Quy định mới về livestream sẽ thế nào?

Livestream của bà Nguyễn Phương Hằng

Có dấu hiệu vi phạm pháp luật

Vừa qua, việc Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (PT-TH&TTĐT) thuộc Bộ TT&TT đã có văn bản yêu cầu Sở TT&TT tỉnh Bình Dương xác minh, xử lý phát ngôn vi phạm trên mạng liên quan buổi phát trực tuyến (livestream) của bà Nguyễn Phương Hằng - TGĐ khu du lịch Đại Nam đang nhận được rất nhiều sự chú ý đến từ dư luận.

Cục PT,TH&TTĐT cho biết qua theo dõi, nắm bắt tình hình trên mạng và tiếp nhận thông tin từ báo chí, cục nhận thấy ngày 14-11, bà Phương Hằng đã tổ chức buổi "gặp gỡ và giao lưu khán giả" tại khu du lịch Đại Nam, được phát trực tuyến trên mạng qua nhiều kênh facebook, youTube...

Đáng chú ý, trong các phát ngôn của khách mời tham dự buổi livestream có nội dung cho rằng "Báo chí của cộng sản chung với phản động để đánh một Nguyễn Phương Hằng".

Cục PT,TH&TTĐT - Bộ TT&TT nhận thấy "nội dung phát ngôn nêu trên có dấu hiệu vi phạm pháp luật, tung tin sai sự thật, xúc phạm danh dự, uy tín của nền báo chí cách mạng Việt Nam".

Vì vậy, Cục PT,TH&TTĐT yêu cầu Sở TT&TT tỉnh Bình Dương kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật (nếu có) liên quan đến vụ việc trên và báo cáo trước ngày 30-11.

Một nguồn tin xác nhận Sở TT&TT tỉnh Bình Dương đã nhận được văn bản trên của Cục PT,TH&TTĐT Bộ TT&TT. Đồng thời, lãnh đạo tỉnh Bình Dương cũng yêu cầu báo cáo nên Sở TT&TT tỉnh Bình Dương đang phối hợp với các đơn vị liên quan làm rõ, xử lý vụ việc.

Các chế tài xử lý

Theo dõi vụ việc trên, luật sư Nguyễn Hồng Thái, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, trong trường hợp công an đang xác minh nhiều đơn thư tố giác tội phạm của nhiều cá nhân đối với hành vi livestream được cho là vi phạm pháp luật của người bị tố cáo. CQCA cũng có thể xem xét, giải quyết, gộp chung vào những hành vi livestream của người bị tố cáo, nếu người đó trước đây có dấu hiệu vi phạm.

“Quá trình xác minh, nếu cho rằng người bị tố giác không có dấu hiệu của tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước, quyền lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo Điều 331 của BLHS 2015 thì CQCA có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính hoặc chuyển hồ sơ sang Sở TT&TT đề nghị xử phạt; còn nếu cho rằng có dấu hiệu tội phạm thì công an thụ lý, khởi tố vụ án, khởi tố bị can”, luật sư Thái cho hay.

Theo luật sư Thái, để livestream thế nào là đúng quy định pháp luật cần phải bảo đảm những yếu tố: Thứ nhất, ngôn từ trong quá trình livestream, mọi cá nhân có quyền tự do ngôn luận nhưng tự do ngôn luận phải trong khuôn khổ không đồng nghĩa với tự do xúc phạm người khác, không được làm phương hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân, tổ chức. Phải sử dụng ngôn từ một cách văn minh, lịch sự, phù hợp với mục đích buổi livestream trò chuyện.

Thứ hai, nội dung livestream trực tiếp là gì, có ảnh hưởng tới cá nhân, tổ chức nào hay không, có vi phạm pháp luật không.

Thứ ba, mục đích việc livestream trực tuyến phải xác định rõ ràng và mục đích phải chắc chắn rằng không ảnh hưởng người khác, hay cản trở một vấn đề nào đó là điều tối thiểu chủ thể tiến hành livestream cần chú ý, nếu tuyên truyền vấn đề tốt thì được tuyên dương nhưng nếu tuyên truyền những vấn đề xấu thì đó lại là một mối hiểm họa. Cuối cùng là hình thức thể hiện cuộc livestream đó như thế nào, phải cân nhắc và hết sức cẩn trong trước khi livestream.

Về vấn đề hành vi tung tin sai sự thật, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác sẽ bị xử lý thế nào theo quy định của pháp luật? Luật sư Thái cho biết, hành vi này đã được pháp luật điều chỉnh và quy định các chế tài xử lý.

Cụ thể, tại Nghị định 15/2020/NĐ-CP của Chính Phủ đã quy định rõ mức xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi tung thông tin giả mạo, gây hoang mang dư luận trên mạng xã hội. Tại Điều 101 của Nghị định 15/2020/NĐ-CP đã quy định: Phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc.

Ngoài ra, các hành vi vu khống, xúc phạm danh dự nhân phẩm của cá nhân, tổ chức trên mạng xã hội cũng có thể tùy thuộc vào tính chất, mức độ khác nhau mà chủ thể thực hiện hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm a, khoản 1 hoặc điểm l khoản 3 Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Đồng thời, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 155 tội “Làm nhục người khác”, Điều 156 tội “Vu khống”, Điều 288 tội “Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông” của BLHS năm 2015. Ngoài ra, chủ thể vi phạm còn phải bồi thường cho cá nhân, tổ chức bị xâm phạm do hành vi vi phạm pháp luật của chủ thể vi phạm gây ra theo quy định tại Điều 592 “Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm” của Bộ luật Dân sự năm 2015.

“Các chủ thể tiến hành buổi livestream cần hết sức cẩn trọng, bản thân cần có kế hoạch livestream trao đổi rõ ràng, mục đích livestream, tránh để xảy ra tình trạng bản thân không hề biết do sử dụng lời lẽ, ngôn từ, hình ảnh không phù hợp khi livestream mà vi phạm pháp luật”, luật sư Thái bày tỏ quan điểm.

Thái An