Dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở:

Kỳ cuối: Cần nhanh chóng ban hành Luật

Nhiều ý kiến cho rằng, đã đến lúc phải luật hóa các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, xác định rõ các lực lượng không chuyên trách hỗ trợ lực lượng chuyên trách trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở bằng tên gọi, chức năng, nhiệm vụ và có chính sách hỗ trợ cụ thể.
Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở góp phần đem lại sự bình yên cho Nhân dân
Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở góp phần đem lại sự bình yên cho Nhân dân

Vai trò "tai mắt", tham gia của người dân trong phát hiện tội phạm

Về Dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược (Bộ Công an), đề xuất, Luật nên có tên mới là Luật Về bảo vệ an ninh trật tự cơ sở. Trong đó, quy định rõ trách nhiệm vai trò cấp ủy đảng, chính quyền, CA, người dân… Thiếu tướng nêu, Bộ Công an cần tổ chức hội thảo thu thập thêm ý kiến của các bí thư, chủ tịch, CA cấp xã ở ba khu vực gồm TP, đồng bằng và miền núi. Ví như, xã Mường Toong, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên có diện tích hơn 402km2, so với diện tích của toàn tỉnh Bắc Ninh chỉ là hơn 700km2. Đi từ đầu xã đến cuối xã phải mất đến 2 ngày. Do đó, cấp ủy, chính quyền cơ sở và Nhân dân đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh trật tự.

Còn PGS.TS Nguyễn Toàn Thắng, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa và phát triển, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, bày tỏ, Dự án Luật cần lưu ý vai trò "tai mắt", tham gia của người dân trong bảo vệ đất nước từ xa, từ sớm; phát hiện dấu hiệu tội phạm, phá hoại môi trường, mất an toàn vệ sinh thực phẩm. Cần quy định rõ ràng nhiệm vụ của các lực lượng bảo vệ an ninh trật tự là ai, người dân tham gia bảo vệ như thế nào. Từ đó, nhân lên sức mạnh bảo vệ an ninh Tổ quốc, làm thất bại âm mưu của các thế lực thù địch bên ngoài. Mỗi địa phương, làng xóm là một pháo đài về an ninh", ông Thắng nhận định.

Dưới góc độ thực tiễn, ông Nguyễn Ngọc Hiển, Phó Bí thư Đảng ủy phường Quán Toan, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng, cho biết, từ khi thành lập, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở thường xuyên phối hợp với cán bộ Tổ dân phố nắm tình hình địa bàn, tình hình Nhân dân, đã cung cấp cho CA phường 1.785 tin có giá trị phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, qua đó, góp phần khám phá các vụ phạm pháp hình sự, kinh tế, ma túy trên địa bàn đạt hiệu quả cao.

Đồng thời, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT luôn làm tốt chức năng, nhiệm vụ, tích cực tham gia phối hợp với lực lượng CA phường trong công tác bảo đảm ANTT địa bàn. Lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng đã chủ động tham mưu tốt cho Đảng ủy, UBND phường thực hiện các phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành pháp luật, phòng, chống dịch bệnh… Có thể nói, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã có những đóng góp xứng đáng trong công tác bảo đảm ANTT của địa phương, góp phần giảm áp lực công việc cho lực lượng CA phường khi phải thực hiện nhiều nhiệm vụ chuyên môn và chính trị của địa phương.

Góp phần nâng cao chất lượng của hệ thống chính trị cơ sở

Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Thanh Ngọc khẳng định, việc hình thành, duy trì và tổ chức hoạt động hiệu quả của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT xuất phát từ nhu cầu khách quan của công tác bảo đảm ANTT tại cơ sở. Thời gian qua, các lực lượng này hỗ trợ rất tích cực cho lực lượng CA trên các địa bàn tỉnh Tây Ninh trong công tác phòng ngừa, đấu tranh, phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, tỷ lệ điều tra khám phá các vụ án đạt trung bình hằng năm trên 90%; tham gia quản lý, giáo dục đối tượng tại cộng đồng dân cư; hòa giải trên hàng nghìn vụ mâu thuẫn trong nội bộ Nhân dân từ cơ sở, ngăn chặn không để xảy ra mất an ninh trật tự. Đồng thời, là nòng cốt trong công tác tuyên truyền, chuyển tải kịp thời đến Nhân dân những quy định của pháp luật về an ninh trật tự, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, tệ nạn xã hội... để người dân kịp thời nhận diện, nâng cao ý thức cảnh giác và tự giác tham gia giữ gìn an ninh trật tự tại nơi sinh sống, góp phần phòng ngừa tội phạm có hiệu quả.

Theo Phó GĐ Học viện An ninh Nhân dân Nguyễn Trường Thọ, tổ chức, hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở thời gian qua đã phát sinh nhiều vướng mắc, bất cập, đặc biệt là về cơ chế, chính sách, pháp luật. Như: văn bản quy phạm pháp luật quy định tổ chức, hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở chủ yếu là các văn bản dưới luật, có giá trị pháp lý không cao. Lực lượng dân phòng, bảo vệ dân phố, CA xã bán chuyên trách có nhiều điểm tương đồng về tính chất hoạt động nhưng được quy định ở nhiều văn bản pháp luật khác nhau, thiếu đồng bộ, chồng chéo. Các lực lượng này chưa được tổ chức thống nhất, chặt chẽ, dẫn tới việc chưa phát huy được hết vai trò, tiềm năng, chưa tạo thành một khối liên hoàn trong bảo vệ ANTT.

Đồng quan điểm nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, GS.TS. Hoàng Chí Bảo cho rằng, trên phương diện pháp lý, cần nhanh chóng xây dựng Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở. Theo ông, việc ban hành và thực hiện tốt luật này chẳng những cần thiết mà còn cấp thiết, nhất là trước yêu cầu xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền, đẩy mạnh đổi mới hệ thống tổ chức bộ máy, từ bộ máy Đảng, Nhà nước đến các tổ chức đoàn thể trong hệ thống chính trị, trong xã hội, tăng cường cải cách hành chính, tăng cường quyền làm chủ của Nhân dân trong mọi lĩnh vực của đời sống.

Việc xây dựng Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở sẽ góp phần nâng cao chất lượng của hệ thống chính trị cơ sở, thực hiện quy chế và pháp lệnh dân chủ cơ sở hướng vào phục vụ đời sống của người dân, ổn định và phát triển đời sống của người dân.

Khi xây dựng, ban hành được Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự sẽ góp phần thực hiện có hiệu quả công tác sắp xếp, bố trí lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở theo hướng thống nhất, kiện toàn, tinh gọn, đầu mối gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, chức danh, mối quan hệ công tác của lực lượng này với các lực lượng khác; khắc phục tình trạng hạn chế, bất cập hiện nay về tên gọi, nhiệm vụ, quyền hạn, trang phục, địa bàn, phạm vi hoạt động… của lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng, CA xã bán chuyên trách.

Việc Chính phủ giao cho Bộ Công an xây dựng dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở để trình Quốc hội xem xét, ban hành là phù hợp với thực tiễn khách quan của nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình mới, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội và giữ gìn cuộc sống bình yên và hạnh phúc cho Nhân dân.

Kỳ 2: Đảm bảo không làm tăng biên chế, không chồng chéo
Kỳ 1: Lý do cần xây dựng Luật?

Đỗ Phương

Bản quyền thuộc về "Pháp Luật và Xã hội - Chuyên trang của Báo Kinh tế & Đô thị", chỉ được dẫn nguồn khi có thỏa thuận bằng văn bản.