Rủi ro pháp lý khi đứng tên số lượng lớn phương tiện giao thông

Xe máy lưu thông trên đường Lê Văn Lương, phường Thanh Xuân, Hà Nội. Ảnh N.D

Cá nhân đứng tên hơn 7.000 chiếc xe máy

Mới đây, theo Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an), qua công tác làm sạch dữ liệu đăng ký xe, lực lượng cảnh sát giao thông phát hiện có nhiều trường hợp một cá nhân đứng tên chủ xe với rất nhiều phương tiện. Cụ thể, có những cá nhân đứng tên hơn 7.000 chiếc xe máy, có cá nhân đứng tên hơn 100 chiếc ô tô.

Cục Cảnh sát giao thông thông tin, sau khi xác minh cho thấy hầu hết các cá nhân trên đều làm nghề buôn bán xe, các phương tiện được mua bán qua giấy viết tay, không làm các thủ tục sang tên theo quy định.

Cục Cảnh sát giao thông cho biết, theo quy định, các cá nhân đứng tên chủ xe đối với các phương tiện nêu trên sẽ phải chịu trách nhiệm đối với các phương tiện họ đang sở hữu (đứng tên trên giấy đăng ký xe). Ngoài ra, các thông báo vi phạm phạt nguội sẽ được lực lượng chức năng gửi cho cá nhân đứng tên trên đăng ký xe. "Việc thực hiện việc khai báo thu hồi biển số xe và đăng ký xe theo quy định, cũng là giúp chính mình không vướng bận trách nhiệm pháp lý liên quan đến phương tiện", đại diện Cục Cảnh sát giao thông nói.

Nhiều rủi ro pháp lý

Những rắc rối pháp lý mà các chủ xe này phải đối diện là gì là điều mà nhiều bạn đọc thắc mắc. Vấn đề này, luật sư Đỗ Thị Thanh Nhàn, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, việc một cá nhân đứng tên sở hữu số lượng lớn phương tiện giao thông (như hơn 7.000 xe mô tô hoặc trên 100 xe ô tô) một cách bất thường có thể dẫn đến nhiều rắc rối pháp lý nghiêm trọng, tùy thuộc vào mục đích và hành vi thực tế đằng sau việc đứng tên này.

Theo đó, một số vấn đề pháp lý tiềm ẩn mà những cá nhân này có thể phải đối mặt: như hành vi trốn thuế/gian lận thuế . Cụ thể, nếu số lượng phương tiện này được mua bán, chuyển nhượng hoặc sử dụng vào mục đích kinh doanh (cho thuê, vận tải...) mà không được kê khai, đóng thuế đầy đủ (thuế trước bạ, thuế giá trị gia tăng - VAT, thuế thu nhập cá nhân - TNCN), cá nhân đó có thể bị xem xét hành vi trốn thuế hoặc gian lận thuế.

Với hành vi này, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Trốn thuế” theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 với mức phạt tiền hoặc phạt tù lên đến 5 năm. Để làm rõ hành vi này, cơ quan thuế và các cơ quan chức năng khác có quyền yêu cầu cá nhân giải trình về nguồn gốc tiền mua số lượng phương tiện lớn này, đặc biệt nếu thu nhập cá nhân được kê khai không tương xứng.

Một vấn đề nữa nếu việc đứng tên sở hữu số lượng lớn phương tiện được sử dụng để che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của tiền mua xe, cá nhân đó có thể bị điều tra về hành vi rửa tiền. Khi bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Rửa tiền” theo Điều 324 Bộ luật Hình sự với khung hình phạt lên đến 15 năm.

Luật sư Đỗ Thị Thanh Nhàn cho rằng, việc đứng tên số lượng lớn xe có thể là do cá nhân đó cho người khác mượn tên để đăng ký, hoặc được thuê để làm "bình phong" sở hữu. Cá nhân đó có thể vi phạm các quy định về đăng ký, quản lý phương tiện giao thông nếu việc đứng tên không phản ánh đúng chủ sở hữu thực tế hoặc mục đích sử dụng...

Bên cạnh đó, việc đứng tên nhiều phương tiện sẽ khiến người đó phải chịu trách nhiệm khi có tai nạn liên quan đến phương tiện mình đứng tên. Mặc dù người trực tiếp điều khiển phương tiện phải chịu trách nhiệm chính, nhưng trong một số trường hợp, chủ sở hữu đứng tên trên giấy đăng ký vẫn có thể bị liên đới trách nhiệm dân sự nếu phương tiện gây ra tai nạn hoặc thiệt hại lớn.

Vụ việc trên, theo thông tin từ Cục Cảnh sát giao thông, hầu hết các cá nhân trên đều làm nghề buôn bán xe, các phương tiện được mua bán qua giấy viết tay, không làm các thủ tục sang tên theo quy định. Luật sư Đỗ Thị Thanh Nhàn phân tích, việc đã mua bán nhưng không thực hiện thủ tục thu hồi hay việc đứng tên giùm đều tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý.

Theo Thông tư số 79/2024/TT-BCA của Bộ Công an quy định về cấp, thu hồi chứng nhận đăng ký xe, biển số xe cơ giới, xe máy chuyên dùng, trong 30 ngày sau khi chuyển quyền sở hữu, chủ xe phải làm thủ tục thu hồi chứng nhận đăng ký xe và biển số xe. Nếu vi phạm, cá nhân có thể bị phạt 4 - 6 triệu đồng, tổ chức bị phạt 8 - 12 triệu đồng.

Khi phương tiện bị phạt nguội, chủ xe có nghĩa vụ hợp tác xác định người điều khiển. Theo điểm b khoản 8 Điều 47 Nghị định số 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe, nếu không chứng minh được mình không phải người lái, chủ xe (người đứng tên) sẽ bị xử phạt thay cho người có hành vi vi phạm đó.

Từ những phân tích trên có thể thấy, việc không thực hiện thủ tục thu hồi hay việc đứng tên giùm đều có rủi ro pháp lý rất cao. Do đó, nếu chưa thực hiện thủ tục thu hồi thì phải nhanh chóng thực hiện thủ tục này, nhằm khắc phục sai phạm và hạn chế thấp nhất thiệt hại có thể xảy ra.

Đối với người đứng tên giùm, nên cân nhắc để thỏa thuận chấm dứt việc đứng tên giùm. Trong thỏa thuận này, nên phân định rõ trách nhiệm pháp lý, nghĩa vụ bồi thường (nếu có) phát sinh trong thời gian đứng tên giùm này. Thỏa thuận này có thể sẽ hạn chế được một phần rủi ro, thiệt hại mà người đứng tên giùm có thể gặp phải.

Phân luồng nhiều tuyến cao tốc, quốc lộ phục vụ Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 Để bảo đảm an ninh, an toàn và phục vụ tốt nhất cho các hoạt động kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và ...

Hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch Hà Nội đang lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Nghị quyết của HĐND TP Hà Nội quy định thực hiện vùng phát thải ...

Gia Huy