Từng bước phục hồi và phát triển hiệu quả thị trường lao động

Vừa qua, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ban hành Quyết định 1405 về Chương trình hỗ trợ phục hồi và phát triển lao động, trong đó có nhấn mạnh đến 6 nhiệm vụ chính

Đại dịch ảnh hưởng tới người lao động

Theo Cục Việc làm (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội), từ đầu năm 2021 đến nay, đại dịch Covid-19 ảnh hưởng tiêu cực tới hàng triệu lao động. Số lao động bị ảnh hưởng trong các quý là 9,1 triệu người trong quý I-2021; 12,8 triệu người trong quý IV-2021 và tới hơn 28,2 triệu người trong quý III-2021.

Trong quý III-2021 tình hình nghiêm trọng nhất với 4,7 triệu lao động bị mất việc; 14,7 triệu lao động phải tạm nghỉ/tạm ngừng sản xuất kinh doanh; 12 triệu lao động bị cắt giảm giờ làm | hoặc buộc phải nghỉ giãn việc, nghỉ luân phiên và 18,9 triệu lao động bị giảm thu nhập.

Hầu hết những lao động bị ảnh hưởng nằm trong độ tuổi lao động, từ 25 đến 54 tuổi chiếm 73,3%. Thất nghiệp đã dẫn đến tiền lương, thu nhập giảm, đời sống người lao động gặp nhiều khó khăn.Thu nhập bình quân tháng của người lao động chỉ còn là 5,2 triệu đồng (quý II-2021), giảm 87 nghìn đồng so với quý trước và giảm 603 nghìn đồng so với cùng kỳ năm 2020.

Cùng với tình trạng thất nghiệp, dịch bệnh Covid-19 cũng khiến thị trường lao động có sự dịch chuyển lớn từ thành thị về nông thôn, từ các trung tâm kinh tế lớn về các tỉnh kéo theo nguy cơ thiếu hụt lao động tạm thời và áp lực giải quyết việc làm tại chỗ, nhất là thời điểm giáp Tết.

Trước thực tế này, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ trực tiếp người lao động và DN theo Nghị quyết 68, Quyết định 23, Nghị quyết 116 và triển khai rất quyết liệt, qua đó đã góp phần tích cực, giảm thiểu những tác động tiêu cực đến đời sống, việc làm và thị trường lao động.

Dự báo về tình hình lao động, việc làm năm 2022, ông Vũ Trọng Bình, Cục trưởng Cục Việc làm cho biết, năm 2022 là năm có ý nghĩa quan trọng, tạo nền tảng thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch 5 năm 2021 - 2025, kinh tế phục hồi sẽ thúc đẩy thị trường lao động Việt Nam phục hồi tiến tới đạt được các mục tiêu về lao động, việc làm, an sinh xã hội.

Tuy nhiên, dịch Covid-19 có thể diễn biến phức tạp, khó kiểm soát ở một số địa bàn làm cho khả năng phục hồi và phát triển thị trường lao động vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức ở một số khu vực.

Hỗ trợ phục hồi và phát triển lao động

Vừa qua, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ban hành Quyết định 1405 về Chương trình hỗ trợ phục hồi và phát triển lao động, trong đó có nhấn mạnh đến 6 nhiệm vụ chính.

Đó là, nghiên cứu xây dựng và tổ chức triển khai các chính sách hỗ trợ người lao động, đảm bảo an sinh xã hội, thu hút người lao động quay trở lại làm việc; hỗ trợ người sử dụng lao động phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh, tạo việc làm cho người lao động: Tập trung đào tạo, nâng cao chất lượng lao động, đáp ứng yêu cầu phục hồi và phát triển lao động; hỗ trợ kết nối cung - cầu lao động, trên cơ sở nắm chắc diễn biến của cung - cầu lao động, cả về số lượng, ngành nghề, trình độ; phát triển thị trường lao động đồng bộ, hiện đại, lành mạnh và ổn định nhằm quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực; xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành là sẽ tập trung bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ cho đội ngũ lao động, hòa giải viên, trọng tài viên để giải quyết kịp thời tranh chấp lao động và đình công. Ngoài ra, quan hệ lao động trong DN cũng sẽ được chủ động nắm bắt.

Theo đó, trong năm 2022 là tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị dưới 4%; tỷ lệ thiếu việc làm khu vực nông thôn dưới 2%; hỗ trợ người lao động làm việc tại các DN thuộc vùng kinh tế trọng điểm, các địa phương có các khu kinh tế, khu công nghiệp, khu công nghệ cao yên tâm làm việc, tham gia phục hồi sản xuất kinh doanh; đặc biệt hỗ trợ để thu hút người lao động ngoại tỉnh quay trở lại làm việc; kết nối, tư vấn, định hướng nghề nghiệp, phát triển thông tin thị trường lao động, hỗ trợ người lao động để kết nối việc làm thành công, hỗ trợ tìm việc làm bền vững cho người lao động; thiết lập hệ thống thông tin, dữ liệu kịp thời phục vụ hoạt động kết nối cung - cầu lao động; tạo môi trường điều kiện để người lao động và người sử dụng lao động gặp gỡ, trao đổi thông tin về lao động, việc làm....

Minh Phong