Giải pháp giải quyết tình trạng ùn tắc hàng hóa tại khu vực biên giới Việt-Trung

Cần tăng cường ứng dụng các giải pháp công nghệ trên nền tảng internet và mạng viễn thông để thúc đẩy xúc tiến thương mại trực tiếp và trực tuyến, giao dịch trực tuyến trên các sàn thương mại điện tử để tìm kiếm mở rộng thị trường

Nông sản trái cây ùn tắc

Đại diện Bộ Công Thương cho biết từ năm 2020 đến nay, hoạt động xuất khẩu hàng hóa, nhất là nông sản trái cây tươi qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do dịch Covid-19 bùng phát nên các cơ quan quản lý của Việt Nam cũng như Trung Quốc siết chặt quản lý đối với hoạt động qua lại biên giới nhằm ngăn ngừa lây lan dịch bệnh.

Theo thống kê của Sở Công Thương Lạng Sơn, đến nay vẫn còn 4.357 xe nông sản ùn ứ tại các cửa khẩu Chi Ma, Tân Thanh và Hữu Nghị. Trong khi đó, năng lực thông quan của các cửa khẩu chỉ đạt 300-400 xe/ngày, như vậy sẽ mất tới 10-15 ngày mới thông quan hết hàng tồn nếu hàng hóa không tiếp tục đưa lên cửa khẩu.

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, từ thời điểm tỉnh Lạng Sơn triển khai thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11-10-2021 của Chính phủ ban hành quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” đã tạo thuận lợi hơn cho hoạt động vận chuyển, xuất nhập khẩu hàng hóa qua địa bàn, lượng hàng hóa xuất khẩu đưa lên cửa khẩu ngày càng tăng cao.

Tuy nhiên, trong những tháng cuối năm nhu cầu tiêu dùng dịp lễ, Tết của thị trường Trung Quốc tăng cao. Một số hàng nông sản phía Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu ở địa phương khác nên lượng hàng hóa tập trung về các cửa khẩu Lạng Sơn nhiều.

Hơn nữa, dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp tại nước ta. Các cơ quan quản lý của Trung Quốc đã có động thái tăng cường hơn các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt đối với hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa qua biên giới giữa 2 nước.

Đại diện Cục Xuất nhập khẩu cho biết: Tình trạng nông sản ùn tắc đã được Bộ Công Thương dự báo từ sớm và đã triển khai nhiều giải pháp tháo gỡ. Thời gian qua, Bộ Công Thương thường xuyên có văn bản khuyến cáo gửi các địa phương, DN về vấn đề nêu trên.

Cục Xuất nhập khẩu cũng đã có văn bản khuyến cáo gửi sở công thương các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương, các hiệp hội, ngành hàng, hộ nông dân, cơ sở sản xuất, DN chế biến xuất khẩu nông sản và trái cây tươi trên địa bàn.

Trước những khó khăn trên đã được Cục Xuất nhập khẩu đã tích cực vào cuộc và triển khai kịp thời nhằm tháo gỡ khó khăn, ảnh hưởng tiêu cực của Covid-19 đến hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa, khơi thông hoạt động giao thương qua các cửa khẩu biên giới đất liền.

Giải pháp tháo gỡ tình trạng ùn tắc

Nhằm khôi phục hoạt động thương mại biên giới, tạo thuận lợi cho vận chuyển, thúc đẩy xuất khẩu, Bộ Công Thương đã chủ động báo cáo, kiến nghị và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tiếp tục mở lại hoạt động các cửa khẩu phụ, lối mở trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc để khôi phục lại hoạt động giao thương khi Việt Nam và các nước có chung đường biên giới đã kiểm soát được tốt được dịch Covid-19.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có 3 cuộc điện đàm, hội đàm trực tuyến với các đối tác phía Trung Quốc như Bộ trưởng Thương mại, Bí thư Quảng Tây, Tổng Cục trưởng Hải quan và 10 cuộc làm việc với Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam để trao đổi các nội dung nhằm thúc đẩy, tạo thuận lợi thương mại song phương.

Bộ Công Thương cũng đã gửi 14 công thư của Bộ trưởng và nhiều công hàm tới lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương và cơ quan phía Trung Quốc thúc đẩy giải quyết những vướng mắc, tạo thuận lợi thông quan hàng hóa giữa hai nước, trong đó có thương mại biên giới.

Đầu tháng 12-2021 mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng có thư gửi tới Bộ trưởng Thương mại, Tổng Cục trưởng Hải quan, Bí thư Quảng Tây đề nghị các giải pháp cụ thể tháo gỡ tình trạng ùn tắc hàng hóa xuất nhập khẩu tại khu vực biên giới.

Bộ Công Thương cũng phối hợp với phía Trung Quốc tổ chức kỳ họp lần thứ nhất Nhóm công tác thuận lợi hóa thương mại Việt-Trung nhằm tìm kiếm các giải pháp tạo thuận lợi cho thương mại song phương, trong đó có giải pháp giải quyết tình trạng ùn tắc hàng hóa tại khu vực biên giới Việt-Trung.

Đặc biệt, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các đơn vị chức năng và Tham tán thương mại, đại diện thương vụ, đại diện các Văn phòng xúc tiến thương mại của Việt Nam tại Trung Quốc phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương chủ động nắm bắt tình hình xuất nhập khẩu, thông quan hàng hóa và các vấn đề liên quan khác tại khu vực cửa khẩu, nhất là khi Chính quyền phía Trung Quốc có chính sách phát sinh đột xuất tác động đến hoạt động giao nhận, thông quan, xuất nhập khẩu hàng hóa.

Về lâu dài, Bộ Công Thương đề nghị UBND các địa phương, các sở công thương thường xuyên cập nhật thông tin, tình hình từ các tỉnh biên giới phía bắc để chủ động cân nhắc, điều chỉnh nhịp độ đưa hàng lên biên giới phù hợp với năng lực thông quan của các cửa khẩu.

Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần đẩy nhanh việc triển khai thực hiện đáp ứng các quy định của phía Trung Quốc tại Lệnh 248, Lệnh 249 có hiệu lực từ ngày 1-1-2022; tiếp tục thực hiện nghiêm túc các quy định về truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, ghi nhãn… cũng như các yêu cầu khác có liên quan để nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng quy định, tiêu chuẩn đã thỏa thuận với bạn hàng nước ngoài.

Ngoài ra, chuyển phương thức vận tải đi bằng đường biển đến các cảng của Trung Quốc như đối với mặt hàng thủy sản; tăng cường ứng dụng các giải pháp công nghệ trên nền tảng internet và mạng viễn thông để thúc đẩy xúc tiến thương mại trực tiếp và trực tuyến, giao dịch trực tuyến trên các sàn thương mại điện tử để tìm kiếm mở rộng thị trường, thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa trong nước và sang các thị trường tiềm năng khác.

Nguyễn Đăng