Điều đọng lại sau Cuộc thi viết "Văn hoá tuân thủ pháp luật" năm 2025

Quang cảnh một buổi truyên truyền pháp luật tại trường THCS Hoàng Liệt. Ảnh VX.

Đầu tiên, phải khẳng định cuộc thi viết “Văn hoá tuân thủ pháp luật” năm 2025 không chỉ là một sân chơi học thuật mà còn là minh chứng cho sức lan tỏa của một đề tài nóng bỏng, gắn trực tiếp với đời sống xã hội. Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, giao thông phức tạp, tranh chấp dân sự và những vụ việc đau lòng liên quan đến việc không tuân thủ luật pháp vẫn diễn ra, cuộc thi đã khơi gợi sự quan tâm sâu rộng từ học sinh, giáo viên đến cộng đồng dân cư.

Để pháp luật trở thành nếp sống, văn hóa

Nói về văn hoá tuân thủ pháp luật, bà Phạm Thị Thanh Hương, Phó Chủ tịch Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật TP Hà Nội; Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội nhấn mạnh: “Phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến Thăng Long - Hà Nội, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa và con người Việt Nam; văn hóa và con người là trụ cột phát triển bền vững Thủ đô”.

Em Hoàng Phương Dung (lớp 6A2) đã viết tác phẩm “Gieo mầm văn hoá pháp luật từ ghế nhà trường”, đạt giải khuyến khích. Ảnh VX.

Theo bà Phạm Thị Thanh Hương, việc xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và Nhân dân Thủ đô là nhiệm vụ rất quan trọng để xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, xây dựng Thủ đô Văn hiến-Văn minh -Hiện đại, đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay.

Những lời khẳng định ấy lý giải vì sao cuộc thi năm nay lại có sức hút đặc biệt. Nó không đơn thuần là cuộc thi viết văn, mà là sự nhập cuộc của cả một cộng đồng vào một vấn đề cốt lõi: làm thế nào để pháp luật trở thành nếp sống, thành văn hóa ứng xử hàng ngày.

Trường THCS Hoàng Liệt – hiện tượng của cuộc thi

Trong 3.848 bài dự thi, trường THCS Hoàng Liệt nổi bật với 1.869 bài, chiếm 48,5% tổng số, được Ban tổ chức đánh giá rất cao. Đây là con số gây bất ngờ, bởi hiếm có trường nào trên địa bàn Hà Nội lại có thể huy động đượcnhiều học sinh tham gia như thế. Nguyên nhân đến từ nhiều yếu tố, nhưng đầu tiên phải bắt đầu từ sự nhận thức của đội ngũ giáo viên trong nhà trường, trong đó có sự chỉ đạo quyết liệt của Ban giám hiệu, đứng đầu là Hiệu trưởng Nguyễn Thị Xuân, người đã coi cuộc thi như một hoạt động giáo dục trọng tâm của năm học. Kế đến, phải kể đến sự vào cuộc của tổ Ngữ Văn, với vai trò dẫn dắt, khơi gợi cảm hứng và hỗ trợ học sinh chọn đề tài, các trình bày trong quá trình viết.

Nhóm tác giả là các thầy, cô Trần Thị Thu Hà – Nguyễn Quang Tuấn – Nguyễn Ngọc Tú nhận giải Ba cuộc thi. Ảnh VX.

Ngoài ra, có cả sự trải nghiệm đau thương của tập thể nhà trường, khi cách đây hơn hai tháng, một nữ sinh lớp 9 tử vong tại nút giao thông Bến xe Nước Ngầm, trên đường đến trường do tài xế xe tải không chấp hành luật giao thông. Nỗi đau ấy trở thành động lực để thầy, trò Hoàng Liệt hiểu sâu sắc giá trị của việc tuân thủ pháp luật.

Chính từ cảm xúc chân thực, em Hoàng Phương Dung (lớp 6A2) đã viết tác phẩm “Gieo mầm văn hoá pháp luật từ ghế nhà trường”, đạt giải khuyến khích. Bài viết của em không cầu kỳ, nhưng giàu cảm xúc, nhấn mạnh rằng văn hóa pháp luật phải được gieo từ tuổi nhỏ, từ những bài học đầu tiên trên ghế nhà trường.

Trong khi đó, nhóm tác giả là các thầy, cô Trần Thị Thu Hà – Nguyễn Quang Tuấn – Nguyễn Ngọc Tú lại chọn một đề tài lớn để thử sức: nhân vật chính là bà Trần Thị Hồng Tám, 65 tuổi, Trưởng Ban Công tác Mặt trận, từng là Tổ trưởng Tổ dân phố số 40, phường Hoàng Liệt.Dưới ngòi bút của cô giáo dạy Văn Trần Thị Thu Hà, người đọc được dịp nhớ lại vụ tranh chấp quyền lợi nhà chung cư điển hình tại Rice City Linh Đàm.

Mâu thuẫn kéo dài giữa cư dân và chủ đầu tư Công ty CP BIC Việt Nam xoay quanh việc quản lý vận hành, quỹ bảo trì và quyền lợi cư dân. Người dân chưng cư nhiều lần căng băng rôn phản đối, thậm chí chiếm lại phòng quản lý vận hành tòa nhà. Đỉnh điểm là ngày 16/1/2021, cư dân đã tụ tập, phản đối và buộc đơn vị quản lý vận hành của chủ đầu tư rời khỏi tòa nhà.

Trong bối cảnh ấy, bà Trần Thị Hồng Tám đã thể hiện vai trò dân vận khéo léo, giúp chính quyền phường Hoàng Liệt ổn định tình hình. Phó Chủ tịch UBND phường Tạ Việt Dũng khẳng định: những kinh nghiệm dân vận của bà Tám vẫn còn nguyên giá trị, đặc biệt khi phường Hoàng Liệt hiện có tới 83 chung cư cao tầng. Việc thầy cô Trường THCS Hoàng Liệt chọn nhân vật này để viết cho thấy sự gắn kết giữa bài học pháp luật và thực tiễn đời sống đô thị tại Hoàng Liệt, địa phương cần nhân rộng điển hình, để có thêm nhiều bà Tám.

Giá trị còn lại sau cuộc thi

Cuộc thi không chỉ dừng lại ở những giải thưởng, dù tập thể nhà trường được khen thưởng do có số lượng bài dự thi đứng đầu, qua 2 vòng sơ khảo và chung khảo Trường THCS Hoàng Liệt đã giành 2 trong 27 giải thưởng chính thức. Điều đọng lại chính là sự thức tỉnh về văn hóa tuân thủ pháp luật của các em được nâng cao một bước, thương hiệu nhà trường được nâng lên đáng kể.

Trao đổi với người viết, cô giáo Trần Thị Thu Hà - người được giải Ba cuộc thi cho biết: tham gia cuộc thi, với tư cách là giáo viên tôi nhận thấy trách nhiệm gieo mầm nhận thức về văn hóa tuân thủ pháp luật cho thế hệ trẻ được thay đổi đáng kể. Với cộng đồng dân cư tôi sinh sống, đó là sự nhắc nhở rằng quyền lợi chỉ được bảo vệ khi mọi hành xử đều nằm trong khuôn khổ pháp luật.

Hiệu trưởng Nguyễn Thị Xuân lên nhận phần thưởng từ lãnh đạo UBND Thành phố. Ảnh VX

Trong khi đó, Hiệu trưởng Nguyễn Thị Xuân chia sẻ: Đây không phải là lần đầu tiên trong năm học nhà trường giành được giải thưởng lớn, nhưng giải thưởng của Báo Kinh tế và Đô thị lần này vẫn là sự kiện được giáo viên, phụ huynh, học sinh đón chờ. Cuộc thi không chỉ là sân chơi, mà còn là cơ hội để học sinh, giáo viên, phụ huynhvà cộng đồng nhận thức sâu sắc hơn về văn hóa tuân thủ pháp luật – nền tảng của một xã hội văn minh.

Nhìn lại, từ những bài viết của học sinh lớp 6 đến những tác phẩm nghiên cứu công phu của 3 giáo viên THCS Hoàng Liệt, cho thấy cuộc thi đã tạo ra một bức tranh đa sắc về văn hóa pháp luật. Nó cho thấy pháp luật không phải là khái niệm xa vời, mà hiện diện trong từng hành động nhỏ: đi đúng luật giao thông, tôn trọng quyền lợi cư dân, minh bạch trong quản lý chung cư. Điều đọng lại sau cuộc thi chính là niềm tin rằng, khi pháp luật trở thành văn hóa, xã hội sẽ vận hành ổn định và văn minh hơn. Và để đạt được điều đó, cần sự chung tay của cả nhà trường, gia đình, cộng đồng và chính quyền.

	Thúc đẩy văn hóa pháp luật trong cộng đồng
	Lan tỏa tinh thần xây dựng văn hoá pháp luật trong Nhân dân
	Hội viên Hội Luật gia phải tích cực tham gia xây dựng ý thức pháp luật, văn hóa pháp luật

An Thanh