Cần sớm xây dựng chiến lược, kịch bản phòng, chống dịch trong điều kiện mới

Một Chương trình hỗ trợ tiền mặt với quy mô khoảng 5% GDP quý?

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đồng chủ trì Tọa đàm tham vấn chuyên gia về kinh tế-xã hội.

Tọa đàm tham vấn chuyên gia về kinh tế-xã hội là kênh thông tin quý giá để Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước về kinh tế-xã hội trong cả năm 2021 và xây dựng kế hoạch năm 2022.

Đại diện một số tổ chức quốc tế tại Việt Nam có: quyền Trưởng Đại diện Thường trú Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam, Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Giám đốc quốc gia Ngân hàng phát triển châu Á tại Việt Nam, Trưởng đại diện Văn phòng Quỹ tiền tệ quốc tế tại Việt Nam, đại diện Văn phòng Tổ chức Lao động quốc tế khu vực châu Á-Thái Bình Dương, một số chuyên gia kinh tế, đại diện các doanh nghiệp, cán bộ các tổ chức quốc tế, các bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương.

Theo ông Terence Jones, Quyền Trưởng Đại diện Thường trú của Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam, Việt Nam đã áp dụng hai biện pháp tài khóa kể từ đầu đại dịch và đã có 2 gói hỗ trợ của chính phủ. Tuy nhiên, gói hỗ trợ vừa không đủ rộng về phạm vi để bảo vệ các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn khỏi bị mất thu nhập do phong tỏa, giãn cách xã hội.

Vì vậy, ông Terence Jones kiến nghị, Chính phủ có thể triển khai ngay gói trợ cấp tiền mặt với quy mô tương đương 5% GDP một quý, tương đương khoảng 77.000 tỷ đồng. Số tiền này nên được giải ngân ngay trong những tháng cuối năm. Số tiền này sẽ tạo ra "hiệu ứng cấp số nhân" tới việc gia tăng tiêu dùng lớn hơn. Gói trợ cấp 77.000 tỷ đồng sẽ có tác động lớn đến tổng tiêu dùng tư nhân và tổng sản lượng kinh tế.

Trên cơ sở phân tích, đánh giá các gói hỗ trợ tại các nước trên thế giới, thực trạng triển khai các gói hỗ trợ tại Việt Nam trong thời gian qua, Tiến sỹ Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia khuyến nghị cần khẩn trương, quyết liệt thực hiện các gói hỗ trợ người dân, doanh nghiệp đã ban hành.

Theo đó, Chính phủ chỉ đạo khẩn trương rà soát, đánh giá sơ bộ kết quả thực hiện các gói hỗ trợ đến thời điểm hiện tại và tiến hành tháo gỡ ngay những vướng mắc trong quá trình thực hiện. Ví dụ, cần tính toán để gia hạn Nghị định 52/2021;

Đẩy nhanh việc thực hiện Nghị quyết 68 và sửa đổi, tháo gỡ các vướng mắc; cần thiết phải có thời hạn thực hiện cụ thể (thí dụ, tối đa 3 tháng) để đẩy nhanh hỗ trợ quý giá này. Các chính sách này cùng với các gói giảm phí, lệ phí khác nên được tính toán để gia hạn, ít nhất là đến khi Việt Nam đạt tỷ lệ tiêm chủng người lớn 70% (hết quý 2-2021). Đồng thời, nên xem xét điều chỉnh ngân sách hỗ trợ từ cấu phần này sang cấu phần khác thiết thực hơn.

Tọa đàm tham vấn chuyên gia về kinh tế - xã hội: Kênh thông tin quý giá để Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước (Ảnh: TTXVN)

Tiến sỹ Cấn Văn Lực cho rằng, cần sớm xây dựng chiến lược, kịch bản phòng, chống dịch trong điều kiện mới và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh “bình thường mới”, cần có các động lực tăng trưởng mới, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô nhằm chủ động tận dụng cơ hội phục hồi mạnh cũng như kiểm soát rủi ro (giá cả tăng, lạm phát tăng, đứt gãy chuỗi cung ứng, chuỗi lao động…) nhằm thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội XIII và Nghị quyết 16/2021/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025...

Kênh thông tin quý giá để Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết các ý kiến của tọa đàm là kênh thông tin quý giá để Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước về kinh tế-xã hội. Diễn đàn cũng là nơi để các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà quản lý bày tỏ quan điểm chuyên sâu, độc lập, nhiều góc nhìn, mang tính xây dựng của mình để phát triển kinh tế-xã hội đạt chất lượng, bền vững.

Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ mong có được nhiều ý kiến thẳng thắn, tâm huyết của các chuyên gia, các cơ quan đơn vị, các tổ chức quốc tế; đồng thời gợi mở một số vấn đề.

Trong đó, về bối cảnh, các đại biểu cho ý kiến thảo luận, đánh giá về bối cảnh chung trong nước và thế giới. Các chuyên gia, đại diện các tổ chức nước ngoài (WB, ADB, IMF), chia sẻ những nhận xét, ý kiến về các diễn biến tài chính, đầu tư, thương mại toàn cầu năm 2021, dự báo năm 2022 và các năm tiếp theo; diễn biến mới nhất của kinh tế thế giới và những tác động tới kinh tế-xã hội của Việt Nam.

Các chuyên gia, các nhà khoa học, các bộ, ngành cho ý kiến về tình hình trong nước, bối cảnh để hoàn thành kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 4 tháng cuối năm 2021, cả năm 2021 và xây dựng kế hoạch năm 2022.

Về thách thức, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh dịch COVID-19 bùng phát lần thứ 4 ở Việt Nam với diễn biến phức tạp ở các tỉnh, thành phía Nam và nhiều địa phương trong cả nước. Việt Nam đã thực hiện nhiều biện pháp để hạn chế dịch bệnh, phần nào kiểm soát được sự lây lan, số ca nhiễm theo ngày có dấu hiệu giảm. Tuy nhiên, nhiều địa phương thực hiện giãn cách xã hội trong thời gian dài, trong đó có các các tỉnh, thành phố trọng điểm kinh tế, các khu công nghiệp, khu chế xuất nơi tập trung nhiều lao động và có các doanh nghiệp trong chuỗi giá trị toàn cầu… đã gây tác động rất lớn đến đời sống kinh tế-xã hội, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và người dân...

Về nhiệm vụ và giải pháp, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ chủ trương của Đảng, Nhà nước Việt Nam là tập trung khống chế dịch để bảo đảm an toàn sức khỏe, tính mạng của người dân, tạo cơ sở cho việc khôi phục, phát triển kinh tế; đồng thời duy trì, khôi phục hoạt động kinh tế để có năng lực, nguồn lực, điều kiện cho phòng, chống dịch.

Từ đó, Phó Chủ tịch Quốc hội mong muốn các đại biểu chia sẻ về giải pháp để ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, thu, chi ngân sách nhà nước; giải pháp để kiểm soát lạm phát, thị trường bất động sản, thị trường chứng khoán; giải pháp để khôi phục thúc đẩy các hoạt động dịch vụ, các hoạt động bán lẻ, sản xuất công nghiệp;

Các giải pháp khắc phục việc đứt gãy chuỗi cung ứng, bình ổn giá nguyên vật liệu thiết yếu; các giải pháp để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, ODA, thúc đẩy tiến độ thực hiện các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia; các giải pháp để kiểm soát nợ xấu của các tổ chức tín dụng, công ty tài chính, nợ xấu tín dụng tiêu dụng và giải pháp khơi thông vốn tín dụng cho các doanh nghiệp; giải pháp để tận dụng cơ hội từ các hiệp định FTA, thu hút đầu tư nước ngoài; xây dựng các mô hình kinh tế số, kinh tế chia sẻ, thương mại điện tử, công nghệ thông tin, thanh toán không dùng tiền mặt; các giải pháp để hoàn thiện thể chế và nhiều vấn đề quan trọng khác như: Văn hóa, giáo dục, y tế bảo đảm trật tự, an toàn xã hội...

Nguyễn Vũ