Khung hình phạt cho các đối tượng nhập lậu hàng nghìn tấn thịt động vật từ Châu Âu

Cựu Chi cục trưởng Bạch Đức Lưu (trái) và cựu Phó chi cục trưởng Lý Hoài Vũ (phải) và trụ sở Chi cục thú ý vùng VI, nơi xảy ra vụ án. Ảnh: CACC

Viện Kiểm sát nhân dân TP Hồ Chí Minh vừa hoàn tất, chuyển hồ sơ qua tòa án cùng cấp để xét xử 21 bị can liên quan vụ nhập lậu hàng trăm nghìn tấn thịt động vật từ Châu Âu do Trần Nguyên Bình (43 tuổi, Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Dinh dưỡng Hoàng Sa - Công ty Hoàng Sa) cầm đầu.

Trong đó, Trần Nguyên Bình cùng vợ là Đỗ Thùy Nhung (44 tuổi) và các đồng phạm bị truy tố về các tội “Buôn lậu” và “Đưa hối lộ”. 13 người trong vụ án bị truy tố về tội “Buôn lậu”. Liên quan đến sai phạm trong công tác kiểm dịch, ông Bạch Đức Lữu (52 tuổi, cựu Chi cục trưởng Chi cục Thú y vùng VI), Trần Trung Nhân (51 tuổi, cựu Trưởng trạm Kiểm dịch động vật), Lý Hoài Vũ (54 tuổi, cựu Phó chi cục trưởng Chi cục Thú y vùng VI) cùng hai kiểm dịch viên bị truy tố về tội “Nhận hối lộ”.

Theo cáo trạng, vợ chồng Bình đã lập ra một “hệ sinh thái” gồm 6 công ty cùng đặt trụ sở tại TP Thủ Đức cũ để phục vụ việc nhập khẩu bột huyết, bột xương thịt từ các quốc gia Châu Âu đang có nguy cơ dịch bệnh bò điên. Do hàng hóa tại các khu vực này có giá thành rẻ, vợ chồng Bình đã bất chấp rủi ro dịch bệnh để thu lợi bất chính.

Để thông quan trót lọt, nhóm này đã thực hiện một quy trình giả mạo khép kín từ việc sử dụng con dấu giả của cơ quan thú y nước ngoài đến việc in ấn giấy chứng nhận kiểm dịch giả trực tiếp từ máy tính. Thậm chí, khi đối mặt với các đợt kiểm tra xét nghiệm, các bị can đã chỉ đạo chuẩn bị sẵn những mẫu hàng “sạch” để tráo đổi cho kiểm dịch viên, nhằm qua mặt khâu tầm soát ADN động vật nhai lại vốn bị cấm nhập khẩu.

Tính từ năm 2020 đến khi bị phát hiện, đường dây của vợ chồng Bình đã nhập lậu trót lọt khoảng 750 lô hàng với tổng khối lượng lên tới hơn 116.000 tấn, trị giá khoảng 1.764 tỷ đồng. Một con số khổng lồ cho thấy lỗ hổng lớn trong công tác quản lý biên giới và kiểm dịch động vật.

Mở rộng điều tra, cơ quan chức năng còn phát hiện thêm 3 nhánh doanh nghiệp khác tại Hà Nội, Hải Phòng và TP Hồ Chí Minh hoạt động với phương thức tương tự. Đáng ngại hơn, tại nhánh do Trần Quốc Trung cầm đầu, kết quả giám định cho thấy nhiều lô hàng tồn kho nhiễm mầm bệnh dịch tả lợn Châu Phi và Newcatxon. Để bảo vệ an toàn dịch bệnh quốc gia, các cơ quan chức năng đã phải thống nhất phương án tiêu hủy khẩn cấp hàng nghìn tấn sản phẩm vi phạm.

Theo dõi vụ án trên qua truyền thông, luật sư Nguyễn Thị Hồng Liên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, hành vi của Bình cùng vợ Đỗ Thùy Nhung đã phạm vào tội “Buôn lậu” theo khoản 4 Điều 188, Bộ luật Hình sự năm 2015 khi trị giá vật phạm pháp từ 1 tỷ đồng trở lên và tội “Đưa hối lộ” theo khoản 4 Điều 364, Bộ luật Hình sự năm 2015 khi của hối lộ từ 1 tỷ đồng trở lên. Cả hai tội danh này đều có khung hình phạt cao nhất là 20 năm tù. Đối với nhóm cán bộ thú y, nếu nhận tiền từ 1 tỷ đồng trở lên, có thể đối diện khung 20 năm tù hoặc tù chung thân của tội “Nhận hối lộ” theo khoản 4 Điều 354, Bộ luật Hình sự năm 2015.

Riêng tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” theo Điều 356 và tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 360 của Bộ luật Hình sư năm 2015 sẽ phụ thuộc then chốt vào cách cáo trạng chứng minh thiệt hại và quan hệ nhân quả.

“Qua cáo trạng có thể thấy, lỗ hổng đáng chú ý của vụ việc này nằm ở cơ chế xác thực chứng thư kiểm dịch xuyên biên giới và cơ chế giám sát độc lập việc lấy mẫu xét nghiệm. Các đối tượng đã lợi dụng lỗ hổng, làm giả giấy chứng nhận kiểm dịch và dùng con dấu kiểm dịch giả của cơ quan thú y nước ngoài để hợp thức hóa hồ sơ, thu lợi bất chính hàng nghìn tỷ đồng”, luật sư Nguyễn Thị Hồng Liên cho biết.

Cơ chế để lách luật hiện nay là hệ thống tiếp nhận vẫn phụ thuộc lớn vào hồ sơ giấy hoặc bản scan, thiếu cơ chế bắt buộc xác thực điện tử với cơ quan phát hành ở nước xuất khẩu theo thời gian thực. Khi đầu vào là giấy tờ mà chỉ kiểm tra hình thức thì sẽ có cơ hội để trục lợi.

“Vụ án cho thấy sự buông lỏng quản lý và tha hóa trong hoạt động kiểm dịch, khi tiền hối lộ trở thành “khoản thu định kỳ”, làm tê liệt hàng rào kiểm soát dịch bệnh. Việc xử lý nghiêm minh được kỳ vọng sẽ góp phần chấn chỉnh kỷ cương trong lĩnh vực thú y, bảo đảm an toàn cho sản xuất nông nghiệp và sức khỏe cộng đồng”, luật sư Nguyễn Thị Hồng Liên đánh giá.

	Phát hiện gần 6.500 bộ quần áo nghi giả mạo nhãn hiệu tại Hà Nội
	Gần 2.200 vụ buôn lậu, gian lận thương mại bị xử lý trong tháng 11/2025
	Hải quan Khu vực I tăng cường kiểm soát trước diễn biến buôn lậu phức tạp

Thái An