Vietnam Airlines áp giá sàn vé máy bay: Chi phí giá vé máy bay tăng, người tiêu dùng bị thiệt?

Mới đây, theo kiến nghị của Vietnam Airlines, mức giá trần sẽ tăng từ 50.000 - 250.000 đồng/khách. Giá sàn được kiến nghị theo 2 phương án: bằng 35% mức giá trần theo từng cự ly hoặc chi phí biến đổi trung bình 1 ghế theo từng nhóm cự ly của các hãng hàng không giá rẻ.

Vietnam Airlines đề xuất áp giá sàn vé máy bay sẽ bất lợi cho người tiêu dùng, triệt tiêu sự cạnh tranh.

Đơn cử, giá trần hiện nay cho nhóm đường bay 500 - 850km, giá trần 2,2 triệu đồng/vé sẽ tăng lên 2,25 triệu đồng/vé; 850 - 1.000km từ 2,79 triệu đồng/vé lên 2,89 triệu đồng/vé... Với cự ly nêu trên, giá sàn được đề xuất lần lượt là 570.000 - 787.500 đồng/vé, 755.000 - 1 triệu đồng/vé.

Nếu kiến nghị của VNA thành hiện thực, có thể không còn giá vé 0 đồng, 79.000 đồng... như nhiều hãng khuyến mãi trước đây. Trước đó, năm 2017, VNA từng đề nghị áp giá sàn từ 600.000 - 1,2 triệu đồng tùy theo chặng bay gây phản ứng trái chiều, sau đó Bộ GTVT kết luận không đồng ý áp giá sàn.

Dưới góc nhìn pháp lý, Luật sư Mai Thị Thảo, Phó Giám đốc TAT Law firm cho biết, việc Vietnam Airlines đề nghị tăng giá trần, áp giá sàn vé máy bay không phải là thủ đoạn mờ ám bất chính nên không thể nói đây hành động cạnh tranh không lành mạnh.

Tuy nhiên, đề xuất này của Vietnam Airlines chưa thực sự phù hợp, bởi: Theo Điều 28 Luật cạnh tranh thì Nhà nước sẽ chỉ áp đặt giá đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực độc quyền Nhà nước nhằm kiểm soát, tránh trường hợp thống lĩnh thị trường, gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

Luật sư Mai Thị Thảo cho rằng, người tiêu dùng sẽ bất lợi nếu đề xuất này được thông qua.

Hiện nay, hoạt động kinh doanh vận tải hàng không không phải là lĩnh vực độc quyền Nhà nước. Do đó, căn cứ theo khoản 1 Điều 5 Luật giá thì Nhà nước thực hiện quản lý giá theo cơ chế thị trường; tôn trọng quyền tự định giá, cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh theo quy định của pháp luật. Điều này nghĩa là, các doanh nghiệp kinh doanh vận tải hàng không có quyền đưa ra giá vé, miễn là không vượt qua giá trần mà Nhà nước quy định.

Doanh nghiệp có quyền bán vé máy bay giá rẻ để tạo áp lực cạnh tranh đối với các doanh nghiệp khác. Doanh nghiệp cân bằng được chi phí bỏ ra và lợi nhuận, lại tạo được “vé rẻ” có lợi cho người tiêu dùng, cho xã hội thì không có lý do gì để Nhà nước phải ra giá sàn khống chế việc doanh nghiệp giảm giá vé. Vì vậy, việc việc áp giá sàn vé máy bay tại Việt Nam là không hợp lí, vừa trái với quy luật cung cầu của thị trường, vừa trái với luật giá.

Việc áp dụng giá sàn sẽ triệt tiêu cơ hội cạnh tranh giảm giá của các hãng hành không, đồng thời người dân không có nhiều vé máy bay giá rẻ, chắn chắn số lượng người đi lại bằng đường hàng không không những không tăng mà có nguy cơ giảm. Từ đó, tác động tiêu cực đến nhiều thị trường điển hình là lĩnh vực du lịch.

Nguyên tắc cơ bản của thị trường là phải có sự cạnh tranh. Có cạnh tranh mới có sự phát triển, cạnh tranh để tạo ra chất lượng hàng hóa, dịch vụ là tốt nhất mà giá thành lại rẻ. Thiết nghĩ, thị trường hàng không đang trong thời kỳ mở cửa hội nhập, do đó nên để thị trường điều tiết thay vì quy định cứng nhắc.

Bên cạnh đó, trong diễn biến Dịch covid diễn ra đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ các doanh nghiệp, trong đó các hãng hàng không bị thiệt hại vô cùng nặng nề. Vietnam Airlines là doanh nghiệp hàng không có vốn Nhà nước lớn, đồng thời là một trong hãng hàng không chiếm thị phần, cơ sở vật chất lớn nên khi bị thiệt hại nặng nề bởi đại dịch Covid đã được Nhà nước can thiệp cho tiếp cận khoản vay lớn với lãi suất 0% nhằm phục hồi và tái tạo hoạt động kinh doanh sau dịch. Đây là một sự ưu ái lớn của Nhà nước ta dành cho Vietnam Airlines. So với các hãng hàng không khác, Vietnam Airlines có nhiều điều kiện thuận lợi để vực lại hoạt động của doanh nghiệp sau dịch bệnh.

Tuy nhiên, mặc dù được tiếp cận vốn vay lớn với lãi suất 0% trong 1 năm. Nhưng Vietnam Airlines cho rằng chi phí gia tăng, thiệt hại sau dịch là lớn nên vẫn cần thiết phải tăng giá trần và áp dụng giá sàn vé máy bay nhằm tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh. Điều này có phần là không hợp lí bởi Vietnam Airlines đã có lợi thế và thuận lợi hơn nhiều các hãng hàng không khác khi có sự hỗ trợ vốn từ các tổ chức tín dụng với lãi suất 0%, trong khi đó đại dịch diễn ra không chỉ làm thiệt hại đến doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới người tiêu dùng.

Với đề xuất của Vietnam Airlines, người tiêu dùng bị bất lợi lớn. Không những sẽ không có những vé máy bay rẻ với giá 0 đồng, người dân phải bỏ tiền cao hơn mới có thể được “bay”. Chi phí giá vé máy bay tăng, từ đó đẩy giá các tour du lịch hay dịch vụ kèm theo cũng tăng lên. Kết quả là chỉ người tiêu dùng bị bất lợi năng để coi như “cứu thoát” các hãng hàng không thoát khỏi “bùn lầy”. Nếu vậy, đây chẳng khác nào đặt lợi ích của doanh nghiệp lên hàng đầu, vừa không có lợi cho người tiêu dùng, vừa triệt tiêu sự cạnh tranh giữa các hãng.

Về đề xuất áp giá sàn của Vietnam Airlines trong giai đoạn hiện nay, đại diện Cục Hàng không Việt Nam (Bộ GTVT) cho biết, Cục vẫn đang ghi nhận ý kiến của các bên có liên quan và chưa có quyết định về vấn đề này.

Trao tặng hơn 3000 vé máy bay, ô tô khứ hồi giúp thanh niên "Mang tết về nhà" Chương trình "Mang Tết về nhà" năm 2021 dành tặng 1.152 vé máy bay khứ hồi, 1.848 vé xe ô tô khứ hồi và các ...

Công Phương