Sau vụ bệnh nhân tử vong tại Phòng khám Đa khoa Maria

Với cách trả lời né tránh, đùn đẩy trách nhiệm của lãnh đạo ngành y tế Thủ đô cũng như các phòng, ban trực thuộc đã bộc lộ cách quản lý theo kiểu "Mất bò mới lo làm chuồng".

Đổ lỗi sai phạm do… lực lượng thanh tra quá mỏng!

Trước những câu hỏi liên quan đến việc quản lý của ngành y tế còn lỏng lẻo, hậu kiểm chưa quyết liệt là nguyên nhân dẫn đến hậu quả đáng tiếc tại PKĐK Maria; trình độ tay nghề của các bác sĩ nước ngoài; trách nhiệm của Sở Y tế trong sự việc bệnh nhân tử vong tại phòng khám này… ông Nguyễn Khắc Hiền, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, đây là những vấn đề băn khoăn, trăn trở của ngành y tế trong việc quản lý. Một mặt bày tỏ sự chia sẻ với bức xúc của người dân nhưng ông Hiền cũng đưa ra lý do vì khối lượng công việc của ngành y tế quá lớn nên chỉ riêng ngành y tế thì khó làm tốt được mà cần sự vào cuộc của các cấp, ngành.

Đối với công tác kiểm tra, hậu kiểm của Sở đối với các cơ sở y tế có yếu tố nước ngoài, theo đánh giá của ông Hiền, chưa được thường xuyên, các hình thức xử phạt chưa có tính răn đe nên sau khi xử lý, họ vẫn vi phạm. Lý do công tác thanh tra, hậu kiểm chưa được hiệu quả cũng do lực lượng thanh tra mỏng nên để kiểm tra được hết các cơ sở trên địa bàn là điều hết sức khó khăn. Tuy nhiên, chính ông Hiền cũng công nhận hiệu quả của việc kiểm tra đột xuất. Ví như lần kiểm tra Phòng khám 59 Khương Trung vừa qua, đoàn kiểm tra đã phát hiện sai phạm khi đột xuất đến đây.

Như vậy rõ ràng là ngoài khó khăn của việc thiếu lực lượng thanh tra y tế thì hình thức thanh, kiểm tra cũng còn những điểm chưa phù hợp. Nếu như việc kiểm tra đột xuất được tiến hành liên tục thì sẽ phát hiện nhiều sai phạm hơn việc kiểm tra kiểu "trống giong cờ mở". Bày tỏ suy nghĩ về hình thức kiểm tra của ngành y tế Hà Nội, TS. Lý Ngọc Kính, Phó Chủ tịch Hội Kinh tế Y tế Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho rằng: Nếu kiểm tra theo đoàn thì… vứt!

Một cuộc kiểm tra liên ngành thường phải có kế hoạch, rồi người nọ người kia, dễ "tai vách mạch rừng", không loại trừ có trường hợp “bảo kê” cho phòng khám. Mà khi xuống kiểm tra, nhìn thấy bóng dáng của lực lượng chức năng thì họ cũng kịp tẩu tán rồi. Muốn phát hiện vi phạm, phải có cách kiểm tra. Cứ đóng giả bệnh nhân đến khám bệnh, thế nào cũng phát hiện vi phạm. Đây là cách làm hiệu quả nhất. Nhưng mình chưa làm được điều đó, mặc dù thời ông còn làm Cục trưởng Cục quản lý Khám chữa bệnh đã chỉ đạo thanh tra y tế làm theo cách này nhưng họ không làm!

Chánh thanh tra Sở Y tế Hà Nội Nguyễn Việt Cường cho biết, việc đình chỉ hoạt động của phòng khám phải dựa vào luật. Ảnh: Phong Châu

"Mất bò mới lo làm chuồng"

Trở lại vụ việc bệnh nhân Nguyễn Thị Thu Phong tử vong tại PKĐK Maria trong thời gian vừa qua để thấy còn nhiều bất cập cũng như cách quản lý kiểu "Mất bò mới lo làm chuồng" của ngành y tế Hà Nội. Không phải đến khi xảy ra vụ việc này thanh tra Sở Y tế mới phát hiện phòng khám sử dụng bác sĩ Trung Quốc khám chữa bệnh khi chưa được cấp giấy phép hành nghề. Trước đó, ngày 26-4-2011, lực lượng thanh tra đã phát hiện bác sĩ Đặng Cẩm Chi, quốc tịch Trung Quốc khám bệnh tại đây mà không có giấy phép. Hành vi này, cộng gộp với việc kinh doanh thuốc không đảm bảo cũng chỉ đủ để phạt phòng khám 18 triệu đồng.

Khi dư luận hoài nghi về việc PK Maria xảy ra nhiều sai phạm với số lần kỷ lục-trong vòng chưa tới 2 năm thành lập mà có đến 4 lần bị xử phạt với các lỗi như quảng cáo sai nội dung đăng ký, ghi thuốc không đúng, sử dụng bác sĩ nước ngoài khi chưa được phép… mà sao vẫn ung dung hoạt động. Ông Nguyễn Việt Cường, Chánh thanh tra Sở Y tế lý giải rằng: Những sai phạm trước đó của phòng khám này chiếu theo luật thì chưa đến mức đình chỉ, tước giấy phép. Không thể thích tước là tước được. Trước kia, việc bác sĩ hành nghề không phép chỉ bị phạt 1-3 triệu đồng, thì nay thì mức phạt tăng lên 15-20 triệu đồng.

Vì chiếu theo luật những vi phạm này chỉ phạt chứ chưa đến mức tước giấy phép hành nghề nên PKĐK Maria cũng vui vẻ chấp nhận nộp phạt để tiếp tục vi phạm, tiếp tục thu tiền bệnh nhân với giá "cắt cổ". Số tiền nộp phạt này không đáng kể so với số tiền mà phòng khám thu được sau mỗi lần điều trị cho bệnh nhân. Và từ những sai phạm được chấn chỉnh ở mức độ này nên không đủ sức răn đe để phòng khám tiếp tục vi phạm nghiêm trọng khi điều trị không đúng phương pháp dẫn đến cái chết thương tâm, đầy tức tưởi của chị Nguyễn Thị Thu Phong.

Sau khi sự việc xảy ra ở mức độ đó, Sở Y tế Hà Nội mới có thêm một động thái siết chặt quản lý, lập lại kỷ cương hoạt động tại các phòng khám tư nhân trên địa bàn mà Sở Y tế đưa ra là mời chủ các phòng khám lên làm việc, yêu cầu ký cam kết (vào ngày 20-7), nếu tiếp tục tái phạm thì sẽ bị đình chỉ, tước giấy hành nghề.

Giá như sau những sai phạm của PKĐK Maria được xử lý dứt điểm ngay từ đầu; giá như Sở Y tế có biện pháp siết chặt hoạt động của phòng khám tư nhân sớm hơn, không quản lý theo kiểu "mất bò mới lo làm chuồng" thì đã không xảy ra sự việc đáng tiếc trên, sẽ không có nhiều người bệnh phải chịu cảnh "tiền mất tật mang".

Phong Châu