Những chất xơ phòng chống táo bón hiệu quả cho trẻ nhỏ

Vì sao chất xơ có tác dụng phòng chống táo bón

Chất xơ hay chất xơ thực phẩm là thành phần dinh dưỡng trong các loại thực phẩm có nguồn gốc từ rau củ. Chất xơ bao gồm hai loại: Loại không tan trong nước gồm cellulo và hemicellulo, có nhiều trong các loại rau xanh, quả, măng... Loại hòa tan gồm pectin, pentozan và chất nhầy, có nhiều trong vỏ cám của hạt gạo, hạt đại mạch, ngô, hạt lạc, các loại đậu, cùi trắng của quả bưởi, cam, vỏ táo, vỏ nho ... Đây cũng là loại chất xơ thường có trong các chế phẩm phòng và hỗ trợ điều trị táo bón ở trẻ. Vài năm trở lại đây, nhiều nghiên cứu đã đưa ra bằng chứng về những tác dụng đáng kể của chất xơ trong việc phòng và chữa bệnh táo bón ở trẻ. Trong quá trình tiêu hóa, chất xơ đóng vai trò làm mềm phân và kích thích nhu động ruột, làm tăng nhu động ruột và tác động tích cực gián tiếp tới việc đại tiện bài tiết ra khỏi cơ thể.

Các loại thực phẩm giàu chất xơ có thể kể đến như các loại rau xanh đậm (súp lơ, cải bắp, mồng tơi, rau đay...), các loại đậu, các loại ngũ cốc, bưởi, cam... Theo các chuyên gia, ngoài việc lựa chọn sử dụng những loại rau củ quả có khả năng phòng chống táo bón tốt, thì việc chế biến cho phù hợp với lứa tuổi và khẩu vị của trẻ cũng là cách tăng cường hiệu quả tối ưu của chất xơ mà các bậc cha mẹ cần biết. Bên cạnh nguyên tắc chung là không chế biến (nấu) rau củ quá kỹ để tránh làm mất đi hàm lượng chất xơ và các loại vitamin có trong rau củ thì cha mẹ cần phải cho trẻ ăn cả phần nước và cái của những thực phẩm này.

Chất xơ nào thường được dùng cho trẻ nhỏ?

Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp trẻ nhỏ không chịu hợp tác bằng việc bổ sung chất xơ từ dinh dưỡng. Cha mẹ nên tìm cho con những sản phẩm giúp bổ sung chất xơ tự nhiên để phòng tránh kịp thời tình trạng táo bón. Hai chất xơ hòa tan được dùng phổ biến hiện nay trong các chế phẩm phòng táo bón ở trẻ là Inulin và FOS. Hai chất xơ này có nhiều trong các loại rau củ quả như súp lơ xanh, bắp cải, các loại đậu, măng tây, táo, lê, bưởi, cam. Trong đó phải kể đến rễ của cây rau diếp xoăn. Rau diếp xoăn là loại thực phẩm có nguồn gốc từ Địa Trung Hải và miền Đông Ấn Độ.

Ngày nay rau diếp xoăn có mặt ở khắp mọi nơi, lá của nó thường được dùng làm salat -món ăn ngon miệng, vừa bổ dưỡng lại có nhiều tác dụng tăng cường thị lực, lợi tiểu, lợi sữa, và trị các chứng bệnh về đường tiêu hoá, đặc biệt là táo bón. Rau diếp xoăn có tác dụng chống táo bón vì chúng là thực phẩm giàu chất xơ. Trẻ em nếu được ăn thường xuyên mỗi ngày hoặc uống nước ép từ rau diếp xoăn sẽ giúp cho hệ thống tiêu hóa làm việc tốt và không bị táo bón.

Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu, chất xơ của cây rau diếp xoăn không phải ở trên phần lá mà chủ yếu ở phần rễ của loại cây này. Rễ cây diếp xoăn chứa một lượng chất xơ hoà tan dồi dào lên tới 17%. Do vậy, hiện nay đã có nhiều đề tài nghiên cứu chiết xuất chất xơ từ rễ của loại cây này và đưa vào các chế phẩm dùng để chống táo bón cho trẻ nhỏ, với tên gọi Synergy1.

Nói về tác dụng của chất xơ Synergy 1, TS.BS Phan Bích Nga (Giám đốc trung tâm khám và tư vấn dinh dưỡng- Viện dinh dưỡng Quốc gia) chia sẻ “Synergy 1 giúp phòng táo bón ở trẻ bằng cách hút nước và trương nở tạo hệ gel nhớt làm tăng thể tích phân và kích thích nhu động ruột để đẩy phân ra ngoài. Hơn thế nữa, loại gel này làm chậm lại quá trình tiêu hóa và do đó quá trình hấp thụ thức ăn được thực hiện triệt để. Synergy 1 còn hỗ trợ hấp thu các chất độc có trong hệ tiêu hóa, chúng giúp các phản ứng trao đổi chất dễ dàng được thực hiện.

Ngoài ra, hỗn hợp chất xơ này khi ở trong ruột già còn được các vi khuẩn có lợi lên men sử dụng làm thức ăn, do đó thúc đẩy sự phát triển của hệ lợi khuẩn đường ruột. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, quá trình lên men này sản sinh ra các sản phẩm là các acid béo chuỗi ngắn (SCFA), giúp làm tăng hấp thu calci cũng như các khoáng chất ở đường tiêu hóa, giúp làm giảm tình trạng còi xương và suy dinh dưỡng ở trẻ”.

Ngọc Lan