Sẽ rà soát lại cơ cấu viện phí ở những nơi có mức giá cao

Những bất cập trong đề xuất giá dịch vụ y tế mới

Ông Lê Văn Phúc, Trưởng phòng Chế độ Bảo hiểm Y tế, Ban Thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế, BHXH Việt Nam cho biết, nhìn chung đa số các địa phương có mức giá dịch vụ y tế được phê duyệt phù hợp với thực tế về khả năng cung cấp và chất lượng dịch vụ y tế cùng điều kiện kinh tế-xã hội trên địa bàn. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn khá nhiều bất cập trong xây dựng giá dịch vụ y tế tại các đơn vị, địa phương.

Một số tỉnh xây dựng giá sát khung giá tối đa nhưng không phù hợp với tình hình của địa phương do áp dụng một cách máy móc định mức kinh tế kỹ thuật của Bộ Y tế (định mức này mang tính tham khảo). Tình trạng kê quá nhiều các loại vật tư y tế như găng tay, khẩu trang, tính quá mức chi phí điện nước là tương đối phổ biến. Ví dụ như 1 lần siêu âm đen trắng trung bình 1 đôi găng tay, xét nghiệm một chỉ số hóa sinh máu hơn một đôi găng tay và 1,45 kw h điện; mổ viêm ruột thừa nội soi tính tới 12 cuộn chỉ, trong khi thực tế thường chỉ dùng 3-4 cuộn. Tính ra, riêng tiền chỉ đã hết 1,2-1,5 triệu đồng, trong khi chi phí cả ca mổ chỉ hết hơn 3-4 triệu đồng.

Bên cạnh đó, các dịch vụ về y học cổ truyền cũng được nhiều BV, địa phương xây dựng không sát với thực tế như sử dụng trung bình 20 kim/1 lần châm cứu (15 kim ngắn và 5 kim dài). Những kim này chỉ được sử dụng một lần rồi bỏ. Thế nhưng trên thực tế, số lượng chỉ từ 12-13 kim ngắn, còn kim dài sử dụng rất hạn chế và kim được hấp để sử dụng nhiều lần cho cùng một bệnh nhân. Có dịch vụ như dịch vụ laser châm (không phải dùng đến kim châm) nhưng trong cơ cấu giá vẫn có tới 15 chiếc kim châm, tiền bông tới 2.100 đồng/lần châm. Tại tỉnh Cao Bằng, trong bảng giá dịch vụ laser châm thì tiền kim châm được tính thêm hàng chục nghìn đồng.

Đặc biệt, không ít địa phương xây dựng cơ cấu giá viện phí cho cả những dịch vụ y tế chưa triển khai tại cơ sở y tế như tỉnh Quảng Trị xây dựng giá cho cả những dịch vụ, thủ thuật trong lĩnh vực can thiệp tim mạch (đặt stent) mổ thay van tim…, những dịch vụ chỉ có một số BV lớn như BV Bạch Mai mới thực hiện. Hoặc các BV tuyến trung ương cũng xây dựng định mức không căn cứ thực tế thực hiện tại BV (đặc biệt là vật tư tiêu hao và thuốc) đã làm cho giá dịch vụ tăng cao.

Người bệnh hi vọng sẽ được phục vụ tốt hơn với khung viện phí mới. Ảnh: TL

Cần tăng cường kiểm tra

Mặc dù một số tỉnh đề xuất giá viện phí mới gần như sát khung giá tối đa và cơ quan BHXH hội cho rằng không phù hợp tình hình thực tế tại địa phương. Thế nhưng, theo ông Nguyễn Nam Liên, Phó vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế thì mức thu này tại các BV địa phương là không cao vì dù họ có thu mức 100% thì vẫn chỉ bằng khoảng 70% của các BV đặc biệt, BV hạng 1. Và cái quan trọng nhất ảnh hưởng đến người bệnh là tiền ngày giường, khám bệnh thì đều phân theo hạng. Cụ thể, giá khám bệnh tại BV hạng đặc biệt, hạng I là 20.000 đồng; BV hạng II là 15.000 đồng.

Như vậy giá tối đa của BV hạng II cũng chỉ bằng 75% giá của BV hạng I… Như vậy nếu ở địa phương xây dựng giá các dịch vụ (trừ khám bệnh, giường bệnh) bằng 90% mức giá tối đa thì cũng tương tự như các BV trung ương xây dựng ở mức đó. Nếu theo luật thì mức giá cụ thể mà HĐND các tỉnh thông qua đảm bảo 2 điều kiện là xây dựng được cơ cấu giá và không vượt quá mức tối đa do liên bộ quy định.

Không nhất trí với cách lý giải này, ông Nguyễn Văn Phúc cho rằng, nếu các tỉnh đề xuất viện phí tương đương 80%-90% khung thì thực chất cũng bằng những BV tuyến trên có cùng mức đề xuất. Trong khung giá viện phí mới, chỉ có giá 1 ngày giường bệnh và giá khám bệnh là có sự khác biệt về mức giá tối đa (phân theo hạng BV), còn tất cả các dịch vụ y tế khác đều chung một mức giá tối đa…

Theo ông Phạm Lương Sơn, để tháo gỡ những khó khăn, bất cập này, thời gian tới BHXHVN sẽ tăng cường kiểm tra. Cụ thể, với những tỉnh mà HĐND đã phê duyệt khung giá viện phí cao, chưa hợp lý thì BHXHVN yêu cầu xây dựng lộ trình để tiến dần tới mức giá viện phí tối đa đã phê duyệt. Trường hợp địa phương đó kiên quyết cho áp dụng giá viện phí mới thì BHXH sẽ không cấp kinh phí bổ sung từ Quỹ Dự phòng trung ương (quỹ chỉ thanh toán cho những bội chi hợp lý). Ngoài ra, theo quy định thì BHXHVN có quyền từ chối thanh toán những chi phí không hợp lý trong quá trình kiểm tra và giám định thường kỳ tại các cơ sở y tế sau này.

Song song đó, Bộ Y tế và BHXHVN sẽ cùng phối hợp, rà soát lại cơ cấu giá tại một số địa phương đã phê duyệt giá viện phí cao trên 90% khung. Chắc chắn việc tăng cường kiểm tra, giám định sẽ giảm được nguy cơ lạm dụng quỹ BHYT ngay từ việc xây dựng giá viện phí mới-ông Phạm Lương Sơn cho biết.

Vân Hà