Hơn 10 năm chưa kết thúc vụ tranh chấp hợp đồng bảo lãnh

TAND quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, vừa mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án tranh chấp hợp đồng bảo lãnh giữa nguyên đơn là Công ty cổ phần (Cty CP) Đầu tư PV2 (PV2) và bị đơn là Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam (Agirbank).
Các đương sự tại phiên tòa vừa được mở. Ảnh: N.N
Các đương sự tại phiên tòa vừa được mở. Ảnh: N.N

Đáng chú ý, vụ tranh chấp xảy ra cách đây hơn 10 năm và đến nay vẫn chưa có hồi kết. Theo hồ sơ, năm 2011, khi PV2 ký hợp đồng cung ứng thép cho Cty CP Đầu tư Vietsan (Vietsan) và được Agribank - Chi nhánh Hồng Hà phát hành 2 chứng thư bảo lãnh với cam kết nếu Vietsan vi phạm nghĩa vụ thanh toán, ngân hàng sẽ có trách nhiệm thanh toán thay.

Chứng thư này do ông Đỗ Đức Hưng, cựu Giám đốc Agribank - Chi nhánh Hồng Hà ký phát hành. Tuy nhiên, ông Hưng bị bắt năm 2012 và bị phạt 23 năm tù vào năm 2017 về các hành vi lừa đảo, vi phạm quy định cho vay. Năm 2012, do phía Vietsan vi phạm hợp đồng nên PV2 khởi kiện, yêu cầu ngân hàng bảo lãnh theo 2 chứng thư đã phát hành.

TAND quận Nam Từ Liêm xét xử sơ thẩm và TAND TP Hà Nội xét xử phúc thẩm, đều buộc phía Agribank phải trả cho PV2 khoản 25 tỷ đồng theo các thư bảo lãnh được ông Đỗ Đức Hưng ký. Năm 2016, TAND cấp cao tại Hà Nội mở phiên giám đốc thẩm vụ án trên và cho rằng cấp sơ thẩm và phúc thẩm đã "vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng" nên quyết định hủy án để xét xử lại.

Tháng 9/2023, TAND quận Nam Từ Liêm mở lại phiên tòa nhưng tạm dừng để phía ngân hàng cung cấp thêm chứng cứ. Sau đó, ngân hàng đã giao nộp Quyết định số 528/QĐ-NHNo (Quyết định số 528) thể hiện ông Đỗ Đức Hưng khi là Giám đốc Agribank Chi nhánh Hồng Hà đã ký các chứng thư bảo lãnh vượt thẩm quyền nên giao dịch vô hiệu, ngân hàng không có nghĩa vụ bồi thường và yêu cầu phía PV2 trả lại 25 tỷ đồng đã nhận.

Tại phiên tòa, đại diện PV2 nêu quan điểm, Quyết định số 528 từng được ngân hàng giao nộp cũng cho TAND quận Nam Từ Liêm vào năm 2012, khi lần đầu vụ án được xử sơ thẩm. So sánh với Quyết định số 528 được giao nộp năm 2012, đại diện PV2 cho hay, Quyết định số 528 được cung cấp lần này đã bị chỉnh sửa.

Cụ thể, Điều 4 trong Quyết định 528 về phân cấp hạn mức tín dụng có thêm nội dung Giám đốc các chi nhánh, sở giao dịch “làm theo phụ lục”. Văn bản 528 cung cấp cho tòa năm 2012 chỉ có 7 trang nhưng lần này lại có thêm 2 trang phụ lục nữa.

Trong 7 trang đầu, có chữ ký nháy của 3 người có thẩm quyền nhưng tại phụ lục, chỉ có 2 chữ ký nháy. Đại diện PV2 đánh giá: do Quyết định này bị làm giả nên không xin đủ được chữ ký, đồng thời cáo buộc hành vi này cấu thành tội làm giả tài liệu. Bên cạnh đó, đại diện PV2 cũng phân tích việc ngân hàng nộp văn bản có sửa chữa, tạo dựng thêm nội dung mới mà trong bản chính không có đã tạo ra sự mâu thuẫn giữa các nội dung trong cùng một văn bản.

Về nội dung này, đại diện Agribank cho rằng, việc xác định chứng cứ đó là giả hay thật là do Hội đồng xét xử (HĐXX) xem xét, quyết định. Phía bị đơn cũng giữ nguyên quan điểm cho rằng, ông Đỗ Đức Hưng ký 2 thư bảo lãnh vượt thẩm quyền cho Cty Vietsan nên ngân hàng không có trách nhiệm bồi thường cho PV2, trách nhiệm thanh toán cho PV2 là nghĩa vụ của Vietsan.

Về ý kiến của phía ngân hàng, vị chủ tọa cho hay, nếu không có 2 thư bảo lãnh đó, PV2 sẽ không bán hàng cho Vietsan. Khi thực hiện các thư bảo lãnh, phía ngân hàng đều tiến hành thu phí. Phía ngân hàng đề nghị tòa đưa ông Đỗ Đức Hưng (đang thụ án tù) vào tham gia phiên tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Đại diện VKSND tại phiên tòa đồng tình với quan điểm này, thêm rằng cần chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra làm rõ dấu hiệu phạm tội của ông Hưng khi ký bảo lãnh sai quy định. Do đó, HĐXX đã quyết định hoãn phiên tòa để triệu tập ông Đỗ Đức Hưng tới tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Trước đó, bị đơn nêu, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Agribank đã có các văn bản quy định về phân cấp hạn mức tín dụng, thẩm quyền bảo lãnh liên quan đến việc phát hành chứng thư bảo lãnh thanh toán tại Chi nhánh Hồng Hà. Tuy nhiên, trong hồ sơ vụ án lại chưa có các tài liệu mà phía ngân hàng nêu ra cùng một số tài liệu khác liên quan.
Tuyên vô hiệu hợp đồng cầm cố và thế chấp tài sản
Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán căn hộ chung cư tại Tòa án
Trình tự giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán điện

Nhật Nam

Bản quyền thuộc về "Pháp Luật và Xã hội - Chuyên trang của Báo Kinh tế & Đô thị", chỉ được dẫn nguồn khi có thỏa thuận bằng văn bản.