Để Hà Nội thành đô thị đáng sống

Để giữ vững danh hiệu là một trong những TP có nhiều cây xanh, hồ nước trên thế giới, Hà Nội đã tập trung phát triển đồng bộ hạ tầng kỹ thuật cây xanh, mặt nước, hướng tới xây dựng Thủ đô thành một đô thị “Xanh, văn hiến, văn minh, hiện đại”.
Việc tổ chức lại giao thông, cây xanh của quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục giúp khai thác hiệu quả không gian cho các hoạt động cộng đồng. Ảnh: Duy Khánh
Việc tổ chức lại giao thông, cây xanh của quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục giúp khai thác hiệu quả không gian cho các hoạt động cộng đồng. Ảnh: Duy Khánh

Diện mạo mới của quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục

Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục là nơi luôn giữ vị trí quan trọng trong đời sống đô thị cũng như trong ký ức của người dân Thủ đô. Sau khi được chỉnh trang, cải tạo, quảng trường đã có diện tích gần 1,4ha. Hệ thống mặt đường được thảm nhựa, tạo bề mặt bằng phẳng và thuận lợi cho việc tổ chức sự kiện cộng đồng. Đặc biệt, không gian đi bộ được phân định rõ ràng, ngăn cách với khu vực giao thông bằng những chậu cây cảnh xanh mát.

Không ít người dân và du khách đánh giá cao những thay đổi này. Họ cho rằng diện mạo mới của quảng trường tạo cảm giác thoáng đãng, rộng rãi, hiện đại, đồng thời góp phần làm nổi bật cảnh quan khu vực quanh Hồ Gươm. Theo đó, tuyến phố Đinh Tiên Hoàng đã được điều chỉnh giao thông, bố trí khu vực dành riêng cho người đi bộ với nhiều ghế ngồi. Những chậu hoa được thiết kế theo hình biểu tượng Khuê Văn Các, vừa tạo mỹ quan đô thị, vừa đảm bảo an toàn cho các hoạt động vui chơi bên trong.

Ông Nguyễn Văn Phước, một du khách đến từ TP Hồ Chí Minh cho biết, năm nào ông cũng ra Hà Nội du lịch và cảm nhận rất rõ sự khác biệt. “So với trước đây, khi công trình cũ còn tồn tại khiến không gian có phần tù túng. Hiện tại, sau khi được giải tỏa, khu vực quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục đã trở nên thoáng đãng, khang trang hơn rất nhiều” - ông Nguyễn Văn Phước nói.

Có thể thấy, quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục đang khoác lên mình chiếc áo mới, nhưng đồng thời cũng đặt ra câu hỏi lớn cho các nhà quản lý đô thị: làm thế nào để hài hòa giữa hiện đại và truyền thống, giữa nhu cầu phát triển và bảo tồn?

KTS Phạm Thanh Tùng, Chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, để tạo nên một quảng trường hiện đại, văn minh, hài hòa với không gian văn hóa lịch sử hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội phải làm thiết kế cảnh quan quảng trường, có tính đến các công trình lân cận... “Hà Nội phải nhanh chóng có thiết kế cảnh quan, cải tạo cụ thể và lấy ý kiến cộng đồng; phải đưa đồ án ra triển lãm, lấy ý kiến Nhân dân trước khi thực hiện. Làm gì cũng phải để người dân, người hưởng thụ tham gia. Nếu làm được như vậy, Hồ Hoàn Kiếm sẽ có cảnh quan đẹp, văn minh, thân thiện, trở thành không gian phát triển công nghiệp văn hóa, góp phần nâng cao giá trị văn hóa, du lịch của Hà Nội, lan tỏa tinh thần Thủ đô văn hiến, hiện đại, sáng tạo...” - KTS Phạm Thanh Tùng nói.

Cùng chung quan điểm, KTS Trần Huy Ánh - Ủy viên Thường vụ Hội KTS Hà Nội cho rằng, Hà Nội cần tham vấn rộng rãi ý kiến chuyên gia và người dân; thiết kế quảng trường theo từng phân khu chức năng rõ ràng, nhưng vẫn có khả năng “biến hình” linh hoạt. Như vậy, quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục vừa đáp ứng nhu cầu hàng ngày, vừa phục vụ lễ hội, sự kiện lớn. Đặc biệt, phải có giai đoạn giám sát sau khi đưa vào sử dụng. Chỉ khi theo dõi thực tế người dân có dùng không, có hài lòng không thì mới biết cần điều chỉnh thêm gì.

Hồ Hoàng Cầu được khoác áo mới

Hồ Hoàng Cầu có diện tích mặt nước khoảng 12,5 ha, chiều dài kè hồ gần 2 km, được xem là một trong những "lá phổi xanh" quan trọng của trung tâm Hà Nội. Trước đây, dù đóng vai trò điều hòa không khí và thoát nước đô thị, nhưng khu vực quanh hồ từng bị bỏ bê, xuống cấp nghiêm trọng. Sau một năm thi công, hồ Hoàng Cầu - một trong những hồ nước lớn hiếm hoi giữa lòng Hà Nội được khoác lên mình diện mạo mới. Từ cảnh quan nhếch nhác với hàng quán lấn chiếm bờ hồ, vỉa hè xuống cấp và cây cối um tùm, nơi đây nay đã chuyển mình thành một không gian thông thoáng, hiện đại và được quy hoạch đồng bộ.

Được khởi công từ tháng 7/2024, đến nay, nhiều hạng mục xung quanh hồ trong dự án cải tạo hồ Hoàng Cầu (Hà Nội) đã hoàn thiện. Một trong những điểm nhấn nổi bật nhất của dự án là sân khấu nổi độc đáo nằm sát phố Hoàng Cầu, ngay dưới tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông.

Công trình được thiết kế theo hình vòng cung, bao gồm khán đài 5 tầng lát đá và sân khấu hình tròn nổi trên mặt nước, có sức chứa khoảng 1.000 người. Hai lối ra vào bố trí ở giữa và hai bên, tạo thuận lợi cho việc tổ chức các chương trình nghệ thuật ngoài trời. Đèn chiếu sáng công suất lớn được lắp đặt dọc hai bên khán đài, sẵn sàng phục vụ các sự kiện diễn ra cả vào buổi tối. Khu vực quanh sân khấu đã hoàn tất cơ bản phần cảnh quan, với bậc lên xuống được xây mới, hoa và cây cảnh bố trí thành nhiều lớp, mang lại vẻ sinh động và tươi mới cho không gian công cộng từng bị đánh giá là lộn xộn.

Dọc tuyến vỉa hè ven hồ, các lớp lan can được lắp đặt đồng bộ - phía ngoài là lan can thép sơn trắng, phía trong là hệ thống kính cường lực cao gần 1m, vừa đảm bảo an toàn, vừa giữ được tầm nhìn thoáng đãng ra mặt hồ. Một số hạng mục khác như đường dạo quanh hồ, khu vui chơi cho trẻ em, dụng cụ thể dục ngoài trời hay lối đi dành riêng cho người khuyết tật cũng đã được triển khai đồng bộ. Toàn bộ đường đi được lát bằng đá tự nhiên chống trơn, mang lại cảm giác sạch sẽ và an toàn cho người sử dụng.

Người dân cũng rất phấn khởi trước sự thay đổi tích cực của hồ Hoàng Cầu, ông Nguyễn Văn Bốn - cư dân sinh sống gần hồ cho biết: “Từ ngày hồ được tiến hành cải tạo, cảnh quan quanh hồ không chỉ sạch đẹp, mà còn thoáng đãng hơn. Tôi hy vọng thành phố sẽ tiếp tục phát huy, biến các khu vực ven hồ thành công viên, điểm sinh hoạt cộng đồng để người dân có thêm không gian nghỉ ngơi, giải trí”. Chị Phạm Thúy An, sống tại phố Mai Anh Tuấn, thường xuyên đưa con ra chơi tại khu vực sân khấu nổi cho biết: “Tôi bất ngờ khi thấy một sân khấu hiện đại như vậy xuất hiện ngay bên hồ. Không gian vừa mở, vừa đẹp, có khu vui chơi cho trẻ nhỏ, có chỗ tập thể dục cho người lớn. Mong dự án hoàn thiện đúng tiến độ để người dân có thể sử dụng trọn vẹn”.

Sau giai đoạn đầu của việc cải tạo, chỉnh trang Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, đơn vị thiết kế sẽ tiếp tục lắng nghe, tiếp thu ý kiến phản hồi của cộng đồng để nghiên cứu, triển khai. Sau khi lắng nghe đầy đủ ý kiến đóng góp của người dân, đơn vị sẽ đưa ra được phương án hài hòa, phù hợp nhất với thời điểm công trình hoàn thành. Theo kế hoạch, sau khi hoàn thành giai đoạn 1, dự án sẽ bước vào giai đoạn 2. Đơn vị quản lý sẽ tiếp tục nghiên cứu các phương án tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan theo chủ trương của UBND TP Hà Nội. Trong đó có các hạng mục như bố trí tháp ánh sáng nghệ thuật và thiết kế phần không gian ngầm dự kiến gồm 3 tầng hầm.

Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị ,Trường Đại học Xây dựng Hà Nội Nguyễn Mạnh Cường, đại diện đơn vị thiết kế phương án chỉnh trang, cải tạo công trình Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục

Không gian thoáng đãng của Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục
Hạ giải tòa nhà "Hàm cá mập" để mở rộng không gian công cộng

Triệu Tâm

Bản quyền thuộc về "Pháp Luật và Xã hội - Chuyên trang của Báo Kinh tế & Đô thị", chỉ được dẫn nguồn khi có thỏa thuận bằng văn bản.