Con người và giới hạn không tưởng

(PL&XH) - Sự thách thức từ trí thông minh nhân tạo đối với nhân loại đã được không ít chuyên gia phải đưa ra cảnh báo, thế nhưng một số người thì lại cho rằng, có nhiều cơ sở để chứng minh điều ngược lại, đó chính là việc con người hoàn toàn có đủ khả năng để chiến thắng được máy móc cũng như trí thông minh nhân tạo...

Những bộ não trứ danh

Một phép tính cộng ba chữ số hoặc một phép nhân hai số có hai chữ số có lẽ cũng đủ khiến bạn lắc đầu, nhanh chóng rút chiếc smartphone ra để cộng trừ, nhân chia. Ngày nay con người chúng ta đang dần tin rằng tính toán là việc của máy tính, nhưng bộ óc tính nhẩm thiên tài dưới đây sẽ khiến bạn thay đổi quan điểm của mình.

Shakuntala Devi, một trong những thiên tài tính nhẩm tiêu biểu của thế giới, sinh ngày 4 tháng 11 năm 1929 tại Bangalore, miền Nam Ấn Độ. Tài năng của bà đã khiến mọi người thán phục ngay từ khi bà còn là một cô bé. Tờ New York Times miêu tả bà như một nhà ảo thuật về số học.

Khả năng tính nhẩm của bà đánh bại bộ xử lý của máy tính – cho thấy một bộ óc tính toán siêu thường. Khi mới được 3 tuổi, Shakuntala Devi đã cho thấy khả năng nhớ các con số và tài năng toán học của mình khi chơi bài với cha. Đến 5 tuổi, bà đã trở thành một chuyên gia về giải các đề toán.

Nhận thấy tài năng quá đỗi đặc biệt của con gái mình, cha của bà đã quyết định rời khỏi đoàn xiếc nơi ông đang làm việc. Ông muốn giúp con nuôi dưỡng món quà vô cùng đáng quý mà Thượng đế ban tặng cho con gái. Sử dụng những kinh nghiệm quý báu trong nghề nghiệp, bố của Shakuntala đã giúp bà tổ chức những buổi biểu diễn trên đường phố.

Khi ấy, người cha thân yêu của bà không đơn thuần muốn phô diễn tài năng của con gái, mà quan trọng nhất ông muốn truyền cho con cảm hứng để làm mọi người tin vào những khả năng kì diệu và vô tận của con người.

Khi lớn lên, Shakuntala tiếp tục làm sống dậy nguồn cảm hứng mà cha đã trao truyền. Bà đến các trường ĐH, các sân khấu, đài phát thanh và các kênh truyền hình trên toàn thế giới để làm những phép tính phi thường.

Vào năm 1977 trong một lần biểu diễn khả năng của mình tại ĐH Southern Methodist ở Dallas, Mỹ, bà đã tính khai căn bậc 23 của một số có 21 chữ số trong 50 giây. Trong khi đó máy tính Univac mất 62 giây để tìm ra đáp số.

Đến năm 1980, Shakuntala lại tiếp tục khiến tất cả những người chứng kiến kinh ngạc và phải ngã mũ kính phục khi tại ĐH Hoàng gia London bà chỉ mất 28 giây để tính ra đáp số của phép nhân hai số có 13 chữ số được một máy tính lựa chọn ngẫu nhiên.

Lần biểu diễn này đã giúp bà ghi tên vào sách kỷ lục Guinness. Ở ngoài đời, Shakuntala là một người phụ nữ thông minh, hòa đồng và rất có năng khiếu sư phạm. Bà được biết đến như một nhà chiêm tinh học, tác giả của những cuốn sách huyền bí và cũng là một tiểu thuyết gia hết sức thành công. Shakuntala mất ngày 21/4/2013 vì suy hô hấp, khi bà 83 tuổi.

Cùng với trường hợp của bà Shakuntala, còn phải kể tới trường hợp của Kim Peek là một thiên tài người Mỹ có trí nhớ huyền thoại và là nguyên mẫu cho bộ phim Rain Man. Trước khi nổi tiếng nhờ tài năng ghi nhớ siêu phàm, Kim Peek là một cậu bé bất hạnh, sinh ra với những tổn thương nghiêm trọng về não.

Các bác sĩ đã nói với bố mẹ ông rằng, thật không may mắn, con trai của ông bà sẽ không thể đi lại, hay nói năng gì, chứ không nói đến việc đọc sách hay đến trường, cậu bé không có tương lai. Tuy vậy, cha mẹ vẫn tiếp tục yêu thương và nuôi nấng đứa con mình rứt ruột đẻ ra.

Tình yêu đó đã giúp họ phát hiện ra một điều kì diệu. Con trai họ tuy có những khiếm khuyết, nhưng dường như, ông cũng là một thiên tài. Từ khi mới 16 tháng tuổi, Peek đã bắt đầu đọc và ghi nhớ tất cả những gì xuất hiện trước mắt ông.

Đến tuổi trưởng thành, Peek được mệnh danh là “Thư viện sống”, hay theo ngôn ngữ hiện đại, người ta có thể gọi ông là “Google sống”. Ông đã đọc và ghi nhớ nội dung của 12.000 cuốn sách. Peek có một khả năng đọc sách rất đặc biệt, mắt trái của ông đọc một trang và mắt phải đọc trang còn lại.

Ông có tốc độ đọc cực nhanh, trung bình Peek chỉ mất 10 giây để đọc xong hai trang sách, vì thế ông có thể hoàn thành 8 cuốn sách trong vòng một ngày. Những cuốn sách Peek đã đọc trải đều trong 15 lĩnh vực khác nhau. Đặc biệt, ông có khả năng ghi nhớ một cách hoàn hảo tất cả những cuốn sách đã đọc và có thể chép chính xác từng từ trong những cuốn sách ấy.

Không chỉ có vậy, Peek còn sở hữu “cuốn lịch lớn nhất của nhân loại” ngay trong bộ nhớ của mình: Khi một người cho ông biết ngày sinh nhật của họ, ngay lập tức ông sẽ cho họ biết đó là ngày nào trong tuần. Về mặt thần kinh học, các bác sĩ đã phát hiện ra bộ não của Peek có những tổn thương rất lớn: Ông không có phần nối hai bán bán cầu não và tiểu não đã bị hư hỏng.

Tổn thương về tiểu não chính là nguyên nhân gây ảnh hưởng tới tứ chi và khả năng phối hợp chức năng vận động tâm thần của Peek. Trong cuộc sống hàng ngày, ông gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện những công việc như: chải đầu, mặc quần áo, đi giày.

Những hành động vô cùng đơn giản với chúng ta như cài cúc áo, buộc dây giày cũng là một thử thách không thể vượt qua với Peek. Chính vì những tổn thương về vận động này, Peek không thể sống tự lập. Từ nhỏ tới lớn, ông sống cùng cha mẹ. Tới khi cha mẹ Peek ly hôn, cha ông chính là người luôn ở bên cạnh, chăm lo và động viên tinh thần cho Peek.

Peek không mắc chứng tự kỷ, mà ông đơn giản chỉ là người hiền lành nhút nhát, thiếu kỹ năng xã hội. Từ khi 18 tuổi, ông đã bắt đầu đi làm để phụ giúp gia đình và tự trang trải những chi phí của bản thân, tại một trung tâm người khuyết tật và khả năng tính thần tốc của ông đã giúp ích cho ông rất nhiều.

Peek mất ngày 19/12/2009 ở tuổi 58. Ngoài khả năng tính toán thiên tài, hai thiên tài tính nhẩm này còn có một điểm chung rất thú vị và cảm động: Đằng sau sự tỏa sáng của họ, luôn luôn có sự trợ giúp, động viên, truyền cảm hứng không mệt mỏi của những người thân yêu, đặc biệt là cha mẹ – những người yêu thương họ hết mực mà không hề đòi hỏi bất cứ một sự đền đáp nào. Nếu không có những người cha tuyệt vời ấy, có lẽ thế giới đã không được biết tới hai viên ngọc quý này.

Anh
Giới hạn năng lực của con người là rất phong phú, điều này được đánh giá là mang tới sự khác lạ đặc biệt đối với máy móc. ẢNH TƯ LIỆU



Đâu là giới hạn của con người

Có thể khẳng định rằng, những năng lực của con người là hết sức khó cân, đo, đong, đếm, được, ngoài ra chưa kể tới những trường hợp mang tính đột biến cá nhân. Dưới đây chỉ là những năng lực có thể xuất hiện trên nhiều người.

Một trường hợp đáng ngạc nhiên về người biết nhiều thứ tiếng là Sebastian Heine, người Đức, người được coi là “Tháp Babel của nhân loại”. Ở tuổi 22, anh sinh viên về triết học Ấn-Đức có thể giao tiếp ít nhất 35 ngôn ngữ khác nhau, trong số đó anh thích tiếng Pashto của một dân tộc thiểu số ở Trung Đông.

Tuy rất nhiều người gọi anh là một thiên tài, nhưng anh Sebastian khẳng định rằng mình không phải như vậy, mà chỉ đơn thuần là một cá nhân khá tâm huyết với việc học các loại ngôn ngữ mới.

Thành thạo hơn 30 thứ tiếng khác nhau chắc hẳn đã khiến nhiều người rất ấn tượng rồi. Tuy nhiên ai là người biết nhiều thứ tiếng nhất trên thế giới? Một người có thể biết tối đa bao nhiêu ngôn ngữ ? Hơn 40 ngôn ngữ hay thậm chí là 50? Ziad Youssef Fazah đến từ Lebanon có thể hiểu hơn 60 ngôn ngữ khác nhau ở mức độ cơ bản.

Tất nhiên như Clarisa đã nói ở trên,“Hiểu một ngôn ngữ không có nghĩa là vận dụng thành thạo nó”. Điều này cũng đúng cho Fazah, ông phải thường xuyên trau dồi và thực hành các ngôn ngữ đã học được để không quên mất những gì đã học. Dường như ngay khi chúng ta hiểu biết về những hạn chế của trí óc con người, thì sẽ luôn có vài người tiến xa hơn.

Nói trôi chảy nhiều ngôn ngữ thì phải nhắc tới Đức Hồng Y Guiseppe Caspar Mezzofanti và nhà ngôn ngữ học John Bowring, những người đã vượt khá xa khỏi những điều mà phần lớn chúng ta cho là không thể. Đức hồng y sinh ngày 17/9/1774. Ông có khả năng sử dụng thành thạo 38 ngôn ngữ và gần 100 thứ tiếng địa phương. Ngoài ra ông còn có một sự hiểu biết cơ bản về rất nhiều loại ngôn ngữ khác.

Còn Bowring, một trong những nhà ngôn ngữ học uyên bác nhất mà chúng ta từng biết còn “đáng sợ” hơn nữa. Ông được cho là có vốn hiểu biết cơ bản với trên 200 loại ngôn ngữ khác nhau, trong đó thông thạo khoảng 100. Và cho đến nay, người ta chưa tìm thấy một ai có khả năng diễn giải ngôn ngữ tốt như Bowring.

Bowring sinh vào năm 1792. Ông là thống đốc của Hồng Kông và là một người thích đi du lịch. Ông đã được phong tước Quý tộc (Gentleman of the Bath Order) và là một thành viên của Hiệp hội Hoàng gia Anh (Royal Society) và Hiệp hội Địa lý Hoàng gia Anh (Royal Geographical Society).

Đã có những nghiên cứu chỉ ra rằng, năng lực hiểu nhiều ngôn ngữ sẽ mang tới cho con người những giới hạn không tưởng và điều này được cho rằng mang tới khả năng tự học hỏi, tự hoàn thiện của nhân loại, điều mà cho tới giờ trí thông minh nhân tạo hay các loại máy móc tối tân chưa thể đạt tới một mức độ hoàn thiện thực sự như con người.

Thái Yên / PL&XH

Bản quyền thuộc về "Pháp Luật và Xã hội - Chuyên trang của Báo Kinh tế & Đô thị", chỉ được dẫn nguồn khi có thỏa thuận bằng văn bản.