VKSND tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường 1,6 tỷ đồng

Cụ Huỳnh Chiếm Phái khi còn sống

Theo đó, nguyên đơn là ông Huỳnh Chiếm Hoạnh, SN 1965, trú huyện CưKuin, Đắk Lắk; bị đơn là VKSND tỉnh Khánh Hòa. Đại điện theo ủy quyền của bị đơn là ông Võ Khôi Tuân.

Ông Hoạnh là con của ông Huỳnh Chiếm Phái, SN 1931 (mất năm 2015), người bị làm oan trong vụ án xảy ra cách đây 41 năm.

Tại phiên xử sơ thẩm, HĐXX của TAND tỉnh Khánh Hòa đã tuyên chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, buộc VKSND tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường cho những người đồng thừa kế của ông Phái hơn 1,6 tỷ đồng. Số tiền bồi thường bao gồm thiệt hại tinh thần mà nguyên đơn yêu cầu và các chi phí khác mà các bên đã thỏa thuận trước đó.

Sau đó, VKSND tỉnh Khánh Hòa đã kháng cáo đối với phần giải quyết chấp nhận toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn về khoản yêu cầu bồi thường hơn 1,4 tỷ đồng thiệt hại về tinh thần. Bị đơn cho rằng, khoảng thời gian làm căn cứ xác định thiệt hại về tinh thần cho ông Phái phải được tính từ ngày ông này bị bắt, tạm giữ, tạm giam đến ngày chấp hành xong biện pháp ngăn chặn là 403 ngày; tức tính từ ngày 18/12/1981 đến ngày 2/2/1983. Theo đó, số tiền ông Phái được bồi thường là hơn 136 triệu đồng.

Nhưng tại biên bản thương lượng ngày 23/9/2020, VKSND đồng ý bồi thường khoản này với số tiền hơn 222 triệu đồng, bao gồm cả 592 ngày ông Phái không bị giam (từ ngày 11/2/1983 đến 25/9/1984).

Tòa sơ thẩm chấp nhận yêu cầu bồi thường hơn 1,4 tỷ đồng thiệt hại về tinh thần của nguyên đơn là không đúng, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước. Bởi vậy, VKSND đề nghị tòa phúc thẩm sửa bản án sơ thẩm theo hướng không chấp nhận yêu cầu bồi thường hơn 1,4 tỷ đồng thiệt hại về tinh thần, chỉ chấp nhận số tiền hơn 222 triệu đồng.

Còn ông Hoạnh kháng cáo cho rằng, khoảng thời gian bồi thường thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất quá ít, yêu cầu tính từ ngày 25/9/1984 đến ngày 10/12/1989, tương ứng với số tiền hơn 1,1 tỷ đồng. Do đó, nguyên đơn đề nghị VKSND tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường hơn 4,4 tỷ đồng.

Tại tòa phúc thẩm, các bên giữ nguyên nội dung kháng cáo. Tuy nhiên, HĐXX cho rằng không có căn cứ chấp nhận và quyết định giữ nguyên bản án sơ thẩm, buộc VKSND tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường hơn 1,6 tỷ đồng.

Trước đó, tối 18/10/1981, tại xã Ninh Giang (nay là phường Ninh Giang, thuộc thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) xảy ra vụ Chủ tịch UBND xã này bị bắn chết. Hôm sau, CA tỉnh Phú Khánh (nay là tỉnh Khánh Hòa) bắt giam ông Huỳnh Chiếm Phái cùng ba người khác để điều tra tội “Giết người”.

Ngày 2/2/1983, ông Phái được VKSND tỉnh ra lệnh tạm tha với lý do “xét thấy bị can tuổi già, sức khỏe bị sút kém nên không cần thiết phải giam giữ tiếp”. Tháng 12/2009, VKSND Khánh Hòa giao cho gia đình ông Phái bản sao quyết định đình chỉ điều tra do VKSND Phú Khánh ban hành ngày 25/9/1984. Quyết định nêu rõ: “Xét thấy không đủ bằng chứng để buộc tội Huỳnh Chiếm Phái phạm tội “Giết người”.

Khi còn sống, ông Phái liên tục kêu oan, yêu cầu trả lại danh dự nhưng không cơ quan tố tụng nào giải quyết. Sau đó, ông Phái ủy quyền cho con trai là ông Hoạnh gửi đơn yêu cầu bồi thường oan nhưng cũng không cơ quan nào giải quyết.

Từ năm 2011-2012, VKSND TC đã có ba văn bản yêu cầu VKS tỉnh tiến hành các thủ tục để bồi thường cho ông Phái theo quy định nhưng VKS tỉnh không thực hiện. TAND thị xã Ninh Hòa thụ lý vụ kiện đòi bồi thường oan của ông Phái nhưng rồi đình chỉ.

VKSND tỉnh Khánh Hòa cho rằng đã hết thời hiệu giải quyết nên không xin lỗi, bồi thường. Cục Bồi thường Nhà nước- Bộ Tư pháp và một số cơ quan Trung ương có nhiều công văn đề nghị VKSND TC chỉ đạo VKSND tỉnh giải quyết đơn khiếu nại của gia đình ông Phái.

Tháng 8/2019, VKSND tỉnh Khánh Hòa tiến hành cải chính, xin lỗi công khai ông Phái. Lúc này, người bị hàm oan đã chết gần bốn năm. Sau đó, ông Hoạnh có đơn yêu cầu VKSND tỉnh phải bồi thường tổng số tiền hơn 4,4 tỷ đồng (thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất: hơn 1,3 tỷ đồng; thiệt hại vật chất do sức khỏe bị xâm phạm: hơn 1,5 tỷ đồng; thiệt hại tinh thần 9.490 ngày: hơn 1,2 tỷ đồng và các chi phí khác hơn 142 triệu đồng). Tuy nhiên, VKSND tỉnh Khánh Hòa chỉ đồng ý bồi thường hơn 474 triệu đồng.

Bảo An