Đưa thể chế, pháp luật trở thành "đòn bẩy, điểm tựa" cho phát triển

Ngày 25/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Tư pháp (28/8/1945 - 28/8/2025) và Đại hội thi đua yêu nước ngành Tư pháp lần thứ VI.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại sự kiện. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại sự kiện. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Dự sự kiện có: Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương; Bộ trưởng Bộ Tư pháp nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, đại diện Đại sứ quán các nước, các cơ quan đại diện, tổ chức quốc tế tại Việt Nam; lãnh đạo các tỉnh, thành phố.

Trình bày diễn văn tại lễ kỷ niệm, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh, trải qua 80 năm hình thành và phát triển, Bộ Tư pháp và ngành Tư pháp đã đi qua những chặng đường đầy thử thách nhưng cũng rất đỗi vẻ vang, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Bộ, ngành Tư pháp đã chủ động tham mưu, đề xuất góp phần hoàn thiện tư duy, nhận thức lý luận của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền, về công tác xây dựng thể chế, pháp luật; khẳng định ngày càng rõ nét vai trò là lực lượng nòng cốt tham mưu trong xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật…

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày diễn văn tại lễ kỷ niệm. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày diễn văn tại Lễ kỷ niệm. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ghi nhận những thành tựu trong chặng đường vừa qua, ngành Tư pháp vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Sao Vàng và nhiều danh hiệu thi đua cao quý khác cho các tập thể, cá nhân trong toàn ngành.

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng tới dự lễ kỷ niệm 80 năm và Đại hội thi đua yêu nước ngành Tư pháp trong những ngày tháng Tám lịch sử hào hùng của dân tộc, hòa chung không khí tưng bừng, phấn khởi của cả nước chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, 80 năm Ngày truyền thống Công an Nhân dân.

Theo Thủ tướng, nhìn lại lịch sử hình thành, phát triển và trưởng thành của Bộ Tư pháp và ngành Tư pháp trong hành trình 80 năm qua, có thể khái quát 6 dấu ấn nổi bật: Chủ động xây dựng pháp quyền; Thực thi nghiêm túc pháp luật; Hiệu quả trong án dân sự; Tổ chức cán bộ nâng tầm; Hợp tác quốc tế sâu rộng; Tích cực tháo gỡ vướng mắc.

Vừa qua, với phương châm thể chế "vừa là nguồn lực, vừa là động lực, vừa là đột phá cho sự phát triển", Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao Bộ Tư pháp, ngành Tư pháp đã phát huy tinh thần "làm hết việc chứ không làm hết giờ", "làm ngày, làm đêm, làm thêm ngày nghỉ", "làm xuyên Lễ, Tết", để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước, Nhân dân giao phó.

Nổi bật là, tham mưu trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 66-NQ/TW (ngày 30/4/2025) về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Đặc biệt, trong những năm gần đây, ngành Tư pháp tiếp tục được Đảng, Nhà nước tin tưởng giao trọng trách tham mưu đổi mới công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật, góp phần tạo đột phá về thể chế, kiến tạo đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới. Bộ Chính trị đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật do Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng Ban. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng hành của Quốc hội, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của Nhân dân, chúng ta đã đổi mới mạnh mẽ tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận trong xây dựng pháp luật.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Bộ Tư pháp. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Thủ tướng Phạm Minh Chính trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Bộ Tư pháp. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Về các định hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng cơ bản đồng ý với báo cáo của Bộ và đề nghị tập trung thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm.

Thứ nhất, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền pháp chế xã hội chủ nghĩa và hệ thống pháp luật. Các luật phải thể hóa đầy đủ chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; tuân thủ đúng trình tự, thủ tục theo quy định. Luật cần quy định theo hướng khung, mang tính nguyên tắc, chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội; giao Chính phủ quy định chi tiết. Người đứng đầu Bộ, ngành, địa phương phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và pháp luật về công tác xây dựng pháp luật, theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

Thứ hai, tiếp tục đổi mới tư duy trong công tác xây dựng và hoàn thiện pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý Nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực phát triển; chuyển từ tư duy "quản lý" sang "phục vụ", kiến tạo phát triển; xóa bỏ tư duy "không quản được thì cấm". Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của cấp dưới.

Thứ ba, tạo đột phá trong công tác thi hành pháp luật, xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, thượng tôn pháp luật. Tiếp tục rà soát, kịp thời thể chế hóa "Bộ tứ trụ cột", đặc biệt là Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị. Đổi mới mạnh mẽ công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận hành hiệu quả Cổng Pháp luật quốc gia; tăng cường truyền thông chính sách.

Thứ tư, ưu tiên nguồn lực, đầu tư bài bản, xứng tầm cho công tác xây dựng pháp luật. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện chính sách thu hút, đãi ngộ xứng đáng với đội ngũ cán bộ xây dựng pháp luật; bố trí hạ tầng công nghệ, cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng công nghệ số, AI, trợ lý ảo… trong đổi mới, hiện đại hóa công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật. Đặc biệt chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ ngành Tư pháp có phẩm chất, năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, gương mẫu, đi đầu trong chấp hành và tuân thủ pháp luật, "phụng công, thủ pháp, chí công vô tư cho Nhân dân noi theo", như Bác Hồ kính yêu đã căn dặn.

Thứ năm, thực hiện phương châm "thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh", tuy nhiên phải đi đôi với tăng cường và thiết kế công cụ kiểm tra giám sát, nhằm phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn kịp thời và kiên quyết xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong thi hành pháp luật và trục lợi chính sách. Tiếp tục đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp. Giảm khâu trung gian, loại bỏ tình trạng cấp trên "hợp thức hóa" cho cấp dưới.

Thứ sáu, xây dựng luật phải bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo; để pháp luật thực sự là "đòn bẩy, điểm tựa" phát triển; chú ý lắng nghe góp ý của các nhà khoa học, chuyên gia, Nhân dân với tinh thần "Cái gì đã chín, đã rõ, được thực tế chứng minh là đúng, đa số đồng tình thì luật hoá; vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, vừa mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội".

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao Huân chương Lao động hạng Ba tặng các tập thể, cá nhân. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao Huân chương Lao động hạng Ba tặng các tập thể, cá nhân. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Bộ Tư pháp; Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao Huân chương Lao động hạng Ba tặng các tập thể, cá nhân.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, với truyền thống 80 năm xây dựng và phát triển, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đồng hành, giám sát của Quốc hội, sự quản lý, điều hành của Chính phủ, sự quan tâm, phối hợp chặt chẽ của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của Nhân dân, sự hợp tác của bạn bè quốc tế, sự đồng lòng nhất trí của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức ngành Tư pháp, công tác tư pháp trong thời gian tới tiếp tục có bước phát triển mới, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc.

Chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nổi bật tuần
Không để chậm trễ, tồn đọng trong giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp
Xây dựng ngành Tư pháp Thủ đô vững mạnh

Mây Hạ

Bản quyền thuộc về "Pháp Luật và Xã hội - Chuyên trang của Báo Kinh tế & Đô thị", chỉ được dẫn nguồn khi có thỏa thuận bằng văn bản.