẳng định nỗ lực của thầy và trò thuộc ngành học vô cùng khó khăn khi không được chọn đầu vào nhưng phải đảm bảo cùng chuẩn đầu ra với giáo dục phổ thông hệ chính quy.

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ nhấn mạnh một số nhiệm vụ của GDTX trong năm học mới 2021 - 2022.

Bên cạnh những nhiệm vụ mà GDTX đặt ra để triển khai trong năm học mới 2021-2021, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ nhấn mạnh một số yêu cầu mà ngành học này cần đặc biệt lưu ý.

Nhiệm vụ đầu tiên là nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của GDTX trong hệ thống giáo dục quốc dân. Thứ trưởng nhấn mạnh, Luật Giáo dục 2019 quy định GDTX là một trong hai thành phần của hệ thống giáo dục quốc dân. Nếu giáo dục chính quy chỉ gói gọn trong vài năm của bậc phổ thông, đại học, sau đại học; thì GDTX là lâu dài, mãi mãi và đa dạng các nhiệm vụ cần triển khai để đáp ứng nhu cầu học tập suốt đời của người dân.

Hiện nay, chương trình GDTX tuy có giảm một phần khối lượng kiến thức so với THPT nhưng chuẩn đầu ra khi tốt nghiệp là như nhau và được cấp cùng một bằng tốt nghiệp THPT. Nhiệm vụ của GDTX là vô cùng lớn, đa dạng và khó làm. Do đó, từng thành viên trong ngành học này cũng như cộng đồng và chính quyền cần nhận thức đầy đủ, quan tâm mạnh mẽ hơn nữa, để giải quyết các hạn chế, phát huy điểm tích cực, cùng đưa chất lượng GDTX nâng lên.

Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT sẽ cùng các địa phương và cơ sở GDTX hoàn thiện cơ chế chính sách để hỗ trợ việc triển khai các nhiệm vụ của GDTX được thuận lợi. Cùng với đó, địa phương cần quan tâm đầu tư cơ sở vật chất để nâng cao chất lượng hoạt động cho trung tâm GDTX, trung tâm học tập cộng đồng… Công tác xoá mù chữ, thực hiện các đề án như xây dựng xã hội học tập trong giai đoạn mới theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, cần được chú trọng thực hiện.

Đồng thời, từng cơ sở GDTX phải đổi mới công tác quản trị, tạo môi trường làm việc dân chủ, văn minh để các cá nhân được phát huy năng lực, sáng tạo, từ đó nâng cao hiệu quả, chất lượng giáo dục.

Cùng với đó, về công tác xây dựng đội ngũ, Thứ trưởng yêu cầu khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, để đảm bảo đủ cả về số lượng và cơ cấu theo môn học. Theo đó, trung tâm GDTX, GDNN-GDTX cần xây dựng đội ngũ nòng cốt dạy các môn văn hoá, để sau đó liên kết, phối hợp với các cơ sở GDPT khác thực hiện nhiệm vụ dạy học cho học viên.

Việc xây dựng đội ngũ cần chú trọng bồi dưỡng để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên; đặc biệt là bồi dưỡng để triển khai CT GDPT 2018. Đội ngũ này cùng với các điều kiện về cơ sở vật chất cần được chuẩn bị thật tốt để đảm bảo thực hiện có hiệu quả chương trình GDTX cấp THCS và cấp THPT (mới) theo CT GDPT 2018.

Năm học 2021-2022 diễn ra trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trên các tỉnh thành. Vì vậy, thứ trưởng lưu ý các cơ sở GDTX cần chủ động xây dựng kịch bản tổ chức thực hiện chương trình, đồng thời nhấn mạnh cần phối hợp hài hoà giữa dạy trực tiếp và trực tuyến bởi ở cấp THCS, THPT học sinh không chỉ được học kiến thức mà còn để giáo dục hình thành nhân cách cho các em. Thứ trưởng yêu cầu lãnh đạo các trung tâm GDTX, GDNN-GDTX căn cứ thực tế diễn biến dịch ở địa phương để xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp, đảm bảo an toàn và chất lượng.