Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán căn hộ chung cư tại Tòa án

Nội dung đề nghị cung cấp chứng cứ gồm những gì?

Gần đây, một số Tòa án các cấp gửi công văn đề nghị Cục CT&BVNTD cung cấp tài liệu chứng cứ liên quan đến tranh chấp giữa người tiêu dùng và DN kinh doanh bất động sản về hợp đồng mua bán căn hộ chung cư ký giữa các bên (loại hợp đồng theo mẫu). Phòng Kiểm soát hợp đồng theo mẫu cho biết, nội dung đề nghị cung cấp chứng cứ thường bao gồm: Thông tin về tình hình thực hiện nghĩa vụ đăng ký hợp đồng mua bán căn hộ chung cư của DN tại Cục CT&BVNTD; Bản hợp đồng mua bán căn hộ chung của DN (hợp đồng theo mẫu) được Cục CT&BVNTD thông qua (nếu có); Các kiến nghị của Cục đối với Tòa án về việc thụ lý vụ án, giải quyết tranh chấp.

Người tiêu dùng có thể tra cứu thông tin về các hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung được thông qua trên trang thông tin điện tử của các cơ quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hoặc liên hệ trực tiếp để biết thêm thông tin chi tiết

Khác với các loại hợp đồng hình thành từ sự thương lượng trực tiếp, riêng lẻ của các bên, hợp đồng mua bán căn hộ chung cư trong các công văn đề nghị cung cấp chứng cứ của Tòa án là loại hợp đồng theo mẫu (hợp đồng do bên cung cấp hàng hóa, dịch vụ soạn thảo để ký kết với người tiêu dùng). Do xuất phát từ yếu tố đơn phương, trong nhiều trường hợp, các chủ thể kinh doanh sử dụng loại hình hợp đồng này như một cách khai thác lợi ích và đẩy rủi ro về phía người tiêu dùng. Theo đó, việc cung cấp tài liệu chứng cứ của Cục trong trường hợp này giúp Tòa án có thêm cơ sở để giải quyết các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng theo mẫu.

Những lưu ý khi giao kết

Dưới góc độ pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Cục CT&BVNTD lưu ý những nội dung sau đây liên quan đến hợp đồng giao kết với người tiêu dùng, và điều kiện giao dịch chung thuộc thẩm quyền xem xét của Tòa án trên cơ sở khởi kiện của người tiêu dùng:

Hãy xem xét tính hiệu lực của hợp đồng giao kết với người tiêu dùng và điều kiện giao dịch chung về mặt nội dung. Cụ thể tại Điều 16 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010 (Luật BVQLNTD) quy định 9 trường hợp các điều khoản của hợp đồng giao kết với người tiêu dùng, điều kiện giao dịch chung không có hiệu lực, bao gồm: Loại trừ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đối với người tiêu dùng theo quy định của pháp luật; Hạn chế, loại trừ quyền khiếu nại, khởi kiện của người tiêu dùng; Cho phép tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đơn phương thay đổi điều kiện của hợp đồng đã thỏa thuận trước với người tiêu dùng hoặc quy tắc, quy định bán hàng, cung ứng dịch vụ áp dụng đối với người tiêu dùng khi mua, sử dụng hàng hóa, dịch vụ không được thể hiện cụ thể trong hợp đồng; Cho phép tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đơn phương xác định người tiêu dùng không thực hiện một hoặc một số nghĩa vụ;

Cho phép tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ quy định hoặc thay đổi giá tại thời điểm giao hàng hóa, cung ứng dịch vụ; Cho phép tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ giải thích hợp đồng trong trường hợp điều khoản của hợp đồng được hiểu khác nhau; Loại trừ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trong trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thông qua bên thứ ba; Bắt buộc người tiêu dùng phải tuân thủ các nghĩa vụ ngay cả khi tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ không hoàn thành nghĩa vụ của mình; Cho phép tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chuyển giao quyền, nghĩa vụ cho bên thứ ba mà không được người tiêu dùng đồng ý.

Theo Điều 16 áp dụng cho hợp đồng giao kết với người tiêu dùng, điều kiện giao dịch chung trong tất cả các lĩnh vực của đời sống, không giới hạn phạm vi hay đối tượng áp dụng. Theo đó, nếu có điều khoản trong hợp đồng giao kết với người tiêu dùng, điều kiện giao dịch chung rơi vào một trong 9 trường hợp nêu trên, người tiêu dùng có thể khởi kiện đề nghị Tòa án tuyên vô hiệu nội dung tương ứng.

Người tiêu dùng có thể tra cứu thông tin về các hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung được thông qua trên trang thông tin điện tử của các cơ quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hoặc liên hệ trực tiếp để biết thêm thông tin chi tiết.

Ngô Sơn